علی علیه‌السلام و کمیل: شرح دعای کمیل

علی و کمیل
پدیدآوران	زمردیان، احمد
ناشر	امیرکبیر
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1364ش
چاپ	سوم
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BP 269

برای دیگر کاربردها، دعا (ابهام زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، شرح دعای کمیل (ابهام زدایی) را ببینید.

علی و کمیل، اثر احمد زمردیان، شرحی است بر دعای حضر که حضرت امیر(ع) بر کمیل بن زیاد نخعی انشا فرمود.

شارح در مقدمه، از میل، صحت انتساب دعا به امیرالمؤمنین(ع) و شأن نزول دعا گفته است. آنگاه پس از ذکر فرازی از دعا با استناد به آیات و روایات کوشیده است مفردات آن شرح کند تا سرانجام مفهوم آن فراز روشن گردد. وی به مناسبت سخن گاه پاره ای از معارف اسلامی و نکات کلامی را نیز یاد کرده است. کتاب چنانکه باید رنگ عرفانی ندارد به دیگر سخن خالی از شور است و بیشتر به شرح لفظ بسنده شده است با این حال مفید است.

از جمله پسندیده‌های این کتاب تلاش برای یافتن ریشه های قرآنی فرازهای دعاست که جالب و سودمند افتاده است و بیان پیوند استوار قرآن و دعا در فرهنگ شیعه را می‌نماید. بحث‌ها خالی نقد و مقایسه است مثلا چون از شفاع بحث شده است از دیدگاه‌های مخالف یاد نشده است. در جای جای کتاب اشعار ناپخته از شارح آمده است که اگر عیب نباشد بار حسنی هم برای کتاب نیست.

برخی مطالب کتاب چنین است: پیوند گفتار امام با قرآن، هر نیرویی ریشه در قدرت باری دارد، جبروت چیست، عزت خداوند یعنی چه، عظمت خداوند از نگاه قرآن، معنای سلطان از دید قرآن، جلوه ظهور اسماءالهی، علم خداوند، نور خداوند و مراتب آن، اسم اعظم، گناهانی که مانع جابت دعاست، اهمیت ذکر خداوند، معنای شفاعت و....

منابع مقاله

رفیعی، بهروز؛ اخلاق، عرفان و تصوف اسلامی: کتاب‌شناسی توصیفی و موضوعی، تهران، انتشارات بین‌المللی هدی، چاپ یکم، 1377ش.