تقويم اللسان: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی' به 'ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی]] (نويسنده) | [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی]] (نويسنده) | ||
[[مطر، عبد العزیز ]] (محقق) | [[مطر، عبد العزیز]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PJ۶۸۳۰/الف۲ت۷ | ||
| موضوع = | | موضوع = زبان عربی -- تلفظ,زبان عربی -- اشتبا‌ه‌ها‌ی کاربردی,فقه‌اللغه عربی | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = دار المعارف | | ناشر = دار المعارف | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تقويم اللسان'''، نوشته ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى (510-597ق)، فقیه حنبلی، محدث، مورخ و متکلم است. این اثر در موضوع ادبیات به نگارش درآمده و توسط عبدالعزیز مطر تحقیق شده است. | '''تقويم اللسان'''، نوشته [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى]] (510-597ق)، فقیه حنبلی، محدث، مورخ و متکلم است. این اثر در موضوع ادبیات به نگارش درآمده و توسط [[مطر، عبد العزیز|عبدالعزیز مطر]] تحقیق شده است. | ||
نوشتار حاضر، مشتمل بر تصحیح مجموعه‌ای از کلمات است که میان عموم مردم کاربردی اشتباه داشته است. اثر یادشده در برخی از منابع با عنوان «ما يلحن به العامة» و «غلطات العوام» یا «غلطات» نام برده شده است. نویسنده، دلیل نگارش آن را دچار شدن برخی عالمان به گویش عوامانه دانسته است. با وجود عدم تحقق هدف برخی از نگارش‌ها در زمینه تصحیح گویش عامیانه، تدوین این اثر از نظر نویسنده ضرورت داشته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص14 و 23</ref>. | نوشتار حاضر، مشتمل بر تصحیح مجموعه‌ای از کلمات است که میان عموم مردم کاربردی اشتباه داشته است. اثر یادشده در برخی از منابع با عنوان «ما يلحن به العامة» و «غلطات العوام» یا «غلطات» نام برده شده است. نویسنده، دلیل نگارش آن را دچار شدن برخی عالمان به گویش عوامانه دانسته است. با وجود عدم تحقق هدف برخی از نگارش‌ها در زمینه تصحیح گویش عامیانه، تدوین این اثر از نظر نویسنده ضرورت داشته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص14 و 23</ref>. | ||
این اثر با تکیه بر مجموعه‌ای از نوشته‌های عالمان ادبیات عرب همچون فراء، اصمعی، ابوعبید، ابوحاتم، ابن سکیت، ابن قتیبه، ابوهلال عسکری و... و همچنین برخی دیگر از آثار که نویسنده به نام مؤلفان آنها تصریح نکرده و محقق آنها را شناسایی نموده است، از قبیل آثار ابومنصور | این اثر با تکیه بر مجموعه‌ای از نوشته‌های عالمان ادبیات عرب همچون فراء، [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]]، ابوعبید، ابوحاتم، [[ابن سکیت، یعقوب بن اسحاق|ابن سکیت]]، [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتیبه]]، [[عسکری، حسن بن عبدالله|ابوهلال عسکری]] و... و همچنین برخی دیگر از آثار که نویسنده به نام مؤلفان آنها تصریح نکرده و محقق آنها را شناسایی نموده است، از قبیل آثار [[جوالیقی، موهوب بن احمد|ابومنصور جوالیقی]]، حریری و... تدوین شده است<ref>ر.ک: همان، ص29-31</ref>. | ||
مطالب کتاب، بر اساس حروف الفبا تنظیم شده و برای هریک از حروف، بابی در نظر گرفته شده است. نویسنده کلمات را بر اساس حرف صحیح آنها ذیل ابواب یادشده قرار داده است؛ به‌عنوان مثال وی واژه «اهلیلجه» که به‌اشتباه «هلیلجه» گفته شده است را در باب الف قرار داده است و نه در باب هاء. وی در ترتیب هجایی برخلاف روش نویسندگان معاجم، کلمات صحیح را بدون توجه به ریشه اصلی کلمه و تنها بر اساس حرف اول آن آورده است. بااین‌وجود مجموعه کلمات درون هر باب بدون رعایت ترتیب و اولویت ذکر شده است. | مطالب کتاب، بر اساس حروف الفبا تنظیم شده و برای هریک از حروف، بابی در نظر گرفته شده است. نویسنده کلمات را بر اساس حرف صحیح آنها ذیل ابواب یادشده قرار داده است؛ به‌عنوان مثال وی واژه «اهلیلجه» که به‌اشتباه «هلیلجه» گفته شده است را در باب الف قرار داده است و نه در باب هاء. وی در ترتیب هجایی برخلاف روش نویسندگان معاجم، کلمات صحیح را بدون توجه به ریشه اصلی کلمه و تنها بر اساس حرف اول آن آورده است. بااین‌وجود مجموعه کلمات درون هر باب بدون رعایت ترتیب و اولویت ذکر شده است. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
هرچند نویسنده تصمیم داشته تا ساختار کتاب را بر اساس گونه‌های غلط کلمات تنظیم نماید، اما در نهایت ترجیح داده است تا مطالب را با ساختاری منسجم‌تر و با هماهنگی بیشتر و همچنین در راستای سهولت دسترسی، بر اساس ترتیب الفبایی کلمات صحیح تدوین نماید<ref>ر.ک: همان، ص23-24</ref>. | هرچند نویسنده تصمیم داشته تا ساختار کتاب را بر اساس گونه‌های غلط کلمات تنظیم نماید، اما در نهایت ترجیح داده است تا مطالب را با ساختاری منسجم‌تر و با هماهنگی بیشتر و همچنین در راستای سهولت دسترسی، بر اساس ترتیب الفبایی کلمات صحیح تدوین نماید<ref>ر.ک: همان، ص23-24</ref>. | ||
از ویژگی‌های این اثر اختصار آن است. نویسنده تنها به ذکر کلمه بر اساس گویش و حالت صحیح آن و به دنبال آن ذکر کلمه بر اساس گویش عامیانه (غلط) آن پرداخته است. وی گاهی برای توضیح بیشتر مطالب به | از ویژگی‌های این اثر اختصار آن است. نویسنده تنها به ذکر کلمه بر اساس گویش و حالت صحیح آن و به دنبال آن ذکر کلمه بر اساس گویش عامیانه (غلط) آن پرداخته است. وی گاهی برای توضیح بیشتر مطالب به شعر، آیات قرآن، حدیث و... استشهاد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص28-29</ref>. | ||
محقق علاوه بر آوردن مقدمه‌ای تفصیلی پیرامون کتاب، نویسنده و مطالب ارزشمند مرتبط با موضوع کتاب، به بیان اختلاف برخی عبارات نسخه‌های دیگر با نسخه حاضر، استخراج و مستندسازی آیات، احادیث، روایات و اشعار و همچنین توضیح برخی کلمات و تعریف برخی شخصیت‌ها در پاورقی کتاب پرداخته است. | محقق علاوه بر آوردن مقدمه‌ای تفصیلی پیرامون کتاب، نویسنده و مطالب ارزشمند مرتبط با موضوع کتاب، به بیان اختلاف برخی عبارات نسخه‌های دیگر با نسخه حاضر، استخراج و مستندسازی آیات، احادیث، روایات و اشعار و همچنین توضیح برخی کلمات و تعریف برخی شخصیت‌ها در پاورقی کتاب پرداخته است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:زبان و ادبیات شرقی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1402]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1402 توسط فاضل گرنه زاده]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آبان 1402 توسط فاضل گرنه زاده]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آبان 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۲۵
| تقويم اللسان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده) مطر، عبد العزیز (محقق) |
| ناشر | دار المعارف |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| سال نشر | 2006م |
| چاپ | 2 |
| شابک | 977-02-0354-8 |
| موضوع | زبان عربی -- تلفظ,زبان عربی -- اشتبا‌ه‌ها‌ی کاربردی,فقه‌اللغه عربی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJ۶۸۳۰/الف۲ت۷ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تقويم اللسان، نوشته ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن جوزى (510-597ق)، فقیه حنبلی، محدث، مورخ و متکلم است. این اثر در موضوع ادبیات به نگارش درآمده و توسط عبدالعزیز مطر تحقیق شده است.
نوشتار حاضر، مشتمل بر تصحیح مجموعه‌ای از کلمات است که میان عموم مردم کاربردی اشتباه داشته است. اثر یادشده در برخی از منابع با عنوان «ما يلحن به العامة» و «غلطات العوام» یا «غلطات» نام برده شده است. نویسنده، دلیل نگارش آن را دچار شدن برخی عالمان به گویش عوامانه دانسته است. با وجود عدم تحقق هدف برخی از نگارش‌ها در زمینه تصحیح گویش عامیانه، تدوین این اثر از نظر نویسنده ضرورت داشته است[۱].
این اثر با تکیه بر مجموعه‌ای از نوشته‌های عالمان ادبیات عرب همچون فراء، اصمعی، ابوعبید، ابوحاتم، ابن سکیت، ابن قتیبه، ابوهلال عسکری و... و همچنین برخی دیگر از آثار که نویسنده به نام مؤلفان آنها تصریح نکرده و محقق آنها را شناسایی نموده است، از قبیل آثار ابومنصور جوالیقی، حریری و... تدوین شده است[۲].
مطالب کتاب، بر اساس حروف الفبا تنظیم شده و برای هریک از حروف، بابی در نظر گرفته شده است. نویسنده کلمات را بر اساس حرف صحیح آنها ذیل ابواب یادشده قرار داده است؛ به‌عنوان مثال وی واژه «اهلیلجه» که به‌اشتباه «هلیلجه» گفته شده است را در باب الف قرار داده است و نه در باب هاء. وی در ترتیب هجایی برخلاف روش نویسندگان معاجم، کلمات صحیح را بدون توجه به ریشه اصلی کلمه و تنها بر اساس حرف اول آن آورده است. بااین‌وجود مجموعه کلمات درون هر باب بدون رعایت ترتیب و اولویت ذکر شده است.
هرچند نویسنده تصمیم داشته تا ساختار کتاب را بر اساس گونه‌های غلط کلمات تنظیم نماید، اما در نهایت ترجیح داده است تا مطالب را با ساختاری منسجم‌تر و با هماهنگی بیشتر و همچنین در راستای سهولت دسترسی، بر اساس ترتیب الفبایی کلمات صحیح تدوین نماید[۳].
از ویژگی‌های این اثر اختصار آن است. نویسنده تنها به ذکر کلمه بر اساس گویش و حالت صحیح آن و به دنبال آن ذکر کلمه بر اساس گویش عامیانه (غلط) آن پرداخته است. وی گاهی برای توضیح بیشتر مطالب به شعر، آیات قرآن، حدیث و... استشهاد کرده است[۴].
محقق علاوه بر آوردن مقدمه‌ای تفصیلی پیرامون کتاب، نویسنده و مطالب ارزشمند مرتبط با موضوع کتاب، به بیان اختلاف برخی عبارات نسخه‌های دیگر با نسخه حاضر، استخراج و مستندسازی آیات، احادیث، روایات و اشعار و همچنین توضیح برخی کلمات و تعریف برخی شخصیت‌ها در پاورقی کتاب پرداخته است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محقق.