ویکی‌نور

ابن عصفور، علی بن مؤمن: تفاوت میان نسخه‌ها

مقاله بحث

ابن عصفور، علی بن مؤمن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۵ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۱۶

۷۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ نوامبر ۲۰۲۲
←‏وابسته‌ها
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR07748.jpg|بندانگشتی|ابن‌عصفور، علی بن مومن]]
[[پرونده:NUR07748.jpg|بندانگشتی|ابن عصفور، علی بن مؤمن]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|ابن‌عصفور، علی بن مومن
! نام!! data-type="authorName" |ابن عصفور، علی بن مؤمن
|-
|-
|نام‌های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| اب‍ن‌ع‍ص‍ف‍ور، اب‍وال‍ح‍س‍ن‌ ع‍ل‍ی
| data-type="authorOtherNames" | اب‍ن‌ع‍ص‍ف‍ور، اب‍وال‍ح‍س‍ن ع‍ل‍ی
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |مؤمن
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |597ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |اشبيليه
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|670 ق
| data-type="authorDeathDate" |670ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |ابوالحسن دبّاج
 
ابوعلى شَلوبين
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[‏المقرب و معه مثل المقرب]]  
| data-type="authorWritings" |[[شرح جمل الزجاجي]]
[[المقرب و معه مثل المقرب]]


[[‏الممتع فی التصریف]]
[[الممتع في التصريف]]
 
|- class="articleCode"
[[‏شرح المقرب لابن عصفور الاشبیلی الاندلسی 597 - 669]]  
|-class='articleCode'
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE7748AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE07748AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''اِبْن عُصْفُور، ابوالحسن على بن مؤمن بن محمد بن عصفور اشبيلى حَصْرَمى''' (597-670ق 1201/-1272م)، نحوى، اديب و شاعر بود. وى در سال 597ق در اشبيليه چشم به جهان گشود و نزد مشهورترين علماى عصر خود ابوالحسن دبّاج و ابوعلى شَلوبين به تحصيل نحو پرداخت. مدت 10 سال در ملازمت شلوبين به سربرد و «الکتاب» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] را نزد او خواند و پس از اختلافى كه با او پيدا كرد، اشبيليه را ترك گفت و به ترتيب در شهرهاى شريش، شذونه، مالقه، لورقه و مرسيه مدتى اقامت گزيد و به تدريس نحو پرداخت. او در مجالس درس خود كه طالبان علم را از اطراف و اكناف اندلس به خود جذب كرده بود، «الکتاب» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]]، «الجمل» زجّاجى و «ايضاح» ابوعلى فارسی را از حفظ شرح و املاء مى‌كرد. پس از چندى اندلس را به قصد شمال افريقا ترك كرد و در تونس رحل اقامت افكند و به خدمت امیر ابوعبدالله محمد بن زكرياى هنتاتى ملقب به المستنصر بالله، كه قبل از رسيدن به حكومت مدتى شاگرد او بود، درآمد و از خواص او شد.
'''ابن عُصْفُور، ابوالحسن على بن مؤمن بن محمد بن عصفور اشبيلى حَضرَمى''' (597-670ق 1201/-1272م)، نحوى، اديب و شاعر بود.  
 
== ولادت ==
وى در سال 597ق در اشبيليه چشم به جهان گشود  
 
== تحصیلات ==
او نزد مشهورترين علماى عصر خود ابوالحسن دبّاج و ابوعلى شَلوبين به تحصيل نحو پرداخت. مدت 10 سال در ملازمت شلوبين به سربرد و «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] را نزد او خواند و پس از اختلافى كه با او پيدا كرد، اشبيليه را ترك گفت و به ترتيب در شهرهاى شريش، شذونه، مالقه، لورقه و مرسيه مدتى اقامت گزيد و به تدريس نحو پرداخت. او در مجالس درس خود كه طالبان علم را از اطراف و اكناف اندلس به خود جذب كرده بود، «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]]، «الجمل» [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجّاجى]] و «ايضاح» ابوعلى فارسی را از حفظ شرح و املاء مى‌كرد. پس از چندى اندلس را به قصد شمال افريقا ترك كرد و در تونس رحل اقامت افكند و به خدمت امیر ابوعبدالله محمد بن زكرياى هنتاتى ملقب به المستنصر بالله، كه قبل از رسيدن به حكومت مدتى شاگرد او بود، درآمد و از خواص او شد.


ابن عصفور پس از اقامتى كوتاه در تونس به همراه مخدوم خود راهى بجايه شد و سپس به تونس برگشت و از آنجا دوباره قصد اندلس كرد و به لورقه رفت و پس از آن، عازم غرب اندلس و سلا شد، اما ديرى نپاييد كه به دعوت المستنصر بالله دوباره به تونس برگشت و تا آخر عمر نزد او ماند. بدين سان ملاحظه مى‌كنيم كه وى بيشتر عمر خود را در سفر گذرانيد و در شهرهاى مختلف نزد نخبگان علم و ادب دانش آموخت و شاگردان بسيارى تربيت كرد. ابن سعيد عَنْسى و ابوزكريا يحيى يفرينى (غبرينى) و احتمالاً ابوحيان غرناطى، از جمله شاگردان معروف او بوده‌اند. ابن زبير معتقد است كه وى به جز نحو در ساير علوم اطلاع چندانى نداشت و قرائت و فقه و حديث را نمى‌دانست، اما از فهرست آثار او برمى‌آيد كه در شعر و قواعد آن نيز بسيار توانا بوده و کتاب «ضرائر الشعر» او كه اينك در دست است، بر این امر دلالت آشكار دارد.
ابن عصفور پس از اقامتى كوتاه در تونس به همراه مخدوم خود راهى بجايه شد و سپس به تونس برگشت و از آنجا دوباره قصد اندلس كرد و به لورقه رفت و پس از آن، عازم غرب اندلس و سلا شد، اما ديرى نپاييد كه به دعوت المستنصر بالله دوباره به تونس برگشت و تا آخر عمر نزد او ماند. بدين سان ملاحظه مى‌كنيم كه وى بيشتر عمر خود را در سفر گذرانيد و در شهرهاى مختلف نزد نخبگان علم و ادب دانش آموخت و شاگردان بسيارى تربيت كرد. ابن سعيد عَنْسى و ابوزكريا يحيى يفرينى (غبرينى) و احتمالاً ابوحيان غرناطى، از جمله شاگردان معروف او بوده‌اند. ابن زبير معتقد است كه وى به جز نحو در ساير علوم اطلاع چندانى نداشت و قرائت و فقه و حديث را نمى‌دانست، اما از فهرست آثار او برمى‌آيد كه در شعر و قواعد آن نيز بسيار توانا بوده و کتاب «ضرائر الشعر» او كه اينك در دست است، بر این امر دلالت آشكار دارد.
خط ۴۸: خط ۵۵:
# المُمْتع، اثرى است در تصريف كه در آن به بحث درباره حروف زايد، ساختمان افعال و اسماء، ابدال، قلب و ادغام پرداخته است.
# المُمْتع، اثرى است در تصريف كه در آن به بحث درباره حروف زايد، ساختمان افعال و اسماء، ابدال، قلب و ادغام پرداخته است.
# شرح الجمل، كه شرح الجمل زجاجى است.
# شرح الجمل، كه شرح الجمل زجاجى است.
# ضرائر الشعر.
# ضرائر الشعر.<ref> [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2371 فاتحی نژاد، عنایت‌الله، ج4، ص300]</ref>.
==پانویس==
<references/>


==منابع==
==منابع مقاله==


 
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/2371 فاتحی نژاد، عنایت‌الله، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1378]
برگرفته از دايره المعارف بزرگ اسلامى ج 4 ص300




خط ۶۰: خط ۶۸:


[[شرح جمل الزجاجي]]  
[[شرح جمل الزجاجي]]  
[[شرح جمل الزجاجي (الشرح الکبیر)]]


[[المقرب و معه مثل المقرب]]  
[[المقرب و معه مثل المقرب]]  


[[شرح المقرب لابن عصفور الاشبیلی الاندلسی (المرفوعات)]]  
[[شرح المقرب لإبن عصفور الإشبیلی الأندلسی]]  


[[الممتع في التصريف]]  
[[الممتع في التصريف]]  
[[شرح جمل الزجاجي (الشرح الکبیر)]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:ادیبان]]
برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/406410...614397»