کافی، حسن بن طورخان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'یا' به 'یا') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'أصول الدين' به 'أصول‌الدين') |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR21638.jpg|بندانگشتی|حسن بن طورخان کافی بوسنوی]] | [[پرونده:NUR21638.jpg|بندانگشتی|حسن بن طورخان کافی بوسنوی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |حسن بن طورخان کافی بوسنوی | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" |حسن ال‍ک‍اف‍ي حسن بن طورخ‍ان‌ب‍ن داود بن ي‍ع‍ق‍وب الاق‍ح‍ص‍اري س‍ن‍ب‍وي مشهور به ک‍اف‍ي | ||
اقح‍ص‍اري، ح‍س‍ن‌ب‍ن طورخان | اقح‍ص‍اري، ح‍س‍ن‌ب‍ن طورخان | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |طورخان | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |951ق / 1544م | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |آقحصار بوسنی | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |1025ق / 1615م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |ملا احمد انصاری | ||
شیخ بالی بن یوسف | |||
شیخ انور میر غضنفر بن جعفر حسینی | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |أصول الحکم في نظام العالم | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE21638AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''حسن بن طورخان کافی بوسنوی''' (951-1025ق)، فقیه، اصولی، متکلم و شاعر بوسنیایی است که سالها | '''حسن بن طورخان کافی بوسنوی''' (951-1025ق)، فقیه، اصولی، متکلم و شاعر بوسنیایی است که سالها عهده‌دار قضاوت آقْحِصار بوده است. | ||
== | ==ولادت== | ||
حسن بن طورخان بن داود بن یعقوب | حسن بن طورخان بن داود بن یعقوب آقْحِصاری، مشهور به کافی، در 951ق، در آقحصار بوسنی متولد شد<ref>ر.ک: ضیائی، علی‌اکبر، صفحه پانزده - شانزده</ref>. | ||
==تحصیلات و فعالیتهای علمی== | ==تحصیلات و فعالیتهای علمی== | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۷: | ||
ایشان در سال 1004ق، کتاب «سمت الوصول» را شرح کرد و در همین سال کتاب «أصول الحكم في نظام العالم» را به رشته تحریر درآورد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ایشان در سال 1004ق، کتاب «سمت الوصول» را شرح کرد و در همین سال کتاب «أصول الحكم في نظام العالم» را به رشته تحریر درآورد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
در سال 1005ق، | در سال 1005ق، به‍‌همراه سلطان محمدخان بن مرادخان برای جنگی به نام اکرای و جنگ تابور حاضر گشت و آنان موفق شدند در جنگی با لشکریان هفت پادشاه به پیروزی چشمگیری دست پیدا کنند. اندکی نگذشت که سلطان، امر قضاوت دائمی آقحصار را به ایشان واگذار نمود و شرط نمود که پس از بازنشستگی به امر تدریس برای طلاب آن منطقه بپردازد<ref>ر.ک: همان، صفحه هجده</ref>. | ||
در اواخر سال 1008ق، رساله «نظام العلماء» را به پایان برد و سپس به تصحیح و پاکنویس کردن برخی | در اواخر سال 1008ق، رساله «نظام العلماء» را به پایان برد و سپس به تصحیح و پاکنویس کردن برخی دست‌نوشته‌های خویش همچون کتاب «تمحيص التلخيص» در علم بلاغت و کتاب «روضات الجنات في أصول الاعتقادات» در علم کلام پرداخت<ref>ر.ک: همان، صفحه هجده - نوزده</ref>. | ||
==خدمات اجتماعی== | ==خدمات اجتماعی== | ||
حسن کافی در نزدیکی آقحصار در حومه تراونیک شهرکی بنا نمود که آن را نوآباد نامید و در آن منطقه مسجد، مدرسه، تکیه‌ای برای اهل ذکر، مکتبی برای تحصیل کودکان، خانی برای مسافران و حمامی برای همه مردم آن منطقه بنا نمود و آب شرب را نیز مهیا کرد و مجالس درس را در آن به راه انداخت و طلاب بسیاری از مناطق مختلف بوسنی به دور وی گرد آمدند و از علم وی | حسن کافی در نزدیکی آقحصار در حومه تراونیک شهرکی بنا نمود که آن را نوآباد نامید و در آن منطقه مسجد، مدرسه، تکیه‌ای برای اهل ذکر، مکتبی برای تحصیل کودکان، خانی برای مسافران و حمامی برای همه مردم آن منطقه بنا نمود و آب شرب را نیز مهیا کرد و مجالس درس را در آن به راه انداخت و طلاب بسیاری از مناطق مختلف بوسنی به دور وی گرد آمدند و از علم وی بهره‌مند گشتند. این شهرک در حال حاضر از بین رفته و تنها قبرش نزدیک مسجد و برخی ویرانه‌های دیگر باقی مانده است<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست‌وسه</ref>. | ||
==مهارت در شعر و شاعری== | ==مهارت در شعر و شاعری== | ||
ایشان در شعر نیز مهارت داشت و علاوه بر زبان عربی به | ایشان در شعر نیز مهارت داشت و علاوه بر زبان عربی به زبان‌های ترکی و فارسی نیز شعر می‌سرود<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۴: | ||
# روضات الجنات في أصول الاعتقادات؛ | # روضات الجنات في أصول الاعتقادات؛ | ||
# أزهار الروضات في شرح روضات الجنات؛ | # أزهار الروضات في شرح روضات الجنات؛ | ||
# نور اليقين في | # نور اليقين في أصول‌الدين؛ | ||
# شرح تمحيص التلخيص؛ | # شرح تمحيص التلخيص؛ | ||
# شرح مختصر القدوري؛ | # شرح مختصر القدوري؛ | ||
| خط ۸۸: | خط ۹۱: | ||
# شرح كافية ابن الحاجب؛ | # شرح كافية ابن الحاجب؛ | ||
# شرح علی تفسير التنقيح في أصول الفقه؛ | # شرح علی تفسير التنقيح في أصول الفقه؛ | ||
و...<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست - | و...<ref>ر.ک: همان، صفحه بیست - بیست‌ویک</ref>. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۹۸: | خط ۱۰۱: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[أصول الحکم في نظام العالم]] | [[أصول الحکم في نظام العالم]] | ||
[[نور | [[نور اليقين في أصول‌الدين في شرح عقائد الطحاوي]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۵۵
| نام | حسن بن طورخان کافی بوسنوی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | حسن ال‍ک‍اف‍ي حسن بن طورخ‍ان‌ب‍ن داود بن ي‍ع‍ق‍وب الاق‍ح‍ص‍اري س‍ن‍ب‍وي مشهور به ک‍اف‍ي
اقح‍ص‍اري، ح‍س‍ن‌ب‍ن طورخان بوس‍ن‍وي، ح‍س‍ن‌ب‍ن طورخان |
| نام پدر | طورخان |
| متولد | 951ق / 1544م |
| محل تولد | آقحصار بوسنی |
| رحلت | 1025ق / 1615م |
| اساتید | ملا احمد انصاری
شیخ بالی بن یوسف شیخ انور میر غضنفر بن جعفر حسینی |
| برخی آثار | أصول الحکم في نظام العالم |
| کد مؤلف | AUTHORCODE21638AUTHORCODE |
حسن بن طورخان کافی بوسنوی (951-1025ق)، فقیه، اصولی، متکلم و شاعر بوسنیایی است که سالها عهده‌دار قضاوت آقْحِصار بوده است.
ولادت
حسن بن طورخان بن داود بن یعقوب آقْحِصاری، مشهور به کافی، در 951ق، در آقحصار بوسنی متولد شد[۱].
تحصیلات و فعالیتهای علمی
دوازده ساله بود که به فراگیری علوم روی آورد و پس از فراگیری علوم مقدماتی به قسطنطنیه مهاجرت نمود و در درس علما و مشایخ آن سرزمین حاضر گشت. بیش از همه به خدمت معید کمال پاشا که در شهر چتالجه به تدریس می‌پرداخت حضور یافت. سپس به درس اساتید بزرگ و مشایخی چون ملا احمد انصاری که استاد کاملی در علوم معقول و منقول بود و در تفسیر و اصول تبحر بسیاری داشت و به امر قضاوت در لشکریان عثمانی در روم می‌پرداخت حاضر گشت. از دیگر اساتید ایشان می‌توان به شیخ بالی بن یوسف مشهور به معلم وزیر کبیر و شیخ انور میر غضنفر بن جعفر حسینی که استاد حرمین شریفین بود، اشاره کرد[۲].
ایشان در سال 983ق، به زادگاهش بازگشت و به تدریس مشغول گشت.
نخستین اثر ایشان «رسالة في تحقيق لفظ چلپي» است، سپس کتاب «مختصر الكافي من المنطق» را در سال 988ق، نوشت و سپس در سال 991ق، به امر قضاوت مبادرت ورزید و در سال 996ق، کتاب «حديقة الصلوة» را که درباره نماز و عمود دین و شرحی بر کتاب «مختصر الصلوة» نوشته کمال پاشازاده است، به رشته تحریر درآورد. سپس به قسطنطنیه رفت و قضاوت ولایت «سره م» را پذیرفت و در خلال تدریس و امور قضاوت به تألیف کتاب «سمت الوصول إلی علم الأصول» همت گماشت[۳].
در سال 1000ق، به حج مشرف گشت و کتاب سمت الوصول را به علما و اساتید آن دیار تقدیم نمود و سپس به قسطنطنیه بازگشت. ایشان در سال 1001ق، به مقام قضاوت برخی از مناطق در نزدیکی آقحصار گماشته شد و در زمانی که فتنه اردل و قرالها اتفاق افتاد، امر قضاوت را کنار گذاشت و تنها به تدریس روی آورد.
ایشان در سال 1004ق، کتاب «سمت الوصول» را شرح کرد و در همین سال کتاب «أصول الحكم في نظام العالم» را به رشته تحریر درآورد[۴].
در سال 1005ق، به‍‌همراه سلطان محمدخان بن مرادخان برای جنگی به نام اکرای و جنگ تابور حاضر گشت و آنان موفق شدند در جنگی با لشکریان هفت پادشاه به پیروزی چشمگیری دست پیدا کنند. اندکی نگذشت که سلطان، امر قضاوت دائمی آقحصار را به ایشان واگذار نمود و شرط نمود که پس از بازنشستگی به امر تدریس برای طلاب آن منطقه بپردازد[۵].
در اواخر سال 1008ق، رساله «نظام العلماء» را به پایان برد و سپس به تصحیح و پاکنویس کردن برخی دست‌نوشته‌های خویش همچون کتاب «تمحيص التلخيص» در علم بلاغت و کتاب «روضات الجنات في أصول الاعتقادات» در علم کلام پرداخت[۶].
خدمات اجتماعی
حسن کافی در نزدیکی آقحصار در حومه تراونیک شهرکی بنا نمود که آن را نوآباد نامید و در آن منطقه مسجد، مدرسه، تکیه‌ای برای اهل ذکر، مکتبی برای تحصیل کودکان، خانی برای مسافران و حمامی برای همه مردم آن منطقه بنا نمود و آب شرب را نیز مهیا کرد و مجالس درس را در آن به راه انداخت و طلاب بسیاری از مناطق مختلف بوسنی به دور وی گرد آمدند و از علم وی بهره‌مند گشتند. این شهرک در حال حاضر از بین رفته و تنها قبرش نزدیک مسجد و برخی ویرانه‌های دیگر باقی مانده است[۷].
مهارت در شعر و شاعری
ایشان در شعر نیز مهارت داشت و علاوه بر زبان عربی به زبان‌های ترکی و فارسی نیز شعر می‌سرود[۸].
وفات
حسن بن طورخان کافی، در سال 1025ق، در مسجدی که خود در آقحصار بنا کرده بود وفات یافت و در آن روستا دفن گردید[۹].
آثار
- رسالة في تحقيق لفظ چلبي؛
- کافی یا مختصر الكافي في علم المنطق؛
- شرح کافی في المنطق؛
- حديقة الصلة في شرح مختصر الصلوة از کمال پاشازاده؛
- سمت الوصول إلی علم الأصول؛
- شرح سمت الوصول؛
- أصول الحكم في نظام العالم؛
- شرح أصول الحكم في نظام العالم (به زبان ترکی)؛
- نظام العلماء إلی خاتم الأنبياء؛
- تمحيص التلخيص؛
- روضات الجنات في أصول الاعتقادات؛
- أزهار الروضات في شرح روضات الجنات؛
- نور اليقين في أصول‌الدين؛
- شرح تمحيص التلخيص؛
- شرح مختصر القدوري؛
- رسالة في حاشية كتاب الدعوی لصدر الشريعة من كتابه شرح الوقاية؛
- سيف القضاة في التعزير؛
- شرح كافية ابن الحاجب؛
- شرح علی تفسير التنقيح في أصول الفقه؛
و...[۱۰].
پانویس
منابع مقاله
ضیائی، علی‌اکبر (محقق)، «أصول الحكم في نظام العالم»، تألیف حسن کافی آقحصاری، میراث مکتوب، تهران، چاپ اول، 1390ش.