أنساب الخيل في الجاهلية و الإسلام و أخبارها: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۴۰: خط ۴۰:
    در قسمتى ديگر از كتاب، به نام‌هاى مختلف اسبان چون: زاد الراكب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص14]</ref>، الهجيس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص15]</ref>،الدينارى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان]</ref> اشاره مى‌كند و در ادامه نام اسب‌هاى پنج‌گانه پيامبر(ص) را تحت عناوین لزاز، لحاف، المرتجز، سكب و يعسوب <ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص19]</ref>يادآور مى‌شود.
    در قسمتى ديگر از كتاب، به نام‌هاى مختلف اسبان چون: زاد الراكب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص14]</ref>، الهجيس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص15]</ref>،الدينارى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان]</ref> اشاره مى‌كند و در ادامه نام اسب‌هاى پنج‌گانه پيامبر(ص) را تحت عناوین لزاز، لحاف، المرتجز، سكب و يعسوب <ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص19]</ref>يادآور مى‌شود.


    از جمله نام اسب‌هایى كه در این كتاب، به آن‌ها اشاره شده، عبارتند از: اعوج، الغراب، الوجيه، لاحق، المذهب، مكتوم، داحس، الغبراء، فياض، ام سبل، القريظ، الحماله، اجدل، ذو اللمه، ثادق، العسجدى، الرقيب، الشيط، العراده و...
    از جمله نام اسب‌هایى كه در این كتاب، به آن‌ها اشاره شده، عبارتند از: اعوج<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص21]</ref>، الغراب، الوجيه، لاحق، المذهب، مكتوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص22]</ref>، داحس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص24]</ref>، الغبراء<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص25]</ref>، فياض<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص26]</ref>، ام سبل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص26]</ref>، القريظ<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص27]</ref>، الحماله، اجدل، ذو اللمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص30]</ref>، ثادق، العسجدى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص32]</ref>، الرقيب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص41]</ref>، الشيط<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص45]</ref>، العراده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2511/%D8%A3%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%87%D9%84%D9%8A%D8%A9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8% ر.ک: همان، ص47]</ref> و...


    ==وضعيت كتاب==
    ==وضعيت كتاب==
    خط ۸۱: خط ۸۱:
       
       
    [[رده:نسب شناسی]]
    [[رده:نسب شناسی]]
    <references />

    نسخهٔ ‏۲۰ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۱۶

    أنساب الخيل في الجاهلية و الإسلام و أخبارها
    أنساب الخيل في الجاهلية و الإسلام و أخبارها
    پدیدآورانابن کلبی، هشام بن محمد (نویسنده) صفوت، احمد زکی (محقق)
    ناشردار الکتب و الوثائق القومیة، الإدارة المرکزیة للمراکز العلمیة، مرکز تحقیق التراث
    مکان نشرقاهره - مصر
    سال نشر1424 ق یا 2003 م
    چاپ1
    موضوعاعراب - نسب نامه
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏CS‎‏ ‎‏1083‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏8
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf


    أنساب الخيل في الجاهلية و الإسلام و أخبارها، اثر هشام بن محمد بن كلبى، در باره نسب‌شناسى اسب‌هاى معروف در زمان جاهليت و صدر اسلام مى‌باشد. كتاب، با تحقیق احمد زکی صفوت، به زبان عربى و در قرن نهم هجرى نوشته شده است.

    ساختار

    كتاب با مقدمه‌اى از دكتر حسين نصار آغاز و مطالب بدون تبویب و فصل‌بندى، ارائه شده است.

    در سرتاسر كتاب، مؤلف به نسب‌شناسى اسبان پرداخته و به اشعارى كه شاعران در مدح آن‌ها سروده‌اند، اشاره كرده است. وى نام 157 اسب را كه در جاهليت و اسلام از شهرت برخوردار بوده‌اند - غير از اسب‌هاى پيامبر(ص) - ذكر كرده است.

    گزارش محتوا

    نویسنده در این كتاب، مطالبى نسبت به نگهدارى و تكريم اسب در جاهليت و اسلام متذكر شده و آياتى از قرآن كريم را يادآور مى‌شود كه در آن‌ها، خداوند به پيامبرش نسبت به درخدمت‌گرفتن اسب و تيمار كردن آن، دستور فرموده است، مانند: «و أعدوا لهم ما استطعتم من قوة و من رباط الخيل ترهبون به عدو اللّه و عدوكم»؛ ازاين‌رو، پيامبر(ص) در پى اجراى فرمان الهى برآمد و اسب را مورد نوازش قرار داده و بر آن تحريص فرمود و به مسلمانان پاداش و غنيمتى را كه در آن نهفته است، يادآور شد. در پى فرمايشات پيامبر(ص)، مسلمانان به نگهدارى و تيمار اسب همت گماشتند و از این طريق ثواب و بركت در روزى را از خداوند خواستار شدند. پيامبر(ص) اسبان را به مسابقه گذاشت و برای اسب برنده جايزه معين فرمود و اصحابش را بر این امر تشویق نمود[۱].

    ابن كلبى، مطالبى در باب انبياء الهى چون داود(ع) و سليمان(ع) و اسماعيل(ع) و... و توجه ايشان نسبت به اسب بيان كرده است؛ مثلاًمى‌گوید: اولین كسى كه بر اسب سوار شد، حضرت اسماعيل(ع) بود[۲] و همچنين مى‌نویسد: جناب داود(ع) اسب را بسيار دوست مى‌داشت[۳].

    در قسمتى ديگر از كتاب، به نام‌هاى مختلف اسبان چون: زاد الراكب[۴]، الهجيس[۵]،الدينارى[۶] اشاره مى‌كند و در ادامه نام اسب‌هاى پنج‌گانه پيامبر(ص) را تحت عناوین لزاز، لحاف، المرتجز، سكب و يعسوب [۷]يادآور مى‌شود.

    از جمله نام اسب‌هایى كه در این كتاب، به آن‌ها اشاره شده، عبارتند از: اعوج[۸]، الغراب، الوجيه، لاحق، المذهب، مكتوم[۹]، داحس[۱۰]، الغبراء[۱۱]، فياض[۱۲]، ام سبل[۱۳]، القريظ[۱۴]، الحماله، اجدل، ذو اللمه[۱۵]، ثادق، العسجدى[۱۶]، الرقيب[۱۷]، الشيط[۱۸]، العراده[۱۹] و...

    وضعيت كتاب

    تحقيق كتاب، توسط احمد زكى صورت گرفته است.

    فهرست‌هاى اسامى اسب‌ها؛ اعلام؛ ايام؛ اماكن و شهرها؛ قبائل؛ اشعار و ارجاز و امثال، در انتهاى كتاب آمده است.

    پاورقى‌ها بسيار مفصل بوده و در آن‌ها، به اختلاف نسخ و توضيح و تشريح كلمات دشوار متن، پرداخته شده است.

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.


    وابسته‌ها