۸٬۶۵۹
ویرایش
{{کاربردهای دیگر| شعر (ابهام زدایی)}}
جز (جایگزینی متن - 'راهي' به 'راهی') |
({{کاربردهای دیگر| شعر (ابهام زدایی)}}) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02542 | ||
| کتابخوان همراه نور =02542 | | کتابخوان همراه نور =02542 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| شعر (ابهام زدایی)}} | |||
'''كتاب الصناعتين و الكتابة و الشعر'''، اثر [[عسکری، حسن بن عبدالله|ابوهلال حسن بن عبدالله بن سهل عسكرى]]، كتابى است در مورد شعر و كتابت كه به زبان عربى و در سال 394ق، نوشته شده است. | '''كتاب الصناعتين و الكتابة و الشعر'''، اثر [[عسکری، حسن بن عبدالله|ابوهلال حسن بن عبدالله بن سهل عسكرى]]، كتابى است در مورد شعر و كتابت كه به زبان عربى و در سال 394ق، نوشته شده است. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
باب دوم، در بيان فرق ميان كلام خوب و بد بوده و از جمله مباحث آن، مى‌توان به موارد زير اشاره كرد: استعمال الفاظ غريب در شعر، خطا بودن معنا، هجاء غير مختار، هجاء جيد و خبيث، شناخت صنعت كلام و ترتيب الفاظ و... | باب دوم، در بيان فرق ميان كلام خوب و بد بوده و از جمله مباحث آن، مى‌توان به موارد زير اشاره كرد: استعمال الفاظ غريب در شعر، خطا بودن معنا، هجاء غير مختار، هجاء جيد و خبيث، شناخت صنعت كلام و ترتيب الفاظ و... | ||
از جمله مباحثى كه در ابواب ديگر كتاب، به آن‌ها پرداخته شده است، عبارتند از: معرفت صنعت كلام و ترتيب الفاظ، | از جمله مباحثى كه در ابواب ديگر كتاب، به آن‌ها پرداخته شده است، عبارتند از: معرفت صنعت كلام و ترتيب الفاظ، کیفیت نظم كلام، الفاظ رباعى و خماسى، ترتيب الفاظ، حسن نظم، ايجاز و اطناب، وجوه حذف، سرقت شعرى و قبح اخذ، فايده تشبيه، تشبيه به غير ادات، تشبيه قبيح، تكافؤ، تجانس، مقابله، تقسيم، اشاره، مماثله، مبالغه، كنايه، تذييل، ترصيع، ايغال، استشهاد و احتجاج، تلطف و... | ||
ابوهلال بيش از هر چيز به كتاب «الصناعتين» شهرت يافته است؛ زيرا اين اثر را شايد بتوان در نقطه اوج منحنى تحولى نهاد كه براى تاريخ نقد ادبى ترسيم كرده‌اند. نقد كه در سده‌هاى 1 و 2ق با احكامى چون «هو أشعر العرب» آغاز شد، در كتاب‌هاى طبقات ابن سلام و [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] و نحوه گزينش و طبقه‌بندى ايشان، شكلى تازه يافت. [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] نيز به برخى از اصول علمى آن اشاره كرد، ابن تعز در كتاب «بديع» قالب‌هاى نسبتا روشن‌تر و گسترده‌تر نقد و صنايع لفظى را عرضه كرد. ابن طباطبا در جستجوى معيارهاى شعر برآمد تا سرانجام قدامة بن جعفر تحت تأثير خطابه [[ارسطو]] و ديگر موازين منطقى و فلسفى يونانى كه در آن روزگار به عربى ترجمه مى‌شد، كوشيد معيارهاى عاطفى و ذوقى نقد را كنار نهد و موازين خشك منطقى را جاى‌گزين آن‌ها كند، اما آمدى در «الموازنة» و جرجانى در «الوساطة» باز احساس اصيل لغوى و عاطفه هنرى و همچنين مقايسه ميان داده‌هاى ادبى را به اصول منطقى قدامه ترجيح دادند. ابوهلال كه در پایان اين زنجيره قرار داشت، همه آن آثار را نيك فراگرفته بود و بخش اعظم كتاب او نقل آراء و عقايد گذشتگان است. | ابوهلال بيش از هر چيز به كتاب «الصناعتين» شهرت يافته است؛ زيرا اين اثر را شايد بتوان در نقطه اوج منحنى تحولى نهاد كه براى تاريخ نقد ادبى ترسيم كرده‌اند. نقد كه در سده‌هاى 1 و 2ق با احكامى چون «هو أشعر العرب» آغاز شد، در كتاب‌هاى طبقات ابن سلام و [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] و نحوه گزينش و طبقه‌بندى ايشان، شكلى تازه يافت. [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] نيز به برخى از اصول علمى آن اشاره كرد، ابن تعز در كتاب «بديع» قالب‌هاى نسبتا روشن‌تر و گسترده‌تر نقد و صنايع لفظى را عرضه كرد. ابن طباطبا در جستجوى معيارهاى شعر برآمد تا سرانجام قدامة بن جعفر تحت تأثير خطابه [[ارسطو]] و ديگر موازين منطقى و فلسفى يونانى كه در آن روزگار به عربى ترجمه مى‌شد، كوشيد معيارهاى عاطفى و ذوقى نقد را كنار نهد و موازين خشك منطقى را جاى‌گزين آن‌ها كند، اما آمدى در «الموازنة» و جرجانى در «الوساطة» باز احساس اصيل لغوى و عاطفه هنرى و همچنين مقايسه ميان داده‌هاى ادبى را به اصول منطقى قدامه ترجيح دادند. ابوهلال كه در پایان اين زنجيره قرار داشت، همه آن آثار را نيك فراگرفته بود و بخش اعظم كتاب او نقل آراء و عقايد گذشتگان است. | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
#دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 6، مدخل: ابوهلال. | #دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 6، مدخل: ابوهلال. | ||
#دانشنامه قرآن كريم، ج 2، [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]، ص1383. | #دانشنامه قرآن كريم، ج 2، [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]، ص1383. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | |||