بستان الواعظین و ریاض السامعین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ جوزی، عبدالرحمن بن علی' به 'ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ جوزی، عبدالرحمن بن علی' به 'ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
[[بحیری، ایمن عبدالجابر]] (مصحح)
[[بحیری، ایمن عبدالجابر]] (مصحح)


[[ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی]] (نویسنده)
[[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏261‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ب‎‏5
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏261‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ب‎‏5
خط ۲۳: خط ۲۳:
| چاپ =2
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =7771
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11804
| کتابخوان همراه نور =11804
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''بستان الواعظين و رياض السامعين''' تألیف [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج جمال‌الدين بن جوزى]] (متوفاى سال 597ق) کتابى است به زبان عربى در موضوع اخلاق اسلامى. تاريخ نگارش كتاب مشخص نيست.
'''بستان الواعظين و رياض السامعين''' تألیف [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابوالفرج جمال‌الدين بن جوزى]] (متوفاى سال 597ق) کتابى است به زبان عربى در موضوع اخلاق اسلامى. تاريخ نگارش كتاب مشخص نيست.


خط ۳۷: خط ۳۷:
كتاب شامل هيجده جلسه پند و موعظه است كه نویسنده در هر جلسه به بيان يكى از موضوعات اخلاقى و مذهبى مى‌پردازد. وى با استناد به آيات قرآن كريم و احاديث نبوى به تبيين عقايد حقه اسلامى و برخى از موضوعات پرداخته و مسائلى چون استعاذه (پناه بردن به خدا از وسوسه شيطان)، مصيبت‌هاى روز قيامت، توصيف بهشت و نعمت‌هاى آن، فضيلت روزه، احسان به والدين، فضيلت انفاق در راه خدا، كمك به همنوعان و... را مورد بحث و بررسى داده است.
كتاب شامل هيجده جلسه پند و موعظه است كه نویسنده در هر جلسه به بيان يكى از موضوعات اخلاقى و مذهبى مى‌پردازد. وى با استناد به آيات قرآن كريم و احاديث نبوى به تبيين عقايد حقه اسلامى و برخى از موضوعات پرداخته و مسائلى چون استعاذه (پناه بردن به خدا از وسوسه شيطان)، مصيبت‌هاى روز قيامت، توصيف بهشت و نعمت‌هاى آن، فضيلت روزه، احسان به والدين، فضيلت انفاق در راه خدا، كمك به همنوعان و... را مورد بحث و بررسى داده است.


در مجلس نخست كه به موضوع «استعاذه» اختصاص يافته، پس از تفسير استعاذه، به ارائه نصايحى پرداخته و سپس از كيفيت استعاذه سخن مى‌گويد. مؤلف، استعاذه را نوعى عبادت، بلكه از بهترين عبادات دانسته و به نحوه استعاذه پيامبر اكرم(ص) اشاره مى‌كند.
در مجلس نخست كه به موضوع «استعاذه» اختصاص يافته، پس از تفسير استعاذه، به ارائه نصايحى پرداخته و سپس از کیفیت استعاذه سخن مى‌گويد. مؤلف، استعاذه را نوعى عبادت، بلكه از بهترين عبادات دانسته و به نحوه استعاذه پيامبر اكرم(ص) اشاره مى‌كند.


در ادامه، مؤلف روايتى را از پيامبر اكرم(ص) به نقل از عائشه نقل مى‌كند كه بر اساس آن هر انسانى، حتى خود پيامبر نيز داراى شيطانى است اما با كمك خداوند شيطان همراه حضرت اسلام آورده است.
در ادامه، مؤلف روايتى را از پيامبر اكرم(ص) به نقل از عائشه نقل مى‌كند كه بر اساس آن هر انسانى، حتى خود پيامبر نيز داراى شيطانى است اما با كمك خداوند شيطان همراه حضرت اسلام آورده است.
خط ۴۵: خط ۴۵:
مجلس دوم به يادكرد قيامت و اهوال آن اختصاص يافته است. در ابتداى اين مجلس مؤلف به آنچه در سوره زلزال درباره اهوال قيامت آمده اشاره مى‌كند، سپس به توصيف اسرافيل پرداخته و از خشيت و هراس پيامبر(ص) به هنگام وزيدن باد، از آن جهت كه حضرتش را به ياد قيامت مى‌انداخت، سخن مى‌گويد.
مجلس دوم به يادكرد قيامت و اهوال آن اختصاص يافته است. در ابتداى اين مجلس مؤلف به آنچه در سوره زلزال درباره اهوال قيامت آمده اشاره مى‌كند، سپس به توصيف اسرافيل پرداخته و از خشيت و هراس پيامبر(ص) به هنگام وزيدن باد، از آن جهت كه حضرتش را به ياد قيامت مى‌انداخت، سخن مى‌گويد.


زمان نفخ صور، كيفيت مرگ جناب جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و عزرائيل(ع)، كيفيت برانگيخته‌شدن مردگان، توصيف صور، همراهى اعمال انسان‌ها با اجساد ايشان به هنگام خروج از قبر، شكل و شمايل كردار زشت، مدت زمان نفخ صور، شكل و قيافه زمينى كه در آن به حساب بندگان رسيدگى مى‌شود، كيفيت وقوف انسانها در محشر و مدت زمان آن، گريه پيامبر از اهوال قيامت، توصيف جهنم و...از موضوعات مورد بحث در اين مجلس است.
زمان نفخ صور، کیفیت مرگ جناب جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و عزرائيل(ع)، کیفیت برانگيخته‌شدن مردگان، توصيف صور، همراهى اعمال انسان‌ها با اجساد ايشان به هنگام خروج از قبر، شكل و شمايل كردار زشت، مدت زمان نفخ صور، شكل و قيافه زمينى كه در آن به حساب بندگان رسيدگى مى‌شود، کیفیت وقوف انسه‌گانها در محشر و مدت زمان آن، گريه پيامبر از اهوال قيامت، توصيف جهنم و...از موضوعات مورد بحث در اين مجلس است.


مجلس سوم به يادكرد ميزان و صراط اختصاص يافته و ضمن آن به موضوعاتى ذيل پرداخته شده است: توصيف صراط، موازين در روز قيامت، سنجش اعمال، فضيلت صدقه، شفاعت پيامبر اكرم(ص)، آنچه ميزان اعمال انسان را سنگين مى‌كند، فضيلت صلوات بر پيامبر(ع)، پلهاى جهنم، چگونگى عبور از پل صراط، اقسام كسانى كه به سلامت از پل صراط مى‌گذرند و...
مجلس سوم به يادكرد ميزان و صراط اختصاص يافته و ضمن آن به موضوعاتى ذيل پرداخته شده است: توصيف صراط، موازين در روز قيامت، سنجش اعمال، فضيلت صدقه، شفاعت پيامبر اكرم(ص)، آنچه ميزان اعمال انسان را سنگين مى‌كند، فضيلت صلوات بر پيامبر(ع)، پلهاى جهنم، چگونگى عبور از پل صراط، اقسام كسانى كه به سلامت از پل صراط مى‌گذرند و...
خط ۵۳: خط ۵۳:
در اين مجلس از موضوعاتى چون: پرسش از بندگان در روز قيامت، ديوارى كه بين جهنم و بهشت كشيده شده است، توصيف منافقان، اهل اعراف، جايگاه عظيم پيامبر اكرم(ص) سخن رفته است.
در اين مجلس از موضوعاتى چون: پرسش از بندگان در روز قيامت، ديوارى كه بين جهنم و بهشت كشيده شده است، توصيف منافقان، اهل اعراف، جايگاه عظيم پيامبر اكرم(ص) سخن رفته است.


عنوان مجلس پنجم، آيه شريفه ''' يوم تأتى كل نفس تجادل عن نفسها ''' النحل:111. است كه در آن به اين موضوعات پرداخته شده است: تفسير اسم «جبّار»، سؤال خداوند در روز قيامت از لوح محفوظ و ميكائيل و اسرافيل و جبرائيل و نوح(ع) درباره كيفيت رفتار ايشان با وحى الهى، ثواب و عقاب در قيامت، فائده توبه، تشويق و ترغيب به توبه و....
عنوان مجلس پنجم، آيه شريفه''' يوم تأتى كل نفس تجادل عن نفسها''' النحل:111. است كه در آن به اين موضوعات پرداخته شده است: تفسير اسم «جبّار»، سؤال خداوند در روز قيامت از لوح محفوظ و ميكائيل و اسرافيل و جبرائيل و نوح(ع) درباره کیفیت رفتار ايشان با وحى الهى، ثواب و عقاب در قيامت، فائده توبه، تشويق و ترغيب به توبه و....


مجلس ششم نيز به بيان مطالبى درباره آيه فوق اختصاص يافته و به موضوعاتى چون: فراخواندن تمامى مخلوقات در روز قيامت به نامهاى ايشان، شفاعت بندگان مؤمن از افراد گناهكار، جهنم و شدت آن مى‌پردازد.
مجلس ششم نيز به بيان مطالبى درباره آيه فوق اختصاص يافته و به موضوعاتى چون: فراخواندن تمامى مخلوقات در روز قيامت به نامهاى ايشان، شفاعت بندگان مؤمن از افراد گناهكار، جهنم و شدت آن مى‌پردازد.


در مجلس هفتم به بحث درباره آيه شريف ''' (فأما من أوتى كتابه بيمينه ''') الحاقه:15 پرداخته شده و از نامه‌هاى اعمال در روز قيامت، اولين انسانهايى كه به حساب اعمال آنان رسيدگى مى‌شود، كيفيت سؤال از اعمال بندگان، آمرزش گناهان، افرادى كه عذاب ايشان از سايرين شديدتر است سخن گفته شده است.
در مجلس هفتم به بحث درباره آيه شريف''' (فأما من أوتى كتابه بيمينه''') الحاقه:15 پرداخته شده و از نامه‌هاى اعمال در روز قيامت، اولين انسه‌گانهایى كه به حساب اعمال آنان رسيدگى مى‌شود، کیفیت سؤال از اعمال بندگان، آمرزش گناهان، افرادى كه عذاب ايشان از سايرين شديدتر است سخن گفته شده است.


مجلس هشتم به موضوع قرار گرفتن نامه اعمال بندگان و حساب و كتاب روز قيامت اختصاص يافته و از موضوعاتى چون: فراگيرى نامه اعمال نسبت به ريز و درشت اعمال، شگفتى‌هايى كه در نامه اعمال مشاهده مى‌شود، فضيلت گريه سخن به ميان آمده است.
مجلس هشتم به موضوع قرار گرفتن نامه اعمال بندگان و حساب و كتاب روز قيامت اختصاص يافته و از موضوعاتى چون: فراگيرى نامه اعمال نسبت به ريز و درشت اعمال، شگفتى‌هایى كه در نامه اعمال مشاهده مى‌شود، فضيلت گريه سخن به ميان آمده است.


مجلس نهم درباره بهشت و اوصاف آن است. در ابتداى اين مجلس به آياتى از قرآن كريم كه در آنها به توصيف بهشت پرداخته شده اشاره و رواياتى در اين باره از پيامبر اكرم(ص) نقل شده است. همچنين درباره شجره طوبى روايت مفصلى از [[امام على(ع)|على(ع)]] نقل شده است. به موضوعات ديگرى نيز چون شمار بهشت‌ها و نام هر يك، درجات اهل بهشت نيز در اين مجلس پرداخته شده است.
مجلس نهم درباره بهشت و اوصاف آن است. در ابتداى اين مجلس به آياتى از قرآن كريم كه در آنها به توصيف بهشت پرداخته شده اشاره و رواياتى در اين باره از پيامبر اكرم(ص) نقل شده است. همچنين درباره شجره طوبى روايت مفصلى از [[امام على(ع)|على(ع)]] نقل شده است. به موضوعات ديگرى نيز چون شمار بهشت‌ها و نام هر يك، درجات اهل بهشت نيز در اين مجلس پرداخته شده است.


مجلس دهم به بحث و بررسى درباره آيه شريفه (''' كل نفس ذائقة الموت ''') آل عمران:185 اختصاص يافته و از توصيه پيامبر(ص) به يادآورى مرگ، سكرات مرگ و...سخن گفته شده است.
مجلس دهم به بحث و بررسى درباره آيه شريفه (''' كل نفس ذائقة الموت''') آل عمران:185 اختصاص يافته و از توصيه پيامبر(ص) به يادآورى مرگ، سكرات مرگ و...سخن گفته شده است.


مجلس يازدهم به موضوع مرگ انبياء و اولياء الهى اختصاص يافته و از توصيف مرگ و پندآميز بودن آن، مثل دنيا و مرگ، ملاقات ارواح، قبض روح بندگان شايسته و... سخن به ميان آمده است.
مجلس يازدهم به موضوع مرگ انبياء و اولياء الهى اختصاص يافته و از توصيف مرگ و پندآميز بودن آن، مثل دنيا و مرگ، ملاقات ارواح، قبض روح بندگان شايسته و... سخن به ميان آمده است.
خط ۷۵: خط ۷۵:
مجلس شانزدهم به مثالى كه خداوند در آيه نور درباره قلب بنده مؤمن و فرمانبردار خود، كه به نور ايمان منور شده اختصاص يافته است.
مجلس شانزدهم به مثالى كه خداوند در آيه نور درباره قلب بنده مؤمن و فرمانبردار خود، كه به نور ايمان منور شده اختصاص يافته است.


در مجلس هفدهم و هيجدهم به ارائه نكاتى درباره آيه (''' إن الله و ملائكته يصلون على النبى يا ايها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما ''') احزاب:56 و موضوع صلوات بر پيامبر اكرم(ص) پرداخته شده و از فضيلت، آثار و بركات صلوات بر حضرت سخن گفته شده است.
در مجلس هفدهم و هيجدهم به ارائه نكاتى درباره آيه (''' إن الله و ملائكته يصلون على النبى يا ايها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما''') احزاب:56 و موضوع صلوات بر پيامبر اكرم(ص) پرداخته شده و از فضيلت، آثار و بركات صلوات بر حضرت سخن گفته شده است.


== وضعيت كتاب==
== وضعيت كتاب==
كتاب شامل پاورقى‌هايى به قلم محقق و فهرست‌هاى ذيل مى‌باشد:
كتاب شامل پاورقى‌هایى به قلم محقق و فهرست‌هاى ذيل مى‌باشد:


فهرست آيات، اطراف (سخنانى كه از افراد مختلف نقل شده)، واژگان غريب، اعلام و فهرست موضوعات.
فهرست آيات، اطراف (سخنانى كه از افراد مختلف نقل شده)، واژگان غريب، اعلام و فهرست موضوعات.
خط ۸۴: خط ۸۴:
== منابع مقاله==
== منابع مقاله==
مقدمه و متن كتاب
مقدمه و متن كتاب
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۸۹: خط ۹۳:
[[رده:آداب و رسوم]]
[[رده:آداب و رسوم]]
[[رده: مباحث خاص آداب و رسوم]]
[[رده: مباحث خاص آداب و رسوم]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد]]