فصوص الحكم (فارابي): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله' به 'ابن سینا، حسین بن عبدالله'
جز (جایگزینی متن - 'بو على' به 'بوعلى')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ سینا، حسین بن عبدالله' به 'ابن سینا، حسین بن عبدالله')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR01815J1.jpg|بندانگشتی|فصوص الحکم (فارابی)]]
| تصویر =NUR01815J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =فصوص الحکم (فارابی)
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|فصوص الحکم (فارابی)
[[فارابی، محمد بن محمد]] (نویسنده)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[فارابی، محمد بن محمد]] (نويسنده)


[[آل‌یاسین، محمدحسن]] (محقق)
[[آل‌یاسین، محمدحسن]] (محقق)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =‏BBR‎‏ ‎‏289‎‏ ‎‏1363
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BBR‎‏ ‎‏289‎‏ ‎‏1363
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14


هستی شناسی (فلسفه اسلامی) - متون قدیمی تا قرن 14
هستی شناسی (فلسفه اسلامی) - متون قدیمی تا قرن 14
|-
| ناشر =
|ناشر  
بيدار
|data-type='publisher'|بيدار
| مکان نشر =قم - ایران
|-
| سال نشر = 1364 ش  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|قم - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1364 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1815AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01815AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01815
| کتابخوان همراه نور =01815
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}


== معرفى اجمالى ==
'''فصوص الحكم'''، تأليف معلم ثانى، ابونصر [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]](متوفى 339ق)، به زبان عربى است. كتاب، يك رساله فلسفى - عرفانى است و در آن به ادله اثبات وجود خدا و صفات و افعال او پرداخته شده است.
'''فصوص الحكم'''، تأليف معلم ثانى، ابونصر [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]](متوفى 339ق)، به زبان عربى است. كتاب، يك رساله فلسفى - عرفانى است و در آن به ادله اثبات وجود خدا و صفات و افعال او پرداخته شده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب، مشتمل بر فصوصى(گوهرهايى) است و در 70 فص تنظيم شده است. هر يك از فص‌ها از چند سطر تجاوز نمى‌كند و لذا متن اصلى رساله، بدون پاورقى محقق، خيلى مفصل نيست.
كتاب، مشتمل بر فصوصى(گوهرهايى) است و در 70 فص تنظيم شده است. هر يك از فص‌ها از چند سطر تجاوز نمى‌كند و لذا متن اصلى رساله، بدون پاورقى محقق، خيلى مفصل نيست.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
كتاب «فصوص الحكمة»، در بين مورخان فلسفه اسلامى و كسانى كه در مقام كاوش در سير تفكر فلسفى اسلامى بوده‌اند، هياهويى برپا كرده است. هنوز به درستى معلوم نيست كه اين كتاب، واقعاً از آن حكيم ابونصر [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] است يا متعلق به [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] يا از آن مؤلف ديگرى است. با آن‌كه صحت انتساب اين كتاب به [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، در اين اواخر مورد ترديد قرار گرفته، دليلى كه اقامه شده، كافى به نظر نمى‌رسد و بيشتر احتمال آن است كه اين كتاب، از [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] يا دست كم از يكى از شاگردان وى بوده باشد.


مباحث كتاب از حيث تقسيم‌بندى علوم به «الهيات خاص» يا «الهيات بالمعنى الاخص» مربوط مى‌شود؛ يعنى بحث از دلايل اثبات وجود خدا، صفات و افعال او. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در اين كتاب، بحثى از «امور عامه» يا «الهيات عام»، به ميان نمى‌آورد و محور بحث‌ها، همان شناخت خداوند و صفات كماليه او و نسبتى است كه با جهان و آفريده‌ها دارد؛ به عبارت روشن‌تر، در كتاب «فصوص»، بحث از علت و معلول، حادث و قديم، ثابت و سيال، عينى و ذهنى، واحد و كثير، قوه و فعل، به ميان نمى‌آيد، زيرا اين مطالب، در رديف مسائل الهيات عام يا متافیزیک و فلسفه اولى قرار مى‌گيرند، نه خداشناسى و بحث از ذات و صفات و افعال بارى تعالى.


كتاب «فصوص الحكمة»، در بين مورخان فلسفه اسلامى و كسانى كه در مقام كاوش در سير تفكر فلسفى اسلامى بوده‌اند، هياهويى برپا كرده است. هنوز به درستى معلوم نيست كه اين كتاب، واقعاً از آن حكيم ابونصر [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] است يا متعلق به [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|شيخ الرئيس]]، [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] يا از آن مؤلف ديگرى است. با آن‌كه صحت انتساب اين كتاب به [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، در اين اواخر مورد ترديد قرار گرفته، دليلى كه اقامه شده، كافى به نظر نمى‌رسد و بيشتر احتمال آن است كه اين كتاب، از [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] يا دست كم از يكى از شاگردان وى بوده باشد.
«الهيات عام» يا امور عامه يا ما بعد الطبيعه يا فلسفه اولى، فلسفه عليا و به قول بوعلى در «دانش‌نامه علايى»، علم پيشين و دانش برين، همه نام‌هايى براى فلسفه نظرى هستند كه در عرف امروزيان، متافیزیک، نام گرفته است كه موضوع آن سخن گفتن از احكام و عوارض هستى مطلق يا «موجود بما هو موجود» است؛ به تعبير ديگر، الهيات عام، همان دانش فراگير و پرگستره فلسفه است كه فيلسوفان مسلمان در نسل‌هاى متوالى، همواره در تعريف آن و تعيين و گزينش موضوع آن، وفاق و همسان انديشى داشته و چنين گفته‌اند: «فلسفه، عبارت است از علم به احوال موجود از آن جهت كه موجود است، نه از آن جهت كه تعيّن خاص دارد؛ مثلاً، جسم يا كم، يا كيف، يا انسان، يا گياه و غيره است».
 
مباحث كتاب از حيث تقسيم‌بندى علوم به «الهيات خاص» يا «الهيات بالمعنى الاخص» مربوط مى‌شود؛ يعنى بحث از دلايل اثبات وجود خدا، صفات و افعال او. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در اين كتاب، بحثى از «امور عامه» يا «الهيات عام»، به ميان نمى‌آورد و محور بحث‌ها، همان شناخت خداوند و صفات كماليه او و نسبتى است كه با جهان و آفريده‌ها دارد؛ به عبارت روشن‌تر، در كتاب «فصوص»، بحث از علت و معلول، حادث و قديم، ثابت و سيال، عينى و ذهنى، واحد و كثير، قوه و فعل، به ميان نمى‌آيد، زيرا اين مطالب، در رديف مسائل الهيات عام يا متافيزيك و فلسفه اولى قرار مى‌گيرند، نه خداشناسى و بحث از ذات و صفات و افعال بارى تعالى.
 
«الهيات عام» يا امور عامه يا ما بعد الطبيعه يا فلسفه اولى، فلسفه عليا و به قول بوعلى در «دانش‌نامه علايى»، علم پيشين و دانش برين، همه نام‌هايى براى فلسفه نظرى هستند كه در عرف امروزيان، متافيزيك، نام گرفته است كه موضوع آن سخن گفتن از احكام و عوارض هستى مطلق يا «موجود بما هو موجود» است؛ به تعبير ديگر، الهيات عام، همان دانش فراگير و پرگستره فلسفه است كه فيلسوفان مسلمان در نسل‌هاى متوالى، همواره در تعريف آن و تعيين و گزينش موضوع آن، وفاق و همسان انديشى داشته و چنين گفته‌اند: «فلسفه، عبارت است از علم به احوال موجود از آن جهت كه موجود است، نه از آن جهت كه تعيّن خاص دارد؛ مثلاً، جسم يا كم، يا كيف، يا انسان، يا گياه و غيره است».


«الهيات خاص» يا «الهيات بالمعنى الاخص»، آن چيزى است كه امروزه غربيان از آن به «تئولوژى» تعبير مى‌كنند و در زبان فارسی «خدا شناسى»گفته مى‌شود. پس از نظر حكيمان اسلامى، الهيات خاص، بحث در زمينه شناخت خداوند و صفات و افعال اوست. حكيمان مسلمان اين علم را باارزش‌ترين علم‌ها در باره باارزش‌ترين معلوم‌ها، مى‌دانند.
«الهيات خاص» يا «الهيات بالمعنى الاخص»، آن چيزى است كه امروزه غربیان از آن به «تئولوژى» تعبير مى‌كنند و در زبان فارسی «خدا شناسى»گفته مى‌شود. پس از نظر حكيمان اسلامى، الهيات خاص، بحث در زمينه شناخت خداوند و صفات و افعال اوست. حكيمان مسلمان اين علم را باارزش‌ترين علم‌ها درباره باارزش‌ترين معلوم‌ها، مى‌دانند.


علاقه خاص [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] به تصوف، بيش از هر جا در اين كتاب آشكار مى‌شود. از ظاهر كتاب چنين برمى‌آيد كه براى بيان اصول فلسفه مشايى نوشته شده، ولى در باطن مشتمل بر يك دوره عرفان است و به همين منظور است كه در زمان حاضر در ايران تدريس مى‌شود. در قرن‌هاى متوالى، چندين شرح و تفسير بر اين كتاب نوشته شده كه مهم‌ترين آنها شرح اسماعيل حسينى فارانى است و اين خود، گواه آن است كه اين كتاب چه تأثير عظيمى در جهان اسلامى داشته است.
علاقه خاص [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] به تصوف، بيش از هر جا در اين كتاب آشكار مى‌شود. از ظاهر كتاب چنين برمى‌آيد كه براى بيان اصول فلسفه مشايى نوشته شده، ولى در باطن مشتمل بر يك دوره عرفان است و به همين منظور است كه در زمان حاضر در ايران تدريس مى‌شود. در قرن‌هاى متوالى، چندين شرح و تفسير بر اين كتاب نوشته شده كه مهم‌ترين آنها شرح اسماعيل حسينى فارانى است و اين خود، گواه آن است كه اين كتاب چه تأثير عظيمى در جهان اسلامى داشته است.
خط ۸۱: خط ۶۴:




1. مقدمه و متن كتاب.
# مقدمه و متن كتاب.
# دائرةالمعارف طهور، مدخل فصوص الحكم.
 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[فصوص الحكمة و شرحه]]


2. دائرة المعارف طهور، مدخل فصوص الحكم.
[[شرح فصوص الحكمة]]


[[نصوص الكلم علی كتاب فصول الحكم]]


== وابسته‌ها ==
[[شرح فصوص الحكم (خوارزمی)]]
[[فصوص الحكمة و شرحه]]


[[شرح فصوص الحکم]]


[[نصوص الحکم بر فصوص الحکم]]
== پیوندها ==
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/11663 مطالعه کتاب فصوص الحکم (فارابی) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]