مختصر الميزان في تفسير القرآن: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - ' | کتابخانۀ دیجیتال نور =' به '| کتابخانۀ دیجیتال نور =') |
|||
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲: | خط ۲: | ||
| تصویر =NUR10616J1.jpg | | تصویر =NUR10616J1.jpg | ||
| عنوان =مختصر المیزان في تفسیر القرآن | | عنوان =مختصر المیزان في تفسیر القرآن | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر =المیزان فی تفسیر القرآن. برگزیده | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[کلانتری، الیاس]] (گردآورنده) | [[کلانتری، الیاس]] (گردآورنده) | ||
[[طباطبایی، محمدحسین]] ( | [[طباطبایی، سید محمدحسین]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 98 /ط25 م9016 | | کد کنگره =BP 98 /ط25 م9016 | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک =964-6066-02-x | | شابک =964-6066-02-x | ||
| تعداد جلد =6 | | تعداد جلد =6 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =10616 | ||
| کتابخوان همراه نور =10616 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۲۸: | خط ۲۹: | ||
}} | }} | ||
'''مختصر الميزان في تفسير القرآن'''، خلاصه تفسير [[الميزان في تفسير القرآن]] نوشته [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) است كه توسط [[کلانتری، الیاس|الياس كلانترى]] در شش مجلد به زبان عربى به انجام رسيده است. | '''مختصر الميزان في تفسير القرآن'''، خلاصه تفسير [[الميزان في تفسير القرآن]] نوشته [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) است كه توسط [[کلانتری، الیاس|الياس كلانترى]] در شش مجلد به زبان عربى به انجام رسيده است. | ||
== ساختار == | ==ساختار== | ||
در اين كتاب همانگونه كه ملخص اشاره كرده حتى كلمهاى به نوشتههاى مؤلف اضافه نشده و تغييرى در اصل نوشتههاى مؤلف پديد نيامده است<ref>مقدمه، صفحه ق</ref> | در اين كتاب همانگونه كه ملخص اشاره كرده حتى كلمهاى به نوشتههاى مؤلف اضافه نشده و تغييرى در اصل نوشتههاى مؤلف پديد نيامده است<ref>مقدمه، صفحه ق</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
الياس كلانترى درباره چگونگى تدوين اين كتاب با اجازه [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) چنين مىنويسد: «در ضمن بررسى و مطالعه كتاب الميزان، با توجه به ارزش و كارايى مباحث تفسيرى آن، خصوصاً مباحث مستقل از تفسير معمولى آيات، تصميم گرفته شد كه يك كتاب راهنما و فهرست موضوعات و همچنين يك دوره مختصر از الميزان تهيه و تنظيم شود، تا راه استفاده از مباحث آن بهطور تفصيلى و منظم و دستهبندى شده، براى محققان علوم قرآنى هموارتر گردد و همچنين استفاده از اين كتاب براى كسانى هم كه فقط فرصت و امكان آشنايى اجمالى با معانى آيات قرآن را دارند، بهراحتى مقدور شود. | الياس كلانترى درباره چگونگى تدوين اين كتاب با اجازه [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) چنين مىنويسد: «در ضمن بررسى و مطالعه كتاب الميزان، با توجه به ارزش و كارايى مباحث تفسيرى آن، خصوصاً مباحث مستقل از تفسير معمولى آيات، تصميم گرفته شد كه يك كتاب راهنما و فهرست موضوعات و همچنين يك دوره مختصر از الميزان تهيه و تنظيم شود، تا راه استفاده از مباحث آن بهطور تفصيلى و منظم و دستهبندى شده، براى محققان علوم قرآنى هموارتر گردد و همچنين استفاده از اين كتاب براى كسانى هم كه فقط فرصت و امكان آشنايى اجمالى با معانى آيات قرآن را دارند، بهراحتى مقدور شود. | ||
در ابتدا به تنظيم كتاب ر اهنما و فهرست اقدام شد و موضوع كتاب با مؤلف الميزان حضرت [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) در ميان گذاشته شد كه با اقبال ايشان مواجه گرديد. اين كتاب هم براى متن اصلى (عربى) كتاب تحت عنوان «دليل الميزان في تفسير القرآن» و هم براى ترجمه فارسى آن تحت عنوان: «راهنما و فهرست ترجمهى الميزان في تفسير القرآن» تنظيم و منتشر گرديد و از استقبال پژوهشگران و علاقهمندان به علوم قرآنى برخوردار شد. | در ابتدا به تنظيم كتاب ر اهنما و فهرست اقدام شد و موضوع كتاب با مؤلف الميزان حضرت [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) در ميان گذاشته شد كه با اقبال ايشان مواجه گرديد. اين كتاب هم براى متن اصلى (عربى) كتاب تحت عنوان «دليل الميزان في تفسير القرآن» و هم براى ترجمه فارسى آن تحت عنوان: «راهنما و فهرست ترجمهى الميزان في تفسير القرآن» تنظيم و منتشر گرديد و از استقبال پژوهشگران و علاقهمندان به علوم قرآنى برخوردار شد. | ||
در ضمن بررسى دقيق الميزان، براى نوشتن كتاب راهنما و فهرست موضوعات، طرح تنظيم كتاب «مختصر الميزان» نيز ريخته شد و بعداً با روشى كه در اين مقاله روشن خواهد شد، اين كتاب تنظيم و آماده گرديد»<ref>كلانترى، الياس، ص 152</ref> | در ضمن بررسى دقيق الميزان، براى نوشتن كتاب راهنما و فهرست موضوعات، طرح تنظيم كتاب «مختصر الميزان» نيز ريخته شد و بعداً با روشى كه در اين مقاله روشن خواهد شد، اين كتاب تنظيم و آماده گرديد»<ref>كلانترى، الياس، ص 152</ref> | ||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
وى در مقدمه كتاب جهت روشن شدن كار در تلخيص كتاب الميزان، توجه به بعضى از جهات روش بهكاررفته در [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] را ضرورى مىداند: | وى در مقدمه كتاب جهت روشن شدن كار در تلخيص كتاب الميزان، توجه به بعضى از جهات روش بهكاررفته در [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] را ضرورى مىداند: | ||
#مؤلف كتاب الميزان غالباً بعد از نوشتن يك يا چند آيه، ابتدا به بحث لغوى درباره مفردات آيات پرداخته است. | #مؤلف كتاب الميزان غالباً ً بعد از نوشتن يك يا چند آيه، ابتدا به بحث لغوى درباره مفردات آيات پرداخته است. | ||
#بعد از بحث لغوى، مؤلف غالباً نظر خود را درباره معانى آيه مورد بحث نوشته است. | #بعد از بحث لغوى، مؤلف غالباً ً نظر خود را درباره معانى آيه مورد بحث نوشته است. | ||
#بعد از بيان نظر خود، اگر مفسران ديگر درباره آن آيه نظرات قابل توجهى داشتهاند، غالباً آنها را نوشته و بررسى كرده است؛ بهگونهاى كه گاهى براى آن نظرات وجهى قائل شده و گاهى آنها را مردود شمرده و گاهى فقط به ذكر آن نظرات پرداخته است<ref>مقدمه، صفحه ن</ref> | #بعد از بيان نظر خود، اگر مفسران ديگر درباره آن آيه نظرات قابل توجهى داشتهاند، غالباً ً آنها را نوشته و بررسى كرده است؛ بهگونهاى كه گاهى براى آن نظرات وجهى قائل شده و گاهى آنها را مردود شمرده و گاهى فقط به ذكر آن نظرات پرداخته است<ref>مقدمه، صفحه ن</ref> | ||
#در مواردى بعد از بحث در تفسير تعدادى از آيات، مباحث مهم و مفصّل قرآنى، علمى، كلامى، فلسفى، اجتماعى، تاريخى، روايى و... كه ممكن است ارتباطى با مباحث آيات پيدا كند، بهصورت مستقل و مجزا از بحث تفسيرى معمولى در يك يا چند فصل نوشته شده است<ref>مقدمه صفحه ف</ref> | #در مواردى بعد از بحث در تفسير تعدادى از آيات، مباحث مهم و مفصّل قرآنى، علمى، كلامى، فلسفى، اجتماعى، تاريخى، روايى و... كه ممكن است ارتباطى با مباحث آيات پيدا كند، بهصورت مستقل و مجزا از بحث تفسيرى معمولى در يك يا چند فصل نوشته شده است<ref>مقدمه صفحه ف</ref> | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
#در اين تلخيص حتى كلمهاى به نوشتههاى مؤلف اضافه نشده و تغييرى در اصل نوشتههاى مؤلف پديد نيامده است. | #در اين تلخيص حتى كلمهاى به نوشتههاى مؤلف اضافه نشده و تغييرى در اصل نوشتههاى مؤلف پديد نيامده است. | ||
#عمدتاًً نظرات خود مؤلف الميزان در معانى آيات قرآن انتخاب شده، مگر در مواردى كه مؤلف، مطلبى را از ديگران نقل كرده و آن را پذيرفته است كه در حقيقت نظر خودش مطابق نظر آن مفسر يا مبتنى بر آن بوده است. | #عمدتاًً نظرات خود مؤلف الميزان در معانى آيات قرآن انتخاب شده، مگر در مواردى كه مؤلف، مطلبى را از ديگران نقل كرده و آن را پذيرفته است كه در حقيقت نظر خودش مطابق نظر آن مفسر يا مبتنى بر آن بوده است. | ||
#مقدمه [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] كه مبين روش تفسيرى مرحوم [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] است، عيناً و بدون حذف قسمتى از آن در اين كتاب آمده است. | #مقدمه [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] كه مبين روش تفسيرى مرحوم [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبايى]] است، عيناً و بدون حذف قسمتى از آن در اين كتاب آمده است. | ||
#قسمتهاى حذفشده عمدتاًً عبارتند از: مباحث مستقل علمى، كلامى، فلسفى، تاريخى، روايى و... كه بعد از تفسير لفظى و معمولى بعضى از آيات نوشته شده است. | #قسمتهاى حذفشده عمدتاًً عبارتند از: مباحث مستقل علمى، كلامى، فلسفى، تاريخى، روايى و... كه بعد از تفسير لفظى و معمولى بعضى از آيات نوشته شده است. | ||
#در جاهايى كه روشن شدن معانى آيات، متوقف به بحث روايى بوده، آن بحث روايى انتخاب شده و در اين كتاب آمده است. | #در جاهايى كه روشن شدن معانى آيات، متوقف به بحث روايى بوده، آن بحث روايى انتخاب شده و در اين كتاب آمده است. | ||
#در جاهايى كه مؤلف درباره آيهاى نظر خودش را بهصورت مجزا بيان كرده و بعد از آن نظرات ساير مفسران را نقل و بررسى كرده، قسمت اول (نظرات خود مؤلف) انتخاب شده و نقل و بررسى نظر مفسران ديگر حذف گرديده است، اما در جاهايى كه بحث تفسيرى آميختهاى از نقل نظرات ساير مفسران بوده، همه آن قسمت انتخاب شده است. | #در جاهايى كه مؤلف درباره آيهاى نظر خودش را بهصورت مجزا بيان كرده و بعد از آن نظرات ساير مفسران را نقل و بررسى كرده، قسمت اول (نظرات خود مؤلف) انتخاب شده و نقل و بررسى نظر مفسران ديگر حذف گرديده است، اما در جاهايى كه بحث تفسيرى آميختهاى از نقل نظرات ساير مفسران بوده، همه آن قسمت انتخاب شده است. | ||
#در جاهايى كه مؤلف بعد از تفسير آيه، نظرات و تفاسيرى نيز از ساير مفسران آورده و براى آن نظرات وجهى قايل شده و يا حداقل آن را نقل كرده و ردّ و ابطال نكرده است، اين قبيل جاها نيز غالباً انتخاب شده، مگر در جاهايى كه ضرورتى در انتخاب آنها احساس نشده است. | #در جاهايى كه مؤلف بعد از تفسير آيه، نظرات و تفاسيرى نيز از ساير مفسران آورده و براى آن نظرات وجهى قايل شده و يا حداقل آن را نقل كرده و ردّ و ابطال نكرده است، اين قبيل جاها نيز غالباً ً انتخاب شده، مگر در جاهايى كه ضرورتى در انتخاب آنها احساس نشده است. | ||
#اگر در جاهايى، روشن شدن كامل معانى يك يا چند آيه، متوقف به مجموع بحث تفسيرى بوده، تمام آن بحث انتخاب شده و چيزى از آن حذف نگشته است<ref>مقدمه، صفحهق - ر</ref> | #اگر در جاهايى، روشن شدن كامل معانى يك يا چند آيه، متوقف به مجموع بحث تفسيرى بوده، تمام آن بحث انتخاب شده و چيزى از آن حذف نگشته است<ref>مقدمه، صفحهق - ر</ref> | ||
#تفسير سوره حمد بهگونه كامل و بدون حذف قسمتى از آن براى آشنايى با روش تفسيرى مرحوم [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) بهعنوان نمونه انتخاب شده است. | #تفسير سوره حمد بهگونه كامل و بدون حذف قسمتى از آن براى آشنايى با روش تفسيرى مرحوم [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبايى]](ره) بهعنوان نمونه انتخاب شده است. | ||
#عناوين اصلى و موضوعات مهم قسمتهاى حذفشده، بهصورت تيترهايى در پاورقى كتاب «مختصر الميزان» نوشته شده، بهويژه در جاهايى كه بحث روايى، حاوى احاديثى بوده كه در متن تفسير آيات اثرى از آن بهصورت مختلط با بحث تفسيرى لفظى نيست و مؤلف، آن موضوعات احاديث را مستقلاً در بحث روايى طرح و بررسى كرده است<ref>كلانترى، الياس، ص 155</ref> | #عناوين اصلى و موضوعات مهم قسمتهاى حذفشده، بهصورت تيترهايى در پاورقى كتاب «مختصر الميزان» نوشته شده، بهويژه در جاهايى كه بحث روايى، حاوى احاديثى بوده كه در متن تفسير آيات اثرى از آن بهصورت مختلط با بحث تفسيرى لفظى نيست و مؤلف، آن موضوعات احاديث را مستقلاً در بحث روايى طرح و بررسى كرده است<ref>كلانترى، الياس، ص 155</ref> | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
#كلانترى، الياس، «مختصر الميزان في تفسير القرآن»، بيّنات، تابستان 1381، شماره 34، ص 151 - 155. | #كلانترى، الياس، «مختصر الميزان في تفسير القرآن»، بيّنات، تابستان 1381، شماره 34، ص 151 - 155. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[دلیل المیزان في تفسیر القرآن للعلامة السید محمدحسین الطباطبایي]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
نسخهٔ کنونی تا ۴ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۰۳
مختصر المیزان في تفسیر القرآن | |
---|---|
پدیدآوران | کلانتری، الیاس (گردآورنده) طباطبایی، سید محمدحسین (نویسنده) |
عنوانهای دیگر | المیزان فی تفسیر القرآن. برگزیده |
ناشر | اسوه |
مکان نشر | تهران - ایران |
سال نشر | 1421 ق |
چاپ | 1 |
شابک | 964-6066-02-x |
موضوع | تفاسیر - قرن 14 تفاسیر شیعه - قرن ۱۴ |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 6 |
کد کنگره | BP 98 /ط25 م9016 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مختصر الميزان في تفسير القرآن، خلاصه تفسير الميزان في تفسير القرآن نوشته علامه طباطبايى(ره) است كه توسط الياس كلانترى در شش مجلد به زبان عربى به انجام رسيده است.
ساختار
در اين كتاب همانگونه كه ملخص اشاره كرده حتى كلمهاى به نوشتههاى مؤلف اضافه نشده و تغييرى در اصل نوشتههاى مؤلف پديد نيامده است[۱]
گزارش محتوا
الياس كلانترى درباره چگونگى تدوين اين كتاب با اجازه علامه طباطبايى(ره) چنين مىنويسد: «در ضمن بررسى و مطالعه كتاب الميزان، با توجه به ارزش و كارايى مباحث تفسيرى آن، خصوصاً مباحث مستقل از تفسير معمولى آيات، تصميم گرفته شد كه يك كتاب راهنما و فهرست موضوعات و همچنين يك دوره مختصر از الميزان تهيه و تنظيم شود، تا راه استفاده از مباحث آن بهطور تفصيلى و منظم و دستهبندى شده، براى محققان علوم قرآنى هموارتر گردد و همچنين استفاده از اين كتاب براى كسانى هم كه فقط فرصت و امكان آشنايى اجمالى با معانى آيات قرآن را دارند، بهراحتى مقدور شود.
در ابتدا به تنظيم كتاب ر اهنما و فهرست اقدام شد و موضوع كتاب با مؤلف الميزان حضرت علامه طباطبايى(ره) در ميان گذاشته شد كه با اقبال ايشان مواجه گرديد. اين كتاب هم براى متن اصلى (عربى) كتاب تحت عنوان «دليل الميزان في تفسير القرآن» و هم براى ترجمه فارسى آن تحت عنوان: «راهنما و فهرست ترجمهى الميزان في تفسير القرآن» تنظيم و منتشر گرديد و از استقبال پژوهشگران و علاقهمندان به علوم قرآنى برخوردار شد.
در ضمن بررسى دقيق الميزان، براى نوشتن كتاب راهنما و فهرست موضوعات، طرح تنظيم كتاب «مختصر الميزان» نيز ريخته شد و بعداً با روشى كه در اين مقاله روشن خواهد شد، اين كتاب تنظيم و آماده گرديد»[۲]
وى در مقدمه كتاب جهت روشن شدن كار در تلخيص كتاب الميزان، توجه به بعضى از جهات روش بهكاررفته در تفسير الميزان را ضرورى مىداند:
- مؤلف كتاب الميزان غالباً ً بعد از نوشتن يك يا چند آيه، ابتدا به بحث لغوى درباره مفردات آيات پرداخته است.
- بعد از بحث لغوى، مؤلف غالباً ً نظر خود را درباره معانى آيه مورد بحث نوشته است.
- بعد از بيان نظر خود، اگر مفسران ديگر درباره آن آيه نظرات قابل توجهى داشتهاند، غالباً ً آنها را نوشته و بررسى كرده است؛ بهگونهاى كه گاهى براى آن نظرات وجهى قائل شده و گاهى آنها را مردود شمرده و گاهى فقط به ذكر آن نظرات پرداخته است[۳]
- در مواردى بعد از بحث در تفسير تعدادى از آيات، مباحث مهم و مفصّل قرآنى، علمى، كلامى، فلسفى، اجتماعى، تاريخى، روايى و... كه ممكن است ارتباطى با مباحث آيات پيدا كند، بهصورت مستقل و مجزا از بحث تفسيرى معمولى در يك يا چند فصل نوشته شده است[۴]
كلانترى با توجه به روش تفسير الميزان، جهات عمده و اساسى روش كار خود در تلخيص «الميزان في تفسير القرآن» را اينگونه تبيين مىكند:
- در اين تلخيص حتى كلمهاى به نوشتههاى مؤلف اضافه نشده و تغييرى در اصل نوشتههاى مؤلف پديد نيامده است.
- عمدتاًً نظرات خود مؤلف الميزان در معانى آيات قرآن انتخاب شده، مگر در مواردى كه مؤلف، مطلبى را از ديگران نقل كرده و آن را پذيرفته است كه در حقيقت نظر خودش مطابق نظر آن مفسر يا مبتنى بر آن بوده است.
- مقدمه تفسير الميزان كه مبين روش تفسيرى مرحوم علامه طباطبايى است، عيناً و بدون حذف قسمتى از آن در اين كتاب آمده است.
- قسمتهاى حذفشده عمدتاًً عبارتند از: مباحث مستقل علمى، كلامى، فلسفى، تاريخى، روايى و... كه بعد از تفسير لفظى و معمولى بعضى از آيات نوشته شده است.
- در جاهايى كه روشن شدن معانى آيات، متوقف به بحث روايى بوده، آن بحث روايى انتخاب شده و در اين كتاب آمده است.
- در جاهايى كه مؤلف درباره آيهاى نظر خودش را بهصورت مجزا بيان كرده و بعد از آن نظرات ساير مفسران را نقل و بررسى كرده، قسمت اول (نظرات خود مؤلف) انتخاب شده و نقل و بررسى نظر مفسران ديگر حذف گرديده است، اما در جاهايى كه بحث تفسيرى آميختهاى از نقل نظرات ساير مفسران بوده، همه آن قسمت انتخاب شده است.
- در جاهايى كه مؤلف بعد از تفسير آيه، نظرات و تفاسيرى نيز از ساير مفسران آورده و براى آن نظرات وجهى قايل شده و يا حداقل آن را نقل كرده و ردّ و ابطال نكرده است، اين قبيل جاها نيز غالباً ً انتخاب شده، مگر در جاهايى كه ضرورتى در انتخاب آنها احساس نشده است.
- اگر در جاهايى، روشن شدن كامل معانى يك يا چند آيه، متوقف به مجموع بحث تفسيرى بوده، تمام آن بحث انتخاب شده و چيزى از آن حذف نگشته است[۵]
- تفسير سوره حمد بهگونه كامل و بدون حذف قسمتى از آن براى آشنايى با روش تفسيرى مرحوم علامه طباطبايى(ره) بهعنوان نمونه انتخاب شده است.
- عناوين اصلى و موضوعات مهم قسمتهاى حذفشده، بهصورت تيترهايى در پاورقى كتاب «مختصر الميزان» نوشته شده، بهويژه در جاهايى كه بحث روايى، حاوى احاديثى بوده كه در متن تفسير آيات اثرى از آن بهصورت مختلط با بحث تفسيرى لفظى نيست و مؤلف، آن موضوعات احاديث را مستقلاً در بحث روايى طرح و بررسى كرده است[۶]
وضعيت كتاب
از جمله ايرادات وارد بر اين كتاب، عدم تدوين فهارس حتى فهرست مطالب براى هر جلد است كه خواننده را در دستيابى به آيات دچار مشكل مىكند. همچنين پاورقى در كتاب مشاهده نشد.
پانويس
منابع مقاله
- مقدمه و متن كتاب.
- كلانترى، الياس، «مختصر الميزان في تفسير القرآن»، بيّنات، تابستان 1381، شماره 34، ص 151 - 155.