بهجة الطائفة و صوم القلب

بهجة الطائفة و صوم القلب
پدیدآوران	بدلیسی، عمار بن محمد (نویسنده) بدین، ادوارد (محقق)
ناشر	دار النشر فرانز شتاينر
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1999م.
چاپ	چاپ یکم
موضوع	تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 اخلاق عرفانی - متون قدیمی تا قرن 14 آداب طریقت - متون قدیمی تا قرن 14
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏/‎‏ب‎‏4‎‏ب‎‏9 / 288 BP

بهجة الطائفة و صوم القلب تألیف ضیاء الدین ابو‌یاسر عمار بن محمد بدلیسی (متوفی مابین 590 و 604ق)، حاوی دو نوشته «بهجة الطائفة بالله العارفة» و «صوم القلب» یا «صوم القلوب» در موضوع تصوف است. این کتاب با مقدمه و تحقیق ادوارد بدین و صفحه‌بندی جداگانه منتشر شده است.

بهجة الطائفة مشتمل بر 38 فصل است. آغاز کتاب با ذکر اجازه روایت آن است که در خانقاه النهایه در شهر خلاط صادر شده است.‏. کتاب آنگونه که نویسنده می‌گوید به درخواست برخی دوستان تألیف شده است.‏.

بدلیسی ابتدا چند اصطلاح صوفیه: واقعه، فتوح، مرید و وقت را معنا می‌کند. سپس گاه مطالب را به ایجاز برای اهلش نقل می‌کند: «قیل: فما باب القلب؟ قال: عزل تصرف الحواس، عند حصول الالتماس، لنیل وارد الاستئناس...»؛‏و گاه شرح و توضیح می‌دهد. او در فصل دوازدهم اهل تصوف را از لحاظ عادات و بشربودن، اموات و به لحاظ صفات و مشاهدات ربوبی زندگان می‌داند؛ چراکه «من لم یمت فی الطریقة، لم یحی فی الحقیقة». ؛‏

کتاب صوم القلب مشتمل بر مقدمه و 19 فصل است. در مقدمه، به دشواری اسلوب بدلیسی در این دو کتاب -که متفاوت از آثار پیشین تصوف است- اشاره شده است؛ بدین‌جهت به اعتقاد محقق، در این دو کتاب بیشتر از اسلوب اشاره و غیب که برای متوسطین و اقویاء است استفاده شده تا اسلوب عبارت که برای متقدمین است‏. بدلیسی، هدف از نگارش این رساله کوچک را تنها کشف از حقیقت صوم قلب می‌داند.‏.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب اول و دوم.