علم التصوف: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[مؤلف ناشناخته (قرن 5)]] (نويسنده) | [[مؤلف ناشناخته (قرن 5)]] (نويسنده) | ||
[[ | [[پورجوادی، نصرالله]] (محقق) | ||
[[سوری، محمد]] (محقق) | [[سوری، محمد]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی - فارسی | | زبان = عربی - فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''علم التصوف''' نوشته نویسنده ناشناس، در حدود سال 400هجری قمری درباره معارف تصوف، به زبان عربی است که کار تصحیح و تحقیق آن‌را، نصرالله پورجوادی و محمد سوری عهده‌دار بوده‌اند. | '''علم التصوف''' نوشته نویسنده ناشناس، در حدود سال 400هجری قمری درباره معارف تصوف، به زبان عربی است که کار تصحیح و تحقیق آن‌را، [[پورجوادی، نصرالله|نصرالله پورجوادی]] و [[سوری، محمد|محمد سوری]] عهده‌دار بوده‌اند. | ||
نصرالله پورجوادی در باره کتاب می‌گوید: | [[پورجوادی، نصرالله|نصرالله پورجوادی]] در باره کتاب می‌گوید: | ||
کتابی که ما آن‌را «علم التصوف» نامیده‌ایم، مطابق با تنها نسخه خطی آن، که آغاز و انجام آن، افتاده‌است، مشتمل بر پنجاه‌وهفت باب است، آن‌چه که در این ابواب آمده‌است، علاوه بر آیات و سخنان پیامبران و ائمه | کتابی که ما آن‌را «علم التصوف» نامیده‌ایم، مطابق با تنها نسخه خطی آن، که آغاز و انجام آن، افتاده‌است، مشتمل بر پنجاه‌وهفت باب است، آن‌چه که در این ابواب آمده‌است، علاوه بر آیات و سخنان پیامبران و ائمه علیهم‌السلام و صحابه و تابعان، اقوال و حکایت‌هایی است که از صوفیان قدیم بدون ذکر سند نقل شده‌است. <ref> ر.ک: مقدمه کتاب؛ ص20 </ref> | ||
کتاب «علم التصوف»، اساسا گردآوری اقوال صوفیه متقدم درباره موضوعات مختلفه صوفیانه و گاه اخلاقی است ولی مؤلف در چندجا، آراء و دیدگاه‌های خود را نیز، مطرح کرده‌است. <ref> ر.ک: همان؛ ص22 </ref> | کتاب «علم التصوف»، اساسا گردآوری اقوال صوفیه متقدم درباره موضوعات مختلفه صوفیانه و گاه اخلاقی است ولی مؤلف در چندجا، آراء و دیدگاه‌های خود را نیز، مطرح کرده‌است. <ref> ر.ک: همان؛ ص22 </ref> | ||
در هنگام تصحیح نسخه خطی، ما متوجه شباهت این اثر با «تهذیب‌الأسرار» ابوسعد خرگوشی شدیم. نزدیکی کتاب «علم التصوف» به «تهذیب‌الأسرار» حتی بیش از نزدیکی آن به «گزیده در اخلاق وتصوف» است. <ref> ر.ک: همان؛ ص25 </ref> | در هنگام تصحیح نسخه خطی، ما متوجه شباهت این اثر با «تهذیب‌الأسرار» ابوسعد خرگوشی شدیم. نزدیکی کتاب «علم التصوف» به «تهذیب‌الأسرار» حتی بیش از نزدیکی آن به «گزیده در اخلاق وتصوف» است. <ref> ر.ک: همان؛ ص25 </ref> | ||
ارتباط میان «علم التصوف» و «تهذیب‌الأسرار» موجب شد که ما بتوانیم در هنگام تصحیح متن، از «تهذیب‌الأسرار» به منزله نسخه‌بدل استفاده کنیم. . <ref> ر.ک: همان؛ ص26 </ref> | ارتباط میان «علم التصوف» و «تهذیب‌الأسرار» موجب شد که ما بتوانیم در هنگام تصحیح متن، از «تهذیب‌الأسرار» به منزله نسخه‌بدل استفاده کنیم.. <ref> ر.ک: همان؛ ص26 </ref> | ||
درباره نزدیکی کتاب «علم التصوف» به «تهذیب‌الأسرار» باید به یک نکته دیگر نیز اشاره‌کرد و آن علاقه هردو نویسنده به امامان شیعه است؛ البته، هم خرگوشی و هم نویسنده کتاب ما، همانند اکثر قریب به اتفاق صوفیان، اهل سنت بودند، ولی نکته این‌جاست که اهل سنت بودن ایشان، توأم با توجه خاص و حتی محبت به اهل‌بیت بوده‌است. <ref> ر.ک: همان؛ ص31 </ref> | درباره نزدیکی کتاب «علم التصوف» به «تهذیب‌الأسرار» باید به یک نکته دیگر نیز اشاره‌کرد و آن علاقه هردو نویسنده به امامان شیعه است؛ البته، هم خرگوشی و هم نویسنده کتاب ما، همانند اکثر قریب به اتفاق صوفیان، اهل سنت بودند، ولی نکته این‌جاست که اهل سنت بودن ایشان، توأم با توجه خاص و حتی محبت به اهل‌بیت بوده‌است. <ref> ر.ک: همان؛ ص31 </ref> | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
مهم‌تر از مجهول‌بودن عنوان کتاب، ناشناخته‌بودن نویسنده است. احتمال می‌رود که در برگ اول نسخه خطی که افتاده‌است، ذکر شده‌باشد؛ متأسفانه مؤلف، نام خودرا در هیچ جای کتاب، نیاورده‌است؛ اما قراینی در کتاب هست که از روی آنها می‌توان به عصر مؤلف پی‌برد. <ref> ر.ک: همان؛ ص33 </ref> | مهم‌تر از مجهول‌بودن عنوان کتاب، ناشناخته‌بودن نویسنده است. احتمال می‌رود که در برگ اول نسخه خطی که افتاده‌است، ذکر شده‌باشد؛ متأسفانه مؤلف، نام خودرا در هیچ جای کتاب، نیاورده‌است؛ اما قراینی در کتاب هست که از روی آنها می‌توان به عصر مؤلف پی‌برد. <ref> ر.ک: همان؛ ص33 </ref> | ||
از مجموع این قراین، می‌توان حدس زد که مؤلف، شخصی خراسانی و احتمالا | از مجموع این قراین، می‌توان حدس زد که مؤلف، شخصی خراسانی و احتمالا نیشابوری، بوده و در هنگام جوانی، در اواسط قرن چهارم، سفرهایی به بین‌النهرین رفته و با صوفیان آن‌جا، صحبت داشته و گزارش‌هایی از ایشان شنیده، از جمله از یکی از اصحاب علی بن عبدالرحیم قناد، و سرانجام به خراسان بازگشته و کتاب خود را در اواخر همین‌قرن یا اوائل قرن‌پنجم، تألیف کرده‌است. <ref> ر.ک: همان؛ ص35 </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
[[رده:مقالات شهریور 01 حسینی]] | [[رده:مقالات شهریور 01 حسینی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده1]] | [[رده:مقالات بازبینی شده1]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۱
| علم التصوف | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مؤلف ناشناخته (قرن 5) (نويسنده)
پورجوادی، نصرالله (محقق) سوری، محمد (محقق) |
| ناشر | مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ايران ** مطبعة شرکة التمدن الصناعیة |
| مکان نشر | آلمان - برلین ** ایران - تهران |
| سال نشر | 1390ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی - فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
علم التصوف نوشته نویسنده ناشناس، در حدود سال 400هجری قمری درباره معارف تصوف، به زبان عربی است که کار تصحیح و تحقیق آن‌را، نصرالله پورجوادی و محمد سوری عهده‌دار بوده‌اند.
نصرالله پورجوادی در باره کتاب می‌گوید: کتابی که ما آن‌را «علم التصوف» نامیده‌ایم، مطابق با تنها نسخه خطی آن، که آغاز و انجام آن، افتاده‌است، مشتمل بر پنجاه‌وهفت باب است، آن‌چه که در این ابواب آمده‌است، علاوه بر آیات و سخنان پیامبران و ائمه علیهم‌السلام و صحابه و تابعان، اقوال و حکایت‌هایی است که از صوفیان قدیم بدون ذکر سند نقل شده‌است. [۱]
کتاب «علم التصوف»، اساسا گردآوری اقوال صوفیه متقدم درباره موضوعات مختلفه صوفیانه و گاه اخلاقی است ولی مؤلف در چندجا، آراء و دیدگاه‌های خود را نیز، مطرح کرده‌است. [۲]
در هنگام تصحیح نسخه خطی، ما متوجه شباهت این اثر با «تهذیب‌الأسرار» ابوسعد خرگوشی شدیم. نزدیکی کتاب «علم التصوف» به «تهذیب‌الأسرار» حتی بیش از نزدیکی آن به «گزیده در اخلاق وتصوف» است. [۳] ارتباط میان «علم التصوف» و «تهذیب‌الأسرار» موجب شد که ما بتوانیم در هنگام تصحیح متن، از «تهذیب‌الأسرار» به منزله نسخه‌بدل استفاده کنیم.. [۴]
درباره نزدیکی کتاب «علم التصوف» به «تهذیب‌الأسرار» باید به یک نکته دیگر نیز اشاره‌کرد و آن علاقه هردو نویسنده به امامان شیعه است؛ البته، هم خرگوشی و هم نویسنده کتاب ما، همانند اکثر قریب به اتفاق صوفیان، اهل سنت بودند، ولی نکته این‌جاست که اهل سنت بودن ایشان، توأم با توجه خاص و حتی محبت به اهل‌بیت بوده‌است. [۵]
مهم‌تر از مجهول‌بودن عنوان کتاب، ناشناخته‌بودن نویسنده است. احتمال می‌رود که در برگ اول نسخه خطی که افتاده‌است، ذکر شده‌باشد؛ متأسفانه مؤلف، نام خودرا در هیچ جای کتاب، نیاورده‌است؛ اما قراینی در کتاب هست که از روی آنها می‌توان به عصر مؤلف پی‌برد. [۶]
از مجموع این قراین، می‌توان حدس زد که مؤلف، شخصی خراسانی و احتمالا نیشابوری، بوده و در هنگام جوانی، در اواسط قرن چهارم، سفرهایی به بین‌النهرین رفته و با صوفیان آن‌جا، صحبت داشته و گزارش‌هایی از ایشان شنیده، از جمله از یکی از اصحاب علی بن عبدالرحیم قناد، و سرانجام به خراسان بازگشته و کتاب خود را در اواخر همین‌قرن یا اوائل قرن‌پنجم، تألیف کرده‌است. [۷]
پانویس
منبع مقاله
مقدمه کتاب.