حمزه فنصوری: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۴۳: خط ۴۳:
    }}
    }}


    '''حمزه فنصوری'''، صوفی و ادیب نامدار مالایی در سدۀ ۱۰ق، آغازگر ادبیات عرفانی منثور و منظوم به زبان مالایی
    '''حمزه فنصوری'''، صوفی و ادیب نامدار مالایی در سده ۱۰ق و آغازگر ادبیات عرفانی منثور و منظوم به زبان مالایی.


    ==ولادت==
    او در پنسور (باروس) واقع در کرانه غربی سوماترا اندونزی به‌ دنیا آمد. تاریخ تولد او دقیقا ثبت نشده است، اما می‌دانیم که او در قرن شانزدهم میلادی می‌زیسته<ref>ر.ک: ذکرگو، امیرحسین، ص9-10</ref>.


    ==تحصیلات==
    وی به حجاز و شامات و عراق سفر کرده و مراکز مهم آموزشی علوم اسلامی، مانند مکه، مدینه، بیت‌المقدس و بغداد را دیده است.


    == ولادت ==
    او پس از بازگشت به موطنش، در حکومت آچه به مقام افتا منصوب شد.
    او در پنسور (باروس) واقع در کرانه غربی سوماترا اندونزی به‌ دنیا آمد. تاریخ تولد او دقیقا ثبت نشده است، اما می‌دانیم که او در قرن شانزدهم میلادی می‌زیسته و احتمالا در سال 1607م وفات یافته است. لقب «فنصوری» که به‌عنوان نام خانوادگی حمزه استفاده می‌شود، مربوط به زادگاه اوست. حمزه برای خود دو زادگاه قائل بود، یکی زادگاه جسمانی او در فنصور و دیگری موطن روحانی او در «شهر نو» در سیام (تایلند امروزی).<ref>ر.ک: ذکرگو، امیرحسین، ص9-10</ref>


    == تحصیلات ==
    فنصوری از اولین صوفیانی بود که رسماً تصوف را در جهان مالایایی گسترش داد. گویا او خود از صوفیان طریقه قادریه بود که قبل از بازگشت به آچه، در بغداد به این طریقه پیوسته بود. حمزه نویسنده‌ای پرکار و اندیشمندی برجسته بود که بر سنّت فکری و اعتقادی زمان خویش تأثیر زیادی گذاشت.
    از جزئیات زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست، اما روشن است که به حجاز و شامات و عراق سفر کرده و مراکز مهم آموزشی علوم اسلامی، مانند مکه ، مدینه ، بیت‌المقدّس و بغداد را دیده است.


    او پس از بازگشت به موطنش، در حکومت آچه به ‌ مقام افتاء منصوب شد.
    او در عرفان نظری سخت تحت تأثیر محیی‌الدین بن ‌عربی و پیرو او، عبدالکریم جیلی، بود.


    با این‌که اسلام را صوفیان از قرن ششم/ دوازدهم به جهان مالایایی معرفی کردند، از هیچ سلسله خاصی در آن‌جا سخنی نیست.
    آثار فنصوری نشان می‌دهد که از اصطلاحات و مفاهیم عرفانی عارفان بزرگی چون غزالی، ابن ‌عربی، مولوی و جامی نیز بهره برده است<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details?id=8039 ر.ک: اسفندیار، محمودرضا، ج14، ص180]</ref>.


    فنصوری از اولین صوفیانی بود که رسماً تصوف را در این منطقه گسترش داد. گویا او خود از صوفیان طریقه قادریه بود که، قبل از بازگشت به آچه، در بغداد به این طریقه پیوسته بود. حمزه نویسنده‌ای پرکار و اندیشمندی برجسته بود که بر سنّت فکری و اعتقادی زمان خویش تأثیر زیادی گذاشت.
    شمس‌الدین سَمطْرانی (متوفی ۱۰۳۹) شاگرد برجسته فنصوری بود. او و سمطرانی دو شخصیت بارز اسلام عرفانی در منطقه مالی بشمار می‌روند که اندیشه وحدت وجود را در مجمع‌الجزایر مالی گسترش دادند<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details?id=8039 همان]</ref>.


    او در عرفان نظری سخت تحت تأثیر محیی‌الدین ابن‌عربی و پیرو او، عبدالکریم جیلی، بود.
    ==وفات==
    حمزه احتمالا در سال 1607م وفات یافته است<ref>ر.ک: ذکرگو، امیرحسین، ص9-10</ref>.
    امروزه در جنوبی‌‌ترین بخش آچه، در منطقۀ سینگ‌کِل مزاری منسوب به حمزه فنصوری وجود دارد که مورد احترام مردم است.
    برخی نیز مزاری در گورستان باب معلای مکه را از آن فنصوری دانسته‌اند.  


    آثار فنصوری نشان می‌دهد که از اصطلاحات و مفاهیم عرفانی عارفان بزرگی چون غزالی ، ابن‌عربی، مولوی و جامی نیز بهره برده است. به‌ نظر می‌رسد فنصوری با متون فارسی و عربی آشنایی داشته است.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details?id=8039 ر.ک: اسفندیار، محمودرضا، ج14، ص180]</ref>
    ==آثار==
     
    # شراب العاشقین؛
    شمس‌الدین سَمطْرانی (متوفی ۱۰۳۹) شاگرد برجسته فنصوری بود. او و سمطرانی دو شخصیت بارز اسلام عرفانی در منطقه مالی به ‌شمار می‌روند که اندیشه وحدت وجود را در مجمع‌الجزایر مالی گسترش دادند. تفسیر عارفانه آن‌ها از اسلام نه تنها در آچه، بلکه در بخش وسیعی از دنیای مالایایی با اقبال گسترده‌ای مواجه شد و همین امر اعتراض صوفیان متشرعی چون رانیری و سینکیلی را برانگیخت.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details?id=8039 همان]</ref>
    # اسرار العارفین؛
     
    # المنتهی؛
    == وفات ==
    # پاره‌ای مجموعه‌های شعری نیز به وی منسوب است<ref>ر.ک: لاجوردی، فاطمه، ج21، ص377</ref>.
    حمزه آن‌گاه به آچه بازگشت و ظاهراً تا پایان عمر خود در آنجا ماند. امروزه در جنوبی‌‌ترین بخش آچه، در منطقۀ سینگ‌کِل مزاری منسوب به حمزۀ فنصوری وجود دارد که همچون مزار دیگر افراد مقدس در جهان اسلام، در ایام ماه رمضان، عیدفطر، عید اضحى (قربان) و عید مولود، زیارت‌کنندگان متعددی دارد و برخی از محققان نیز خود از آن دیدن کرده‌اند. برخی نیز مزاری در گورستان باب معلّای مکه را از آن فنصوری دانسته‌اند.
     
    == آثار ==
    # شراب العاشقین به نثر
    # اسرار العارفین، به نثر
    # المنتهی
    # جز اینها، فنصوری مجموعه‌های اشعاری همچون شَعِر پِراهو، ''ایکات ـ ایکاتان علم النساء''، ''شَعِر دَگَنگ'' و'' شَعِر بورونگ اونگاس'' نیز دارد، که البته برخی از محققان در انتساب پاره‌ای از آنها به فنصوری تردید کرده‌اند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/236656/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87-%D9%81%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1%DB%8C ر.ک: لاجوردی، فاطمه، ج21، ص377]</ref>
     
    ==پانويس ==
    <references />


    ==پانویس==
    <references/>


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    #ذکرگو، امیرحسین، مقدمه کتاب سه رساله اسرارالعارفین، شراب العاشقین، منتهی، حمزه فنصوری، تحقیق امیرحسین ذکرگو و لیلا حاجی مهدی تاجر، ناشر: میراث مکتوب، چاپ اول، 1397
    # ذکرگو، امیرحسین، مقدمه کتاب «سه رساله اسرار العارفین، شراب العاشقین، منتهی»، حمزه فنصوری، تحقیق امیرحسین ذکرگو و لیلا حاجی مهدی تاجر، ناشر: میراث مکتوب، چاپ اول، 1397.
    #اسفندیار، محمودرضا،، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دایرة‎المعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378.
    # اسفندیار، محمودرضا، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دایرة‎المعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378.
    #لاجوردی، فاطمه، دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، ج21، تهران، مرکز دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1388.
    # لاجوردی، فاطمه، «دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1388.


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    خط ۹۳: خط ۹۰:
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مقالات خرداد 01 باقی زاده]]
    [[رده:مقالات خرداد 01 باقی زاده]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده شهریور 01]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 شهریور 1401]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 شهریور 1401]]
    [[رده:مقالات کامل شهریور ماه باقی زاده]]
    [[رده:مقالات کامل شهریور ماه باقی زاده]]

    نسخهٔ ‏۸ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۲

    حمزه فنصوری
    NUR68751.jpg
    نام کاملحمزه فنصوری
    لقبفنصوری
    ولادتقرن 10ق/ قرن 16م
    محل تولدپنسور (باروس) واقع در کرانه غربی سوماترا
    محل زندگیFlag of Indonesia.svg اندونزی
    مدفنجنوبی‌‌ترین بخش آچه، در منطقۀ سینگ‌کِل و یا گورستان باب معلّای مکه
    دیناسلام
    مذهبشیعه
    اطلاعات علمی
    شاگردانشمس‌الدین سَمطْرانی
    برخی آثارسه رساله أسرار العارفین، شراب العاشقین، المنتهی

    حمزه فنصوری، صوفی و ادیب نامدار مالایی در سده ۱۰ق و آغازگر ادبیات عرفانی منثور و منظوم به زبان مالایی.

    ولادت

    او در پنسور (باروس) واقع در کرانه غربی سوماترا اندونزی به‌ دنیا آمد. تاریخ تولد او دقیقا ثبت نشده است، اما می‌دانیم که او در قرن شانزدهم میلادی می‌زیسته[۱].

    تحصیلات

    وی به حجاز و شامات و عراق سفر کرده و مراکز مهم آموزشی علوم اسلامی، مانند مکه، مدینه، بیت‌المقدس و بغداد را دیده است.

    او پس از بازگشت به موطنش، در حکومت آچه به مقام افتا منصوب شد.

    فنصوری از اولین صوفیانی بود که رسماً تصوف را در جهان مالایایی گسترش داد. گویا او خود از صوفیان طریقه قادریه بود که قبل از بازگشت به آچه، در بغداد به این طریقه پیوسته بود. حمزه نویسنده‌ای پرکار و اندیشمندی برجسته بود که بر سنّت فکری و اعتقادی زمان خویش تأثیر زیادی گذاشت.

    او در عرفان نظری سخت تحت تأثیر محیی‌الدین بن ‌عربی و پیرو او، عبدالکریم جیلی، بود.

    آثار فنصوری نشان می‌دهد که از اصطلاحات و مفاهیم عرفانی عارفان بزرگی چون غزالی، ابن ‌عربی، مولوی و جامی نیز بهره برده است[۲].

    شمس‌الدین سَمطْرانی (متوفی ۱۰۳۹) شاگرد برجسته فنصوری بود. او و سمطرانی دو شخصیت بارز اسلام عرفانی در منطقه مالی بشمار می‌روند که اندیشه وحدت وجود را در مجمع‌الجزایر مالی گسترش دادند[۳].

    وفات

    حمزه احتمالا در سال 1607م وفات یافته است[۴]. امروزه در جنوبی‌‌ترین بخش آچه، در منطقۀ سینگ‌کِل مزاری منسوب به حمزه فنصوری وجود دارد که مورد احترام مردم است. برخی نیز مزاری در گورستان باب معلای مکه را از آن فنصوری دانسته‌اند.

    آثار

    1. شراب العاشقین؛
    2. اسرار العارفین؛
    3. المنتهی؛
    4. پاره‌ای مجموعه‌های شعری نیز به وی منسوب است[۵].

    پانویس

    1. ↑ ر.ک: ذکرگو، امیرحسین، ص9-10
    2. ↑ ر.ک: اسفندیار، محمودرضا، ج14، ص180
    3. ↑ همان
    4. ↑ ر.ک: ذکرگو، امیرحسین، ص9-10
    5. ↑ ر.ک: لاجوردی، فاطمه، ج21، ص377

    منابع مقاله

    1. ذکرگو، امیرحسین، مقدمه کتاب «سه رساله اسرار العارفین، شراب العاشقین، منتهی»، حمزه فنصوری، تحقیق امیرحسین ذکرگو و لیلا حاجی مهدی تاجر، ناشر: میراث مکتوب، چاپ اول، 1397.
    2. اسفندیار، محمودرضا، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دایرة‎المعارف اسلامی، چاپ دوم، 1378.
    3. لاجوردی، فاطمه، «دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دایرة‎المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1388.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=حمزه_فنصوری&oldid=602505»