۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '==وابستهها== [[' به '==وابستهها== {{وابستهها}} [['
جز (جایگزینی متن - '==وابستهها== [[' به '==وابستهها== {{وابستهها}} [[') |
|||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR10207J1.jpg | |||
| عنوان =يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر | |||
| پدیدآوران = | |||
[[شمسالدین، ابراهیم]] (گردآورنده) | |||
| | |||
[[قمیحه، مفید محمد]] (محقق و شارح) | [[قمیحه، مفید محمد]] (محقق و شارح) | ||
[[ثعالبی، عبدالملک بن محمد]] ( | [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =PJA 2164 /ث7ی2 | ||
| موضوع = | |||
ادبیات عربی - مجموعهها | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
شاعران عرب - سرگذشتنامه | شاعران عرب - سرگذشتنامه | ||
شعر عربی - تاریخ و نقد | شعر عربی - تاریخ و نقد | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علي بيضون | ||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | |||
| سال نشر = 1420 ق یا 2000 م | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10207AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =2-7451-2943-1 | |||
| تعداد جلد =6 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10207 | |||
| کتابخوان همراه نور =10207 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر'''، كتابى است به زبان عربى، تأليف [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ابومنصور عبدالملك ثعالبى نيشابورى]] كه به ترجمه و شرح كاملى از زندگانى بسيارى از شعراى معاصر ثعالبى و يا كسانى كه به فاصله كمى قبل از او مىزيستهاند، مىپردازد. | '''يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر'''، كتابى است به زبان عربى، تأليف [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ابومنصور عبدالملك ثعالبى نيشابورى]] كه به ترجمه و شرح كاملى از زندگانى بسيارى از شعراى معاصر ثعالبى و يا كسانى كه به فاصله كمى قبل از او مىزيستهاند، مىپردازد. | ||
| خط ۵۳: | خط ۴۱: | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
محتويات كتاب، در قالب يك مقدمه، چهار بخش(هر بخش، شامل چندين باب و فصل) و تتمه بخشها تنظيم شده است و با اضافه شدن مقدمهاى به قلم محقق، آقاى دكتر [[قمیحه، مفید محمد|مفيد محمد قميحَة]]، يادداشتى به قلم محمد محيىالدين عبدالحميد و فهرستها در شش جلد به چاپ رسيده است. | محتويات كتاب، در قالب يك مقدمه، چهار بخش(هر بخش، شامل چندين باب و فصل) و تتمه بخشها تنظيم شده است و با اضافه شدن مقدمهاى به قلم محقق، آقاى دكتر [[قمیحه، مفید محمد|مفيد محمد قميحَة]]، يادداشتى به قلم محمد محيىالدين عبدالحميد و فهرستها در شش جلد به چاپ رسيده است. | ||
| خط ۶۰: | خط ۴۶: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
ثعالبى، براى تأليف اين كتاب، مسافرتهاى متعددى به شهرهاى مختلف داشته و با بسيارى از شعرا، ادبا و فصحا ملاقات و انجمنهاى مباحثه و مشاعره داشته است و خود، بسيارى از اشعار آنان را شنيده و ثبت كرده است. هر چند او رعايت امانتدارى نمىكند و در ثبت اشعار، جرح و تعديل روا مىدارد و يا بسيارى از مباحث را تكرار مىكند، ولى بايد اعتراف كرد كه اين اثر حجيم، يكى از منابع بسيار مهم و معتبر در تاريخ رجال است كه مؤلف، در آن، از شيوه تاريخنگارى نيز بهره برده و تاريخ را با ادب آميخته است. | ثعالبى، براى تأليف اين كتاب، مسافرتهاى متعددى به شهرهاى مختلف داشته و با بسيارى از شعرا، ادبا و فصحا ملاقات و انجمنهاى مباحثه و مشاعره داشته است و خود، بسيارى از اشعار آنان را شنيده و ثبت كرده است. هر چند او رعايت امانتدارى نمىكند و در ثبت اشعار، جرح و تعديل روا مىدارد و يا بسيارى از مباحث را تكرار مىكند، ولى بايد اعتراف كرد كه اين اثر حجيم، يكى از منابع بسيار مهم و معتبر در تاريخ رجال است كه مؤلف، در آن، از شيوه تاريخنگارى نيز بهره برده و تاريخ را با ادب آميخته است. | ||
| خط ۸۰: | خط ۶۴: | ||
بخش چهارم: در محاسن اهل خراسان و ما وراء النهر از هنگام ايجاد دولت سامانى و غزنوى، اهل نيشابور و... | بخش چهارم: در محاسن اهل خراسان و ما وراء النهر از هنگام ايجاد دولت سامانى و غزنوى، اهل نيشابور و... | ||
نقايص | === نقايص === | ||
به عقيده يكى از محققان، علىرغم نكات مثبتى كه در اين كتاب وجود دارد، اين اثر، از دو عيب اساسى برخوردار است: | به عقيده يكى از محققان، علىرغم نكات مثبتى كه در اين كتاب وجود دارد، اين اثر، از دو عيب اساسى برخوردار است: | ||
#اولين ايرادى كه به اين كتاب وارد است، مربوط به اهتمام خاصى است كه ثعالبى نسبت به شاعران شامى از خود نشان مىدهد، به نحوى كه بابى جداگانه تحت عنوان «برترى شعراى شام بر شعراى ساير شهرها و دليل اين برترى» را به اين شاعران اختصاص داده و شعراى اهل عراق را از ديگر شعرا فروتر معرفى مىكند. وى، در توجيه فروترى شعراى عراق، از نزديك بودن عراق به شهرهاى فارس و نيز آميختگى مردم عراق با مردم ايران بهعنوان دليل ضعف شعر شعراى عراق ياد كرده، ولى از نزديكى شام با سرزمين روم و اختلاط عرب شامى با روميان كه مىتواند سبب ضعف شعر شعراى شام گردد، سخنى نمىگويد. | |||
#ايراد دوم نسبت به اين كتاب، مربوط به تخصيص ابواب جداگانه به پادشاهان و فرمانروايانى است كه خود شاعر بودهاند؛ وى، در اين كتاب، در ستايش آنها زيادهروى كرده و حتى نقل اشعار ضعيف آنان را روا دانسته، در حالى كه در مقدمه كتاب، بر خود شرط كرده كه جز لب اللباب اشعار شاعران عرب را ذكر نكند. | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
بر اين كتاب، ذيلهاى متعددى نوشته شده كه از آن جمله است: «[[دمية القصر و عصرة أهل العصر|دمية القصر و عصرة اهل العصر]]»، نوشته [[باخرزی، علی بن حسن|ابوالحسن على بن حسن باخرزى]](467ق)، | بر اين كتاب، ذيلهاى متعددى نوشته شده كه از آن جمله است: «[[دمية القصر و عصرة أهل العصر|دمية القصر و عصرة اهل العصر]]»، نوشته [[باخرزی، علی بن حسن|ابوالحسن على بن حسن باخرزى]](467ق)، «[[خريدة القصر و جريدة العصر|خريدة القصر و جريدة اهل العصر]]»، نوشته [[عمادالدین کاتب، محمد بن محمد|عمادالدين اصفهانى]](597ق) و «زينة الدهر»، نوشته ابوالمعالى سعد بن على وراق(568ق). | ||
نسخه حاضر در برنامه، مشتمل بر پاورقىهايى به قلم محقق، آقاى دكتر [[قمیحه، مفید محمد|مفيد محمد قميحَة]] و فهرست مطالب در انتهاى هر جلد مىباشد. | نسخه حاضر در برنامه، مشتمل بر پاورقىهايى به قلم محقق، آقاى دكتر [[قمیحه، مفید محمد|مفيد محمد قميحَة]] و فهرست مطالب در انتهاى هر جلد مىباشد. | ||
== منابع == | ==منابع مقاله== | ||
#عارف ابوخَلَف الزغلول، دانشنامه جهان اسلام، ج 9، ص 67 - 69؛ | |||
#قائدان، اصغر، تاريخنگارى ثعالبى، كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، مرداد و شهريور 1381،ش 58 و 59، ص 65؛ | |||
#مقدمه محقق؛ | |||
#متن كتاب؛ | |||
#يادداشت دكتر محمد محيىالدين عبدالحميد بر كتاب. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[دمية القصر و عصرة أهل العصر]] | |||
[[خريدة القصر و جريدة العصر]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبانشناسی، علم زبان]] | [[رده:زبانشناسی، علم زبان]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات عربی]] | [[رده:زبان و ادبیات عربی]] | ||