۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابن حجر' به 'ابن حجر'
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن حجر' به 'ابن حجر') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
وى، در جوانى به حديث و تاريخ روى آورد و حديث را از ابو جعفر طحاوى فراگرفت. او، در 330ق، به دمشق رفت و پس از حضور در مجالس درس محدثان و راويان آن ديار، به مصر بازگشت و مدتى عهده‌دار امر قضا شد، اما چون شيفته تاريخ و گردآورى رويدادهاى آن بود، بيشتر عمر را بر سر اين كار گذاشت. | وى، در جوانى به حديث و تاريخ روى آورد و حديث را از ابو جعفر طحاوى فراگرفت. او، در 330ق، به دمشق رفت و پس از حضور در مجالس درس محدثان و راويان آن ديار، به مصر بازگشت و مدتى عهده‌دار امر قضا شد، اما چون شيفته تاريخ و گردآورى رويدادهاى آن بود، بيشتر عمر را بر سر اين كار گذاشت. | ||
ابن حجر عسقلانى پس از بيان اين نكته كه ابن زولاق از جمع كثيرى استماع حديث كرده و تصانيف او را گواه بر اين امر دانسته است، گفته كه ابن اعين الغزال به ناحق او را، به دليل ابراز تشيع نسبت به فاطميان، نكوهش و تكذيب كرده است كه با توجه به تأليفات او، تشيع وى بعيد نمى‌نمايد. | [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] عسقلانى پس از بيان اين نكته كه ابن زولاق از جمع كثيرى استماع حديث كرده و تصانيف او را گواه بر اين امر دانسته است، گفته كه ابن اعين الغزال به ناحق او را، به دليل ابراز تشيع نسبت به فاطميان، نكوهش و تكذيب كرده است كه با توجه به تأليفات او، تشيع وى بعيد نمى‌نمايد. | ||
امين كه زندگى‌نامه نسبتاً كاملى از وى به دست داده است، با استناد به همين قول ابن | امين كه زندگى‌نامه نسبتاً كاملى از وى به دست داده است، با استناد به همين قول [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]]، وى را شيعه دانسته و مى‌گويد: احتمالاً دوازده امامى بوده است. | ||
نوشته‌هاى وى از منابع عمده و اصيل تاريخ سده‌هاى نخستين مصر اسلامى، به‌ويژه دوره‌هاى اخشيدى و فاطمى است. البته بيشتر اين آثار از ميان رفته، اما پيش از آن، از مآخذ مؤلفان تاريخ بوده است. از کتاب‌هاى او جز چند نسخه خطى ناقص، در دست نيست. | نوشته‌هاى وى از منابع عمده و اصيل تاريخ سده‌هاى نخستين مصر اسلامى، به‌ويژه دوره‌هاى اخشيدى و فاطمى است. البته بيشتر اين آثار از ميان رفته، اما پيش از آن، از مآخذ مؤلفان تاريخ بوده است. از کتاب‌هاى او جز چند نسخه خطى ناقص، در دست نيست. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
# اتمام اخبار امراء مصر للكندى؛ | # اتمام اخبار امراء مصر للكندى؛ | ||
# ذيل اخبار قضاة مصر كندى(در اخبار قاضيان مصر كه از 246ق، با ترجمه احوال قاضى بكار بن قتيبه آغاز مى‌شود و به رجب 386ق، در احوال محمد بن نعمان قاضى فاطمى پايان مى‌يابد. بر همين کتاب كندى، ابن حجر و شاگردش سخاوى، ذيل‌هايى نوشته‌اند)؛ | # ذيل اخبار قضاة مصر كندى(در اخبار قاضيان مصر كه از 246ق، با ترجمه احوال قاضى بكار بن قتيبه آغاز مى‌شود و به رجب 386ق، در احوال محمد بن نعمان قاضى فاطمى پايان مى‌يابد. بر همين کتاب كندى، [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] و شاگردش سخاوى، ذيل‌هايى نوشته‌اند)؛ | ||
# اخبار سيبويه المصرى(كه در آن، افزون بر شرح احوال، برخى از اشعار و لطايف و كلمات قصار سيبويه را آورده است)؛ | # اخبار سيبويه المصرى(كه در آن، افزون بر شرح احوال، برخى از اشعار و لطايف و كلمات قصار سيبويه را آورده است)؛ | ||
# العيون الدعج فى حلى دولة بنى طغج(كه ابن سعيد، مختصر آن را در المغرب فى حلى المغرب نقل كرده است)؛ | # العيون الدعج فى حلى دولة بنى طغج(كه ابن سعيد، مختصر آن را در المغرب فى حلى المغرب نقل كرده است)؛ | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
# كواكب در احوال خاندان ماذرايى(نام ديگر اين کتاب، سيرة الماذر آيتين است). | # كواكب در احوال خاندان ماذرايى(نام ديگر اين کتاب، سيرة الماذر آيتين است). | ||
آثار ابن زولاق، چنان‌كه اشاره شد، توجه مورخان و نويسندگان بعدى را به خود جلب كرده است. اينان، گاه به صراحت و با ذكر نام و اغلب بدون ذكر نام، مطالب خود را از نوشته‌هاى وى گرفته‌اند؛ براى نمونه ياقوت در«معجم البلدان» در 8 مورد، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] در 4 مورد، دوادارى در 2 مورد، ابن دقماق در 3 مورد، [[مقریزی، احمد بن علی|مقريزى]] در«اتعاظ» در 4 مورد و در«خطط» نيز در 4 مورد، ابن ظهيره در 20 مورد، حر عاملى در 1 مورد و ابن حجر در 36 مورد، به نوشته‌هاى ابن زولاق استناد جسته‌اند؛ علاوه بر اينها، ويت، معتقد است كه ابن ميسر هم از ابن زولاق بسيار نقل كرده و تقريباً تمامى گزارش مربوط به سال‌هاى 362 تا 365ق را از وى گرفته است. برخى نيز ابن سعيد و ابن حجر را، پس از [[مقریزی، احمد بن علی|مقريزى]] ، از مؤلفانى دانسته‌اند كه بيش از ديگران از وى نقل كرده‌اند. | آثار ابن زولاق، چنان‌كه اشاره شد، توجه مورخان و نويسندگان بعدى را به خود جلب كرده است. اينان، گاه به صراحت و با ذكر نام و اغلب بدون ذكر نام، مطالب خود را از نوشته‌هاى وى گرفته‌اند؛ براى نمونه ياقوت در«معجم البلدان» در 8 مورد، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] در 4 مورد، دوادارى در 2 مورد، ابن دقماق در 3 مورد، [[مقریزی، احمد بن علی|مقريزى]] در«اتعاظ» در 4 مورد و در«خطط» نيز در 4 مورد، ابن ظهيره در 20 مورد، حر عاملى در 1 مورد و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] در 36 مورد، به نوشته‌هاى ابن زولاق استناد جسته‌اند؛ علاوه بر اينها، ويت، معتقد است كه ابن ميسر هم از ابن زولاق بسيار نقل كرده و تقريباً تمامى گزارش مربوط به سال‌هاى 362 تا 365ق را از وى گرفته است. برخى نيز ابن سعيد و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] را، پس از [[مقریزی، احمد بن علی|مقريزى]] ، از مؤلفانى دانسته‌اند كه بيش از ديگران از وى نقل كرده‌اند. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||