ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۳: خط ۱۳:


Al-Biruni
Al-Biruni
Abū Rayḥān Muḥammad ibn Aḥmad Al-Bīrūnī
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
خط ۲۰: خط ۱۸:
|-
|-
|متولد  
|متولد  
| data-type="authorbirthDate" |362
| data-type="authorbirthDate" |362ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
خط ۲۶: خط ۲۴:
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
| data-type="authorDeathDate" |440 ‌‎ق
| data-type="authorDeathDate" |440 ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
خط ۳۳: خط ۳۱:
|برخی آثار
|برخی آثار
| data-type="authorWritings" |[[تحقیق ما للهند]]
| data-type="authorWritings" |[[تحقیق ما للهند]]
[[پاتانجلی]]


[[الآثار الباقیة عن القرون الخالیة]]
[[الآثار الباقیة عن القرون الخالیة]]


[[الصيدنة في الطب (مظفرزاده)]]
[[الصیدنة في الطب]]
 
[[تحدید نهایات الأماکن لتصحیح مسافات المساکن]]
 
[[القانون المسعودي]]
|- class="articleCode"
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE2155AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02155AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''ابوريحان محمد بن احمد بيرونى''' (362-440ق)، ستاره‌شناس، ریاضی‌دان، تاریخ‎دان، جغرافی‌دان، هندشناس، فیلسوف، داروشناس، از دانشمندان بزرگ قرن چهارم و پنجم هجرى


'''ابوريحان محمد بن احمد بيرونى''' (362-440ق)، از دانشمندان بزرگ قرن چهارم و پنجم هجرى، ریاضی‌دان، منجم، تاریخ‌نگار، گاه‌نگار، هند شناس، انسان‌شناس، تقویم شناس
== ولادت ==
در 14 شهریور 352 ش (دوم ذى الحجه سال 362ق) در محلّى به نام بيرون در حومۀ خوارزم زاده شد و نسبت بيرونى را از آن‌جا گرفت.


== ولادت ==
دربارۀ نسب و پدر وى اطلاع چندانى در دست نيست.كنيۀ ابوريحان نيز روشن نيست.
در دوم ذى الحجة سال 362ق در محلّى به نام بيرون(شهر (کاث) در حومۀ خوارزم‌ (قسمتی از ازبکستان کنونی) زاده شد و نسبت بيرونى را از آن‌جا گرفت.


دربارۀ نسب و پدر وى اطلاع چندانى در دست نيست.كنيۀ ابوريحان نيز روشن نيست.نامش محمد بن احمد است‌كه چيزى از آن نمى‌شود فهميد.
نامش محمد بن احمد است‌كه چيزى از آن نمى‌شود فهمید.


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
بیرونی تحصیلات خود را در خوارزم انجام داد، وى به خوبى از عهدۀ فراگيرى علوم زمان خويش برآمد و سفرهاى بسيار و دوره‌گردى و شوق معرفت، كه از آغاز سن عواطف او را ملتهب كرده بود، به وسعت معلومات وى كمك كرد.از همان آغاز در زمينۀ دانش به مسائلى توجه داشت كه در ميان متعلّمان قرون وسطاى اسلامى چندان معهود و شناخته شده نبود.وى در سن 20 سالگى وطن خود را ترك كرد و به سوى سواحل درياى قزوين (خزر) روانه شد.در گرگان از توجهات قابوس بن وشمگير زيارى بهره برد و نخستين تأليف‌بزرگ خود«آثار الباقية» را به او پيشكش كرد.
وى به خوبى از عهدۀ فراگیرى علوم زمان خویش برآمد و سفرهاى بسيار و دوره گردى و شوق معرفت، كه از آغاز سن عواطف او را ملتهب كرده بود، به وسعت معلومات وى كمك كرد.از همان آغاز در زمینۀ دانش به مسائلى توجه داشت كه در میان متعلّمان قرون وسطاى اسلامى چندان معهود و شناخته شده نبود.


وى مكاتباتى با [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، معاصركوچكترش-داشت كه عمق معرفت فلسفى و تندخويى او را نشان مى‌دهد.
وى در سن 20 سالگى وطن خود را ترك كرد و به سوى سواحل درياى قزوین (خزر) روانه شد.در گرگان از توجهات قابوس بن وشمگیر زيارى بهره برد و نخستين تأليف‌بزرگ خود«آثار الباقية» را به او پيشكش كرد.


در حدودسال 400ق به وطن خويش بازگشت و خيلى زود دستخوش دسيسه‌ها و توطئه‌هاى سياسى شد و در سال 408ق محمود غزنوى وى را به عنوان عنصر نامطمئن با خود به غزنه بردو پيوسته تحت نظر وى بود.
وى مكاتباتى با [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، معاصركوچكترش-داشت كه عمق معرفت فلسفى و تندخویى او را نشان مى‌دهد.


در اين دوران كه زندگى برايش سخت بود و ابزار و لوازم علمى براى ادامه تحقيقات را در اختيار نداشت، تعدادى کتاب بزرگ و از جمله اثر معروف «[[تحقيق ما للهند]]» را تأليف كرد.
در حدودسال 400ق به وطن خویش بازگشت و خيلى زود دستخوش دسيسه‌ها و توطئه‌هاى سياسى شد و در سال 408ق محمود غزنوى وى را به عنوان عنصر نامطمئن با خود به غزنه برد و پيوسته تحت نظر وى بود.


گرچه نام بيرونى در نوشته‌هاى عربى در زمينۀ جغرافيا و جهان‌گردى مقامى دارد اما چنانكه از مؤلفات وى برمى‌آيد، وى جغرافى‌شناس نبوده است. به تعبير درست‌تر او بيشتر از آنكه جغرافى‌دان باشد مؤلفى بوده با معرفتى بسيار گسترده كه همه علوم دوران را آموخته است.
در این دوران كه زندگى برایش سخت بود و ابزار و لوازم علمى برای ادامه تحقيقات را در اختيار نداشت، تعدادى کتاب بزرگ و از جمله اثر معروف «[[تحقيق ما للهند]]» را تأليف كرد.


قلمرو مطالعات وى چنان گسترده بود كه تعيين شمار علومى كه در آن دستى نداشت آسانتر از تعيين علوم مورد علاقۀ اوست. قلمرو فعاليت علمى او رياضيات و نجوم و علوم مربوط به آن است و طبيعى است كه ابوريحان در زمينۀ جغرافيا به ناحيۀ رياضى و نجومى آن توجه داشته است.
گرچه نام بيرونى در نوشته‌هاى عربى در زمینۀ جغرافيا و جهان‌گردى مقامى دارد اما چنانكه از مؤلفات وى برمى‌آيد، وى جغرافى‌شناس نبوده است.
 
به تعبير درست‌تر او بيشتر از آنكه جغرافى‌دان باشد، مؤلفى بوده با معرفتى بسيار گسترده كه همه علوم دوران را آموخته است.قلمرو مطالعات وى چنان گسترده بود كه تعيين شمار علومى كه در آن دستى نداشت آسانتر از تعيين علوم مورد علاقۀ اوست.قلمرو فعاليت علمى او رياضيات و نجوم و علوم مربوط به آن است و طبيعى است كه ابوريحان در زمینۀ جغرافيا به ناحيۀ رياضى و نجومى آن توجه داشته است.
 
== وفات ==
وفات ابوریحان در غزنه در آغاز حکومت سلجوقیان و پادشاهی مسعود بن محمود غزنوی و در سن 78 سالگی بوده است. برخی درگذشتِ او را در ۲۲ آذر ۴۲۷ خورشیدی (۲۷ جمادی‌الثانی ۴۴۰ قمری، برابرِ ۱۳ دسامبر ۱۰۴۸ میلادی) می‌دانند.


==آثار او==
==آثار او==
خط ۷۰: خط ۸۰:




== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}


[[تحقیق ما للهند]]  
[[تحقیق ما للهند]]  
[[پاتانجلی]]


[[الآثار الباقیة عن القرون الخالیة]]  
[[الآثار الباقیة عن القرون الخالیة]]  
خط ۸۵: خط ۹۷:
[[القانون المسعودي]]  
[[القانون المسعودي]]  


[[التفهیم لاوایل صناعه التنجیم]]  
[[التفهیم لأوائل صناعة التنجیم]]  


[[آثار الباقیه]]  
[[آثار الباقیه]]  


[[استيعاب الوجوه الممکنه في صنعه الاصطرلاب]]  
[[استيعاب الوجوه الممکنه في صنعه الاصطرلاب]]  
[[پاتانجلی]]


[[الجماهر في الجواهر]]  
[[الجماهر في الجواهر]]  


[[راشیکات الهند (تناسب نزد هندیان)]]  
[[راشیکات الهند (تناسب نزد هندیان)]]  
[[الأجوبة عن مسائل أبي الريحان البيروني]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:25 اردیبهشت الی 24 خرداد]]
[[رده:ریاضیدانان]]
[[رده:منجمان]]
۱۱

ویرایش