۱۹٬۵۱۳
ویرایش
ابن زبیر، احمد بن ابراهیم: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR05988.jpg|بندانگشتی|ابن زبير، احمد بن | [[پرونده:NUR05988.jpg|بندانگشتی|ابن زبير، احمد بن ابراهیم]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |ابن زبیر، احمد بن ابراهیم | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" |احمد بن ابراهیم بن زبیر ثقفی عاصمی غرناطی | ||
ثقفی عاصمی، احمد بن ابراهیم | |||
غرناطی، احمد بن ابراهیم | |||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |ابراهیم | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | / 627ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |جیان در شمال غرناطه و شرق قرطبه | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" | / سهشنبه هشتم ربیعالاول 708 مطابق با 1308م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن ابوبکر طبری؛ ابراهیم بن محمد، ابواسحاق معروف به ابن عاصی خطیب؛ ابوعبدالله محمد بن عیسی بن هلال رعینی | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[ملاك التأويل القاطع بذوي الإلحاد و التعطيل في توجيه المتشابه اللفظ من آي التنزيل|ملاك التأویل القاطع بذوی الإلحاد و التعطیل فی توجیه المتشابه اللفظ من آی التنزیل]] | ||
|- class="articleCode" | |||
|-class= | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE05988AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
| خط ۴۲: | خط ۳۹: | ||
او را به خاطر نسبت داشتن با جدش عاصمی مینامند و به خاطر ثقفی بودن جد اخیرش ثقفی میدانند. چون زادگاهش «جیان» بوده جیانی میخوانندش، به خاطر زندگی و علمآموزی در «غرناطه»، غرناطیاش میدانند (در غرناطه متولی قضا و امام مسجد کبیرش بود) و چون از عربهایی بود که به اندلس داخل شده به اندلس منسوبش کردهاند.<ref>ر.ک: همان، ص61-62</ref> | او را به خاطر نسبت داشتن با جدش عاصمی مینامند و به خاطر ثقفی بودن جد اخیرش ثقفی میدانند. چون زادگاهش «جیان» بوده جیانی میخوانندش، به خاطر زندگی و علمآموزی در «غرناطه»، غرناطیاش میدانند (در غرناطه متولی قضا و امام مسجد کبیرش بود) و چون از عربهایی بود که به اندلس داخل شده به اندلس منسوبش کردهاند.<ref>ر.ک: همان، ص61-62</ref> | ||
== | ==ولادت== | ||
او در ذیقعده 628 یا 628ق / 1230م در «جیان» در خانوادهای اصیل و ثروتمند به دنیا آمد. جیان که در شمال غرناطه و شرق قرطبه قرار دارد در آن روز از مراکز مهم اسلامی بود. در سال 643 (که ابن زبیر بین 5-6 سال داشت)، پدرش به دلیل حمله دشمن مجبور به ترک آنجا به مقصد غرناطه شد.<ref>ر.ک: همان، ص62-63</ref> | او در ذیقعده 628 یا 628ق / 1230م در «جیان» در خانوادهای اصیل و ثروتمند به دنیا آمد. جیان که در شمال غرناطه و شرق قرطبه قرار دارد در آن روز از مراکز مهم اسلامی بود. در سال 643 (که ابن زبیر بین 5-6 سال داشت)، پدرش به دلیل حمله دشمن مجبور به ترک آنجا به مقصد غرناطه شد.<ref>ر.ک: همان، ص62-63</ref> | ||
دوران کودکى و نوجوانى را در زادگاهش جَیان گذراند و در 643ق به دنبال تصرف جیان به دست مسیحیان همراه پدر این شهر را ترک گفت. پدرش که مردی توانگر بود، او را در طلب علم و استفاده از محضر بزرگان مساعدت بسیار کرد. ابن زبیر قرائات سبع و سنن نسایى را نزد ابوالحسن شاری فرا گرفت و از 645ق نزد بسیاری از مشاهیر علم و ادب که ابن فرحون شمار آنان را قریب 400 تن دانسته است، به تحصیل علوم مختلف از جمله تاریخ، نحو، رجال، فقه و حدیث پرداخت و در زمره علمای بنام اندلس درآمد و در شهرهای مالقه و غرناطه به تعلیم نحو و قرائت و تفسیر و فقه و اصول و حدیث پرداخت و بهزودی شهرتش از مرزهای اندلس فراتر رفت و نامدارانى چون ابوحیان غرناطى نزد او به فراگرفتن علوم پرداختند.<ref>ر.ک: فاتحی نژاد، عنایتالله، ج 3، ص618</ref> | دوران کودکى و نوجوانى را در زادگاهش جَیان گذراند و در 643ق به دنبال تصرف جیان به دست مسیحیان همراه پدر این شهر را ترک گفت. پدرش که مردی توانگر بود، او را در طلب علم و استفاده از محضر بزرگان مساعدت بسیار کرد. ابن زبیر قرائات سبع و سنن نسایى را نزد ابوالحسن شاری فرا گرفت و از 645ق نزد بسیاری از مشاهیر علم و ادب که ابن فرحون شمار آنان را قریب 400 تن دانسته است، به تحصیل علوم مختلف از جمله تاریخ، نحو، رجال، فقه و حدیث پرداخت و در زمره علمای بنام اندلس درآمد و در شهرهای مالقه و غرناطه به تعلیم نحو و قرائت و تفسیر و فقه و اصول و حدیث پرداخت و بهزودی شهرتش از مرزهای اندلس فراتر رفت و نامدارانى چون ابوحیان غرناطى نزد او به فراگرفتن علوم پرداختند.<ref>ر.ک: فاتحی نژاد، عنایتالله، ج 3، ص618</ref> | ||
==نظرات علماء== | |||
ابوحیان فصاحت او را در سخنوری و زبردستیاش را در علوم حدیث و قرائات و نحو و اصول فقه و کلام ستوده و او را از مهربانترین و پارساترین عالمان دانسته است. او علاوه بر پرداختن به علوم دینى گاه شعر نیز میسروده، اما ابن طیب شعر او را فاقد ارزش و زیبایى دانسته است. | ابوحیان فصاحت او را در سخنوری و زبردستیاش را در علوم حدیث و قرائات و نحو و اصول فقه و کلام ستوده و او را از مهربانترین و پارساترین عالمان دانسته است. او علاوه بر پرداختن به علوم دینى گاه شعر نیز میسروده، اما ابن طیب شعر او را فاقد ارزش و زیبایى دانسته است. | ||
وی به هنگام اقامت در مالقه، با مردی به نام ابراهیم فَزاری که مدعى نبوت شده و جنجالى به پا کرده بود، از در مخالفت درآمد، اما چون ابراهیم در بزرگان شهر و بهخصوص حاکم مالقه نفوذ بسیار داشت، ابن زبیر کاری از پیش نبرد و پس از تحمل محنتهای بسیار ناگزیر مالقه را ترک گفت و راهى غرناطه شد. حاکم غرناطه، امیر ابوعبدالله الغالب او را به | وی به هنگام اقامت در مالقه، با مردی به نام ابراهیم فَزاری که مدعى نبوت شده و جنجالى به پا کرده بود، از در مخالفت درآمد، اما چون ابراهیم در بزرگان شهر و بهخصوص حاکم مالقه نفوذ بسیار داشت، ابن زبیر کاری از پیش نبرد و پس از تحمل محنتهای بسیار ناگزیر مالقه را ترک گفت و راهى غرناطه شد. حاکم غرناطه، امیر ابوعبدالله الغالب او را به گرمیپذیرفت و سخت گرامى داشت و چندی بعد نیز که ابراهیم فزاری بهعنوان فرستاده امیر مالقه به غرناطه آمد، ابن زبیر فرصت را غنیمت شمرده و با اجازه سلطان او را محاکمه کرد و کشت. | ||
ابن زبیر چندی در حمایت امیر ابوعبدالله به سر برد تا آنکه به سعایت برخى مورد خشم سلطان قرار گرفت و به امر وی مدتى در خانهاش محبوس شد و در انزوا به کار تألیف پرداخت، اما پسازآنکه مورد عفو سلطان قرار گرفت، کرسى خطابه و منصب امامت مسجد جامع و قضا در امر ازدواج بدو سپرده شد.<ref>همان</ref> | ابن زبیر چندی در حمایت امیر ابوعبدالله به سر برد تا آنکه به سعایت برخى مورد خشم سلطان قرار گرفت و به امر وی مدتى در خانهاش محبوس شد و در انزوا به کار تألیف پرداخت، اما پسازآنکه مورد عفو سلطان قرار گرفت، کرسى خطابه و منصب امامت مسجد جامع و قضا در امر ازدواج بدو سپرده شد.<ref>همان</ref> | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۳: | ||
از خصایصی که برای او برشمردهاند، اخلاصش در طریق علم، چشمپوشی نکردن در حق، تقوی، عفت نفس، خوشمشربی و... است.<ref>ر.ک: فلاح، سعید، ص63-65</ref> | از خصایصی که برای او برشمردهاند، اخلاصش در طریق علم، چشمپوشی نکردن در حق، تقوی، عفت نفس، خوشمشربی و... است.<ref>ر.ک: فلاح، سعید، ص63-65</ref> | ||
==وفات== | |||
ابوجعفر در روز سهشنبه هشتم ربیعالاول 708 مطابق با 1308م در 81 سالگی در غرناطه از دنیا رفت و بر شانه شاگردانش تشییع شد. گروهی از آنان برای مرگ وی مرثیه سرودهاند.<ref>ر.ک: همان، ص101-102</ref> | ابوجعفر در روز سهشنبه هشتم ربیعالاول 708 مطابق با 1308م در 81 سالگی در غرناطه از دنیا رفت و بر شانه شاگردانش تشییع شد. گروهی از آنان برای مرگ وی مرثیه سرودهاند.<ref>ر.ک: همان، ص101-102</ref> | ||
==مذهب== | |||
ابن زبیر ثقفی، سنی و مالکی مذهب بود.<ref>ر.ک: همان، ص69</ref> وی در موارد فراوانی از تفسیرش عقاید سنی خودش را آشکار میکند و فرقههای مخالف و نظریاتشان را قویاً رد میکند؛ برای نمونه میتوان به نظرش در تفسیر آیه 28 سوره انعام نگاه کرد. <ref>ر.ک: همان، ص70</ref> | ابن زبیر ثقفی، سنی و مالکی مذهب بود.<ref>ر.ک: همان، ص69</ref> وی در موارد فراوانی از تفسیرش عقاید سنی خودش را آشکار میکند و فرقههای مخالف و نظریاتشان را قویاً رد میکند؛ برای نمونه میتوان به نظرش در تفسیر آیه 28 سوره انعام نگاه کرد.<ref>ر.ک: همان، ص70</ref> | ||
==اساتید== | |||
به خاطر علاقه ابن زبیر به علوم متعدد و تحصیل در آنها، تعداد اساتید وی هم زیاد است تا جایی که چهارصد استاد برای وی شمردهاند.<ref>ر.ک: همان، ص71</ref> | به خاطر علاقه ابن زبیر به علوم متعدد و تحصیل در آنها، تعداد اساتید وی هم زیاد است تا جایی که چهارصد استاد برای وی شمردهاند.<ref>ر.ک: همان، ص71</ref> | ||
از مهمترین اساتید وی میتوان اشخاص ذیل را نام برد؛ | از مهمترین اساتید وی میتوان اشخاص ذیل را نام برد؛ | ||
# ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن ابوبکر طبری (636-722ق)؛ | # ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن ابوبکر طبری (636-722ق)؛ | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۲: | ||
# ابوالحجاج، یوسف بن ابیریحانه مالقی (متوفی 720) استاد وی در علوم عربی.<ref>ر.ک: همان، ص71-80</ref> | # ابوالحجاج، یوسف بن ابیریحانه مالقی (متوفی 720) استاد وی در علوم عربی.<ref>ر.ک: همان، ص71-80</ref> | ||
==آثار علمی== | |||
# أرجوزة | # أرجوزة فی بیان مذهب الشوذیة؛ | ||
# كتاب الإعلام بمن ختم به القطر | # كتاب الإعلام بمن ختم به القطر الأندلسی من الأعلام؛ | ||
# البرهان | # البرهان فی تناسب سور القرآن؛ | ||
# | # تعلیقه علی كتاب سیبویه؛ | ||
# ردع الجاهل عن اعتساف المجاهل | # ردع الجاهل عن اعتساف المجاهل فی الرد علی الشوذیة و ابداء غوائلها الخفیة؛ | ||
# الزمان و المكان؛ | # الزمان و المكان؛ | ||
# | # سبیل الرشاد فی فضل الجهاد؛ | ||
# شرح الإشارة | # شرح الإشارة للباجی؛ | ||
# صلة الصلة | # صلة الصلة البشكوالیة یا تاریخ علماء أندلس؛ | ||
# ملاك التأویل القاطع بذوی الإلحاد و | # ملاك التأویل القاطع بذوی الإلحاد و التعطیل فی توجیه المتشابه اللفظ من آی التنزیل.<ref>ر.ک: همان، ص91-96</ref> | ||
==شاگردان== | |||
# ابراهیم بن محمد بن علی بن محمد بن ابوالعاصی تنوخی؛ | # ابراهیم بن محمد بن علی بن محمد بن ابوالعاصی تنوخی؛ | ||
# احمد بن حسن بن علی بن زیات کلاعی، معروف به زیات(متوفی 728ق)؛ | # احمد بن حسن بن علی بن زیات کلاعی، معروف به زیات(متوفی 728ق)؛ | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۳: | ||
# قاضی ابوعبدالله، محمد بن اشعری که در واقعه طریف در741ق به شهادت رسید؛ | # قاضی ابوعبدالله، محمد بن اشعری که در واقعه طریف در741ق به شهادت رسید؛ | ||
# محمد بن جابر بن محمد مقری معروف به وادی آشی (متوفی 749ق)؛ | # محمد بن جابر بن محمد مقری معروف به وادی آشی (متوفی 749ق)؛ | ||
# محمد بن عثمان بن یحیى ابوعمرو بن | # محمد بن عثمان بن یحیى ابوعمرو بن مرابط زاهد (متوفی 752ق)؛ | ||
# ناصرالدین، محمد بن علی بیاسی انصاری (متوفی 703ق)؛ | # ناصرالدین، محمد بن علی بیاسی انصاری (متوفی 703ق)؛ | ||
# محمد بن قاسم بن محمد بن قاسم قرشی فهری معروف به ابن رمان غرناطی که در سال 729 هجری در مدینه وفات یافت؛ | # محمد بن قاسم بن محمد بن قاسم قرشی فهری معروف به ابن رمان غرناطی که در سال 729 هجری در مدینه وفات یافت؛ | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۶: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# فلاح، سعید(محقق)، ملاك التأویل القاطع بذوی الإلحاد و | # فلاح، سعید(محقق)، ملاك التأویل القاطع بذوی الإلحاد و التعطیل فی توجیه المتشابه اللفظ من آی التنزیل نوشته احمد بن ابراهیم بن زبیر، دارالغرب الاسلامي، بیروت، 1403ق/1983م. | ||
# فاتحی نژاد، عنایتالله، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، ج3، تهران، چاپ دوم، 1374ش | # فاتحی نژاد، عنایتالله، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، ج3، تهران، چاپ دوم، 1374ش | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[ملاك التأويل القاطع بذوي الإلحاد و التعطيل في توجيه المتشابه اللفظ من آي التنزيل|ملاك التأویل القاطع بذوی الإلحاد و التعطیل فی توجیه المتشابه اللفظ من آی التنزیل]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||