مولانا: دیروز تا امروز، شرق تا غرب، دربارۀ زندگی جلال‌الدین بلخی

مولانا ديروز تا امروز شرق تا غرب: درباره زندگي، معارف و شعر جلال الدين محمد بلخي
پدیدآوران	ل‍وئ‍ي‍س‌، ف‍ران‍ک‍ل‍ي‍ن‌ (نویسنده) لاهوتي، حسن (مترجم)
عنوان‌های دیگر	مولانا ديروز تا امروز شرق تا غرب
ناشر	نشر نامک
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	1390ش.
چاپ	چهارم
موضوع	مولوي، جلال الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. - نقد و تفسير مولوي، جلال‌الدين‌ محمدبن‌ محمد، ??? - ???ق‌.- ترجمه‌ها‌ي انگليسي‌ شاعران ايراني - قرن 7ق. عارفان - ايران - سرگذشت نامه
زبان	فارسي
کد کنگره	‏

مولانا: دیروز تا امروز، شرق تا غرب، دربارۀ زندگی جلال‌الدین بلخی تألیف فرانکلین لوئیس، ترجمه حسن لاهوتی، این کتاب، جامع‌ترین و مبسوط‌ترین شرح حال و تعالیم مولاناست که توسط محقق و مولوی‌شناس مشهور آمریکایی فراهم شده است و مقدمه و پنج بخش (در پانزده فصل) و یک خاتمه دارد.

در مقدمه، مؤلف شیوۀ کار خود را به اختصار توضیح می‌دهد و همچنین هدف خود را از تألیف این کتاب بیان می‌دارد و متذکر می‌شود که در آثار پدید آمده دربارۀ مولانا، به ذکر نکات عمدۀ زندگی او اکتفا کرده و به جزئیات تاریخی و اجتماعی آن کمتر پرداخته است.

از این رو، وی خواسته است، با رجوع به منابع عمده و اصلی، به‌خصوص منابع فارسی، چهره‌ای تقریبا مقبول و تاریخی از مولانا مصور سازد و کژروی‌ها و تنافض‌های مناقب نامه نویسان را در گزارش احوال او نشان دهد. مؤلف، در هر فصل، ابتدا برای تمهید موضوع، قول خود و مقولاتی از آثار عرفانی مشایخ تصوف را مطرح می‌سازد، سپس به تحلیل و تفسیر روی می‌آورد و در پایان، مباحث را جمع‌بندی کرده و برداشت خود را اضهار می‌کند. بدین سان، خواننده می‌داند که در هر فصلی با چه مبحثی رو به رو است.

در فصل اول، شرح حال بهاءولد از عنفوان جوانی تا به هنگام وفات به تفصیل و بادقتی عالمانه گزارش شده است.

مؤلف، همچنان که خود اظهار داشته بیشتر اطلاعاتش را زا تحقیق فریتس مایر گرفته است. فصل دوم، به شرح زندگانی محقق ترمذی، معلم روحانی مولانا، اختصاص یافته و در آن، تعالیم او و نحوه خرقه پوشاندن او به مولانا و همچنین تأثیر اندیشه‌های او بر اشعار مولانا به تفصیل بیان شده است. فصل سوم، از دورۀ پس از وفات برهان‌الدین آغاز شده و ایام تنهایی مولانا و کیفیت مواعظ او و مقام او در قونیه تا آمدن شمس به آن شهر سخن رفته است. در فصل چهارم، وارد شرح حال و زندگانی شمس تبریزی می‌شود و با بهره‌جویی از اسناد و منابع معتبر به خصوص مقالات شمس، چهره‌ای تقریبا تاریخی و دور از افسانه از او ترسیم می‌کند. فصل پنجم، سخن از مشایخ مولانا پس از شمس است. در آن، صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین و سلطان ولد با استناد به روایات سلطان ولد و افلاکی و سپهسالار معرفی شده‌اند.

در فصل ششم، کوشیده است تصویری روایی و تاریخی از جزئیات زندگانی مولانا به دست دهد. وی

منابع مقاله

عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.