دیوان عثمان مختاری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
| موضوع = شعر فارسي - قرن 6ق.
| موضوع = شعر فارسي - قرن 6ق.
|ناشر  
|ناشر  
| ناشر = شرکت انتشارات علمي و فرهنگي  
| ناشر = شرکت انتشارات علمي و فرهنگي  
| مکان نشر = ایران- تهران
| مکان نشر = ایران- تهران
| سال نشر = 1382ش
| سال نشر = 1382ش
خط ۳۱: خط ۳۱:
[[مختاری غزنوی، عثمان بن عمر|مختاری]] از انواع شعر، بیشتر به قصیده پرداخته و بسیاری از پادشاهان، امرا و بزرگان عصر خود را مدح گفته است<ref>مقدمه، ص7</ref>.
[[مختاری غزنوی، عثمان بن عمر|مختاری]] از انواع شعر، بیشتر به قصیده پرداخته و بسیاری از پادشاهان، امرا و بزرگان عصر خود را مدح گفته است<ref>مقدمه، ص7</ref>.


ترتیب قصاید که رکن اعظم دیوان است، غیر الفبایی و برحسب ممدوحین شاعر است و سه جزء دارد: اول، غزنویات یا قصاید غزنویه در مدح سلاطین غزنوی و وزرا و اکابر غزنه. دوم، کرمانیات؛ یعنی قصایدی که مختاری در ایام سفر به کرمان و قریب سه سال اقامتش در دربار [[ارسلانشاه قاوردی|ارسلان‌ شاه قاوردی]] در مدح وی و بزرگان آن دیار سروده و نیز مدایحی که در اثنای همان مسافرت برای ملوک و امرای اطراف مانند [[امیرتاج‌الدین نصر بن خلف سیستانی|امیر تاج‌الدین نصر بن خلف سیستانی]] و [[عضدالدوله بویی]] و [[عضدالدوله لاجین]] ساخته. سوم، سمرقندیات؛ یعنی قصایدی که شاعر در سفر کوتاه دو سه ماهه سمرقند برای علاءالدین محمد ارسلان‌خان از ملوک خانیه ماوراءالنهر و برخی از بزرگان و رجال آن نواحی ساخته است. برخی قصاید متفرقه دیگر که عده آنها چندان نیست نیز در خلال بخش‌های سه‌گانه فوق جا داده شده است<ref>همان، ص9</ref>.
ترتیب قصاید که رکن اعظم دیوان است، غیر الفبایی و برحسب ممدوحین شاعر است و سه جزء دارد: اول، غزنویات یا قصاید غزنویه در مدح سلاطین غزنوی و وزرا و اکابر غزنه. دوم، کرمانیات؛ یعنی قصایدی که مختاری در ایام سفر به کرمان و قریب سه سال اقامتش در دربار [[ارسلانشاه قاوردی|ارسلان‌ شاه قاوردی]] در مدح وی و بزرگان آن دیار سروده و نیز مدایحی که در اثنای همان مسافرت برای ملوک و امرای اطراف مانند [[امیرتاج‌الدین نصر بن خلف سیستانی|امیر تاج‌الدین نصر بن خلف سیستانی]] و [[عضدالدوله بویی]] و [[عضدالدوله لاجین]] ساخته. سوم، سمرقندیات؛ یعنی قصایدی که شاعر در سفر کوتاه دو سه ماهه سمرقند برای علاءالدین محمد ارسلان‌خان از ملوک خانیه ماوراءالنهر و برخی از بزرگان و رجال آن نواحی ساخته است. برخی قصاید متفرقه دیگر که عده آنها چندان نیست نیز در خلال بخش‌های سه‌گانه فوق جا داده شده است<ref>همان، ص9</ref>.


بعد از بخش قصاید، بخش قطعات و سپس هزلیات و اهاجی و پس از آن غزلیات و آنگاه مثنوی «هنرنامه یمینی» و در آخر، رباعیات آمده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
بعد از بخش قصاید، بخش قطعات و سپس هزلیات و اهاجی و پس از آن غزلیات و آنگاه مثنوی «هنرنامه یمینی» و در آخر، رباعیات آمده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


نسخ دیوان مختاری، بیشتر غیرالفبایی و کمتر الفبایی است اما ویژگی اثر حاضر، آن است که مصحح آن، پس از استقصا در گرد آوردن همه اشعار مختاری، دیوان وی را به‌ترتیب الفبایی، ولی با اسلوبی که خاص خود ایشان است، تنظیم کرده است؛ به‌گونه‌ای‌که اشعار دیوان، به‌ترتیب قصاید، ترکیبات، غزلیات، قطعات، رباعیات و مثنویات و برحسب نظم الفبایی در حروف قافیه، تنظیم شده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>.
نسخ دیوان مختاری، بیشتر غیرالفبایی و کمتر الفبایی است اما ویژگی اثر حاضر، آن است که مصحح آن، پس از استقصا در گرد آوردن همه اشعار مختاری، دیوان وی را به‌ترتیب الفبایی، ولی با اسلوبی که خاص خود ایشان است، تنظیم کرده است؛ به‌گونه‌ای‌که اشعار دیوان، به‌ترتیب قصاید، ترکیبات، غزلیات، قطعات، رباعیات و مثنویات و برحسب نظم الفبایی در حروف قافیه، تنظیم شده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۵۹: خط ۵۹:
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات اردیبهشت 01 مکرمی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]
[[رده:مقالات بازبینی شده خرداد 01]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد1401]]
۶۱٬۱۸۹

ویرایش