تفسير غريب القرآن

تفسير غريب القرآن
پدیدآوران	صنعانی، محمد بن اسماعیل (نویسنده) ح‍لاق‌، م‍ح‍م‍د ص‍ب‍ح‍ی‌ ح‍س‍ن‌ (محقق)
ناشر	دار ابن کثير
مکان نشر	سوریه - دمشق لبنان - بیروت
سال نشر	1421ق. = 2000م.
چاپ	چاپ یکم
موضوع	قرآن - واژه‌نامه‎‌‌ها قرآن - مسائل لغوی
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏/ص9ت7 / 82/3 BP

برای دیگر کاربردها، غريب القرآن (ابهام زدایی) را ببینید.

تفسیر غریب القرآن تألیف محمد بن اسماعیل امیر صنعانی (متوفی 1182ق) از جمله آثار قرن دوازدهم در تفسیر و معنای الفاظ دشوار قرآن کریم است. کتاب با تحقیق محمد صبحی بن حسن حلاق منتشر شده است.

کتاب‌های با موضوع غریب القرآن، با اسامی مختلفی چون معانی القرآن، اعراب القرآن و مجاز القرآن نامیده شده‌اند، که البته همه این نام‌ها به نام واحدی باز می‌گردد که شرح الفاظ قرآنی است. شیوه نویسندگان نیز مختلف است و برخی چون ابوعبیده و ابن قتیبه، آثارشان را به ترتیب سور قرآن کریم نوشته‌اند. در شرح الفاظ نیز برخی موجز، برخی مفصل و برخی راه میانه را برگزیده‌اند.. حلاق در مقدمه‌اش به نقل از سیوطی، اسامی 175 اثر در این موضوع را لیست کرده است.

نویسنده کتاب پس از حمد و ثنای الهی و صلوات بر پبامبر(ص) و خاندان مطهرش با این عبارات آغاز کرده است: «این تفسیر غریب القرآن برای راحتی استفاده و سهولت حفظ به ترتیب حروف الفبا مرتب شده است. شیوه تفسیر الفاظ، آیه به آیه با ذکر لفظ «أی» و بدون آن است. نویسنده گاه در تفسیر یک لفظ از شاهدی شعری استفاده می‌کند؛ به عنوان مثال در معنای وزر به دو بیت از قصیده حوزة بن علی حنفی اشاره می‌کند. گاه نیز در تفسیر معنای «یضهئون» به حدیثی اشاره کرده است.

منابع مقاله

مقدمه محقق و متن کتاب.