القواعد الأصولية علی ضوء مصادر الشیعة الإمامیة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}
}}
{{کاربردهای دیگر|القواعد الأصولية (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|القواعد الأصولية (ابهام زدایی)}}
'''القواعد الأصولية علی ضوء مصادر الشيعة الإمامية '''، مجموعه دروس فقیه و اصولی معاصر، [[شیخ مهدی مصلّی]]، در حوزه علمیه مدینه منوره به قلم [[سید فاضل شریف]]، پژوهشی روشمند و نوآورانه است که دوره‌ای کامل از علم اصول فقه را در قالب 207 قاعده بر اساس منابع شیعه دوازده‌امامی همراه با اشاره به مهم‌ترین ادله، تبیین می‌کند.
'''القواعد الأصولية علی ضوء مصادر الشيعة الإمامية'''، مجموعه دروس فقیه و اصولی معاصر، [[شیخ مهدی مصلّی]]، در حوزه علمیه مدینه منوره به قلم [[سید فاضل شریف]]، پژوهشی روشمند و نوآورانه است که دوره‌ای کامل از علم اصول فقه را در قالب 207 قاعده بر اساس منابع شیعه دوازده‌امامی همراه با اشاره به مهم‌ترین ادله، تبیین می‌کند.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
خط ۴۹: خط ۴۹:
معنای قاعده: اگر ماده نهی وارد شده باشد، پس بر حرمت حمل می‌شود و ظاهر آن است که دلالتش بر حرمت - که نهی الزامی است - دلالت وضعی است؛ همان طور که در ماده امر هم ذکر شد.
معنای قاعده: اگر ماده نهی وارد شده باشد، پس بر حرمت حمل می‌شود و ظاهر آن است که دلالتش بر حرمت - که نهی الزامی است - دلالت وضعی است؛ همان طور که در ماده امر هم ذکر شد.
دلیل قاعده: تبادر است؛ زیرا نهی الزامی از ماده نهی به ذهن متبادر می‌شود.
دلیل قاعده: تبادر است؛ زیرا نهی الزامی از ماده نهی به ذهن متبادر می‌شود.
مثال قاعده: از قول خدای تعالی '''وَ أَخْذِهِمُ‏ الرِّبَوا وَ قَدْ نُهُوا عَنْهُ وَ أَكلِهِمْ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ أَعْتَدْنا لِلْكافِرينَ مِنْهُمْ عَذاباً أَليما''' (نساء: 161)، استظهار می‌کنیم که ربا بر آنان حرام بود<ref>ر.ک: متن ‌کتاب، ص86</ref>‏.
مثال قاعده: از قول خدای تعالی'''وَ أَخْذِهِمُ‏ الرِّبَوا وَ قَدْ نُهُوا عَنْهُ وَ أَكلِهِمْ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ أَعْتَدْنا لِلْكافِرينَ مِنْهُمْ عَذاباً أَليما''' (نساء: 161)، استظهار می‌کنیم که ربا بر آنان حرام بود<ref>ر.ک: متن ‌کتاب، ص86</ref>‏.
* (66) ''مفهوم عدد در مقام تحدید''
* (66) ''مفهوم عدد در مقام تحدید''
متن قاعده: عدد در مقام تعیین، بر مفهوم دلالت می‌کند.
متن قاعده: عدد در مقام تعیین، بر مفهوم دلالت می‌کند.
معنای قاعده: اگر در آیه یا روایتی، قضیه‌ای وارد شود که حکم در آن بر عددی خاصّ تعلق گرفته باشد، دلالت می‌کند بر اینکه آن عدد، خصوصیتی دارد و کمتر یا بیشتر از آن مقصود نیست؛ مانند قول خدای تعالی '''... فَكفَّارَتُهُ‏ إِطْعامُ عَشَرَةِ مَساكينَ...''' (مائده: 89) که دلالت دارد بر اینکه اطعام بیش از 10 مسکین واجب نیست و کمتر از 10 نفر نیز کفایت نمی‌کند.
معنای قاعده: اگر در آیه یا روایتی، قضیه‌ای وارد شود که حکم در آن بر عددی خاصّ تعلق گرفته باشد، دلالت می‌کند بر اینکه آن عدد، خصوصیتی دارد و کمتر یا بیشتر از آن مقصود نیست؛ مانند قول خدای تعالی'''... فَكفَّارَتُهُ‏ إِطْعامُ عَشَرَةِ مَساكينَ...''' (مائده: 89) که دلالت دارد بر اینکه اطعام بیش از 10 مسکین واجب نیست و کمتر از 10 نفر نیز کفایت نمی‌کند.
دلیل قاعده: فهم عرفی برای مانند این‌گونه استعمالات است. کاربردهای قاعده:
دلیل قاعده: فهم عرفی برای مانند این‌گونه استعمالات است. کاربردهای قاعده:
# قول خدای تعالی: '''... فَصِيامُ ثَلاثَةِ أَيامٍ فِي الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْك عَشَرَةٌ كامِلَةٌ...''' (بقره: 196)؛ یعنی در زمان حجّ، روزه کمتر از 3 روز کفایت نمی‌کند و بیش از آن نیز واجب نیست و همچنین بعد از برگشت از حجّ، روزه کمتر از 7 روز کافی نیست و بیش از آن هم وجوبی ندارد.
# قول خدای تعالی:'''... فَصِيامُ ثَلاثَةِ أَيامٍ فِي الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْك عَشَرَةٌ كامِلَةٌ...''' (بقره: 196)؛ یعنی در زمان حجّ، روزه کمتر از 3 روز کفایت نمی‌کند و بیش از آن نیز واجب نیست و همچنین بعد از برگشت از حجّ، روزه کمتر از 7 روز کافی نیست و بیش از آن هم وجوبی ندارد.
# قول خدای تعالی: '''لا يؤاخِذُكمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ في‏ أَيمانِكمْ وَ لكنْ يؤاخِذُكمْ بِما عَقَّدْتُمُ الْأَيمانَ فَكفَّارَتُهُ‏ إِطْعامُ عَشَرَةِ مَساكينَ...''' (مائده: 89)؛ یعنی اطعام کمتر از 10 نفر کافی نیست و غذا دادن به بیش از این عدد نیز وجوبی ندارد<ref>ر.ک: همان، ص130</ref>‏.
# قول خدای تعالی:'''لا يؤاخِذُكمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ في‏ أَيمانِكمْ وَ لكنْ يؤاخِذُكمْ بِما عَقَّدْتُمُ الْأَيمانَ فَكفَّارَتُهُ‏ إِطْعامُ عَشَرَةِ مَساكينَ...''' (مائده: 89)؛ یعنی اطعام کمتر از 10 نفر کافی نیست و غذا دادن به بیش از این عدد نیز وجوبی ندارد<ref>ر.ک: همان، ص130</ref>‏.


==تاریخ پیدایش==
==تاریخ پیدایش==