دیوان سقای بخارایی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PIR۹۲۲۲/س۷،د۹ | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان سقای بخارایی'''، مجموعه اشعار بهرام سقای بخارایی (متوفی ۹۷۰ق/۱۵۶۳م) است که به کوشش محمد | '''دیوان سقای بخارایی'''، مجموعه اشعار [[سقای بخارایی، بهرام|بهرام سقای بخارایی]] (متوفی ۹۷۰ق/۱۵۶۳م) است که به کوشش [[یوسف، محمد|محمد یوسف]]، منتشر شده است. | ||
دیوان حاضر، مشتمل بر غزلیات، مسدسات، مخمسات، قطعات تاریخ، رباعیات، ترجیع‌بندها، قصاید، مثنویات و متفرقات است. این دیوان، حاوی چهار هزار بیت می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه کتاب (نگاهی به اشعار حاج بهرام سقای بخارایی)، ص14</ref>. | دیوان حاضر، مشتمل بر غزلیات، مسدسات، مخمسات، قطعات تاریخ، رباعیات، ترجیع‌بندها، قصاید، مثنویات و متفرقات است. این دیوان، حاوی چهار هزار بیت می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه کتاب (نگاهی به اشعار حاج بهرام سقای بخارایی)، ص14</ref>. | ||
سقا در اشعار خود، از بسیاری از شاعران، متأثر است، اما به نظر می‌رسد که بیش از همه، تحت تأثیر مولوی، شاه قاسم | سقا در اشعار خود، از بسیاری از شاعران، متأثر است، اما به نظر می‌رسد که بیش از همه، تحت تأثیر مولوی، [[شاه قاسم انوار]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ شیرازی]] است. در اشعار ترکی نیز توجه او به دو شاعر، یعنی [[قاسم انوار]] و [[نسیمی، سید عمادالدین|عمادالدین نسیمی]] (متوفی 820ق) انکارنشدنی است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
شیوه غزل‌سرایی سقا با همان غزل آغازین او را متعلق به سبک عراقی می‌داند. روزگار او، روزگار تجربیات سوز و گدازهای عاشقانه نیز هست؛ روزگار | شیوه غزل‌سرایی سقا با همان غزل آغازین او را متعلق به سبک عراقی می‌داند. روزگار او، روزگار تجربیات سوز و گدازهای عاشقانه نیز هست؛ روزگار [[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد|عرفی]]، [[وحشی بافقی، کمال‌الدین|وحشی]]، فیضی، [[غزالی مشهدی]] و [[نظیری نیشابوری، میرزا محمدحسین|نظیری نیشابوری]] است و این مایه از سوز و گدازهای عاشقانه، در غزلیات سقا نیز ساری و جاری است<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>. | ||
زبان سقا، زبانی سرگردان و متأثر است و این تأثیرپذیری از فضای شاعران سبک مکتب وقوع است. یکی از نشانه‌های پررنگ مکتب وقوع، آوردن کلمه «سگ» است؛ آن‌گونه که حتی تخلص برخی از شاعران را از نوع «وحشی» و «اهلی»، درآورده بود. سقا نیز بدش نمی‌آید تا با تأسی از این فضا و به شیوه شاعران مکتب وقوع، کمی هم با رعایت عرفان، با واژه سگ، مضمون‌تراشی کند: | زبان سقا، زبانی سرگردان و متأثر است و این تأثیرپذیری از فضای شاعران سبک مکتب وقوع است. یکی از نشانه‌های پررنگ مکتب وقوع، آوردن کلمه «سگ» است؛ آن‌گونه که حتی تخلص برخی از شاعران را از نوع «وحشی» و «اهلی»، درآورده بود. سقا نیز بدش نمی‌آید تا با تأسی از این فضا و به شیوه شاعران مکتب وقوع، کمی هم با رعایت عرفان، با واژه سگ، مضمون‌تراشی کند: | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''مکش ای دل جفای همنشینان ریایی را''|2=''ز سگ کمتر بود آن کس که دارد بی‌وفایی را''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''از بس‌که سوخت آتش عشق تو جان ما''|2=''بی‌قدر گشت پیش سگت، استخوان ما''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''فریاد مزن با من مسکین که در این کوی''|2=''آواز سگان کم نکند رزق گدا را''<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
البته این تنها درباره سگ نیست که برخی دیگر از حیوانات نیز در این دیوان، جاخوش کرده‌اند و با مطایبه، می‌توان گفت که این دیوان، به‌نوعی یک باغ وحش کامل نیز هست و از همه زیباتر و طنازتر، آوردن چهار حیوان در ردیفی تازه، آن‌هم در غزل است: | البته این تنها درباره سگ نیست که برخی دیگر از حیوانات نیز در این دیوان، جاخوش کرده‌اند و با مطایبه، می‌توان گفت که این دیوان، به‌نوعی یک باغ وحش کامل نیز هست و از همه زیباتر و طنازتر، آوردن چهار حیوان در ردیفی تازه، آن‌هم در غزل است: | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''ای زده راه دین تو، اشتر و گاو و اسب و خر''|2=''بسته کمر به کین تو، اشتر و گاو و اسب و خر''}} | |||
{{ب|''گر پی صدقی و صفا، بهر چه می‌کشی جفا''|2=''کی بر کس کند وفا، اشتر و گاو و اسب و خر''<ref>ر.ک: همان، ص22-23</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۱: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۷
| دیوان سقای بخارایی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سقای بخارایی، بهرام (نويسنده) یوسف، محمد (گردآورنده) |
| ناشر | فخرالدین نصیری امینی ** مطبعة اخوت |
| مکان نشر | ایران - تهران ** هند - دهلی |
| سال نشر | 1388ش - 2010م |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR۹۲۲۲/س۷،د۹ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دیوان سقای بخارایی، مجموعه اشعار بهرام سقای بخارایی (متوفی ۹۷۰ق/۱۵۶۳م) است که به کوشش محمد یوسف، منتشر شده است.
دیوان حاضر، مشتمل بر غزلیات، مسدسات، مخمسات، قطعات تاریخ، رباعیات، ترجیع‌بندها، قصاید، مثنویات و متفرقات است. این دیوان، حاوی چهار هزار بیت می‌باشد[۱].
سقا در اشعار خود، از بسیاری از شاعران، متأثر است، اما به نظر می‌رسد که بیش از همه، تحت تأثیر مولوی، شاه قاسم انوار، سعدی و حافظ شیرازی است. در اشعار ترکی نیز توجه او به دو شاعر، یعنی قاسم انوار و عمادالدین نسیمی (متوفی 820ق) انکارنشدنی است[۲].
شیوه غزل‌سرایی سقا با همان غزل آغازین او را متعلق به سبک عراقی می‌داند. روزگار او، روزگار تجربیات سوز و گدازهای عاشقانه نیز هست؛ روزگار عرفی، وحشی، فیضی، غزالی مشهدی و نظیری نیشابوری است و این مایه از سوز و گدازهای عاشقانه، در غزلیات سقا نیز ساری و جاری است[۳].
زبان سقا، زبانی سرگردان و متأثر است و این تأثیرپذیری از فضای شاعران سبک مکتب وقوع است. یکی از نشانه‌های پررنگ مکتب وقوع، آوردن کلمه «سگ» است؛ آن‌گونه که حتی تخلص برخی از شاعران را از نوع «وحشی» و «اهلی»، درآورده بود. سقا نیز بدش نمی‌آید تا با تأسی از این فضا و به شیوه شاعران مکتب وقوع، کمی هم با رعایت عرفان، با واژه سگ، مضمون‌تراشی کند:
| مکش ای دل جفای همنشینان ریایی را | ز سگ کمتر بود آن کس که دارد بی‌وفایی را |
| از بس‌که سوخت آتش عشق تو جان ما | بی‌قدر گشت پیش سگت، استخوان ما |
| فریاد مزن با من مسکین که در این کوی | آواز سگان کم نکند رزق گدا را[۴] |
البته این تنها درباره سگ نیست که برخی دیگر از حیوانات نیز در این دیوان، جاخوش کرده‌اند و با مطایبه، می‌توان گفت که این دیوان، به‌نوعی یک باغ وحش کامل نیز هست و از همه زیباتر و طنازتر، آوردن چهار حیوان در ردیفی تازه، آن‌هم در غزل است:
| ای زده راه دین تو، اشتر و گاو و اسب و خر | بسته کمر به کین تو، اشتر و گاو و اسب و خر | |
| گر پی صدقی و صفا، بهر چه می‌کشی جفا | کی بر کس کند وفا، اشتر و گاو و اسب و خر[۵] |
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب (نگاهی به اشعار حاج بهرام سقای بخارایی).