۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
←وابسته‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ب' به 'ی‌ب') |
|||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
سهروردی، یحیی بن حبش، 549؟ - 587ق. - نقد و تفسير | سهروردی، یحیی بن حبش، 549؟ - 587ق. - نقد و تفسير | ||
سهروردی، یحیی بن حبش، 549؟ - 587ق. حکمه الاشراق - برگزيده - نقد و تفسير | سهروردی، یحیی بن حبش، 549؟ - 587ق. حکمه الاشراق - برگزيده - نقد و تفسير | ||
فلسفه | فلسفه اسلامى - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
منطق - متون قدیمی تا قرن 14 | منطق - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =22378 | ||
| کتابخوان همراه نور =22378 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
}} | }} | ||
'''لمعات نوری در شرح افاضات منطقی شیخ اشراق'''، تألیف عبدالرضا | '''لمعات نوری در شرح افاضات منطقی شیخ اشراق'''، تألیف [[جمال‌زاده، عبدالرضا|عبدالرضا جمال‌زاده]]، ترجمه، شرح و بررسی بخش منطق کتاب «[[حکمة الإشراق|حكمة الإشراق]]» [[سهروردی، یحیی بن حبش|یحیی بن حبش سهروردی]]، معروف به [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]] (متوفی 587ق) است. | ||
نیمه اول این کتاب، به بررسی زندگانی، آثار و افکار [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] اختصاص یافته است. | نیمه اول این کتاب، به بررسی زندگانی، آثار و افکار [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] اختصاص یافته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب، مشتمل بر مقدمه مؤلف و دو بخش است: در بخش اول با نام | کتاب، مشتمل بر مقدمه مؤلف و دو بخش است: در بخش اول با نام زیست‌نامه [[سهروردی، یحیی بن حبش|حکیم سهروردی]]، منزلت علمی و آثار او مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش دوم با عنوان منطق در منظر شیخ اشراق، در ضمن سه مقاله، بخش منطق کتاب «[[حکمة الإشراق|حكمة الإشراق]]» شرح شده و دیدگاه‌های منطقی او مطرح شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در مقدمه اثر، سبب نگارش کتاب را | نویسنده در مقدمه اثر، سبب نگارش کتاب را این‌گونه توصیف می‌کند: «سالیان متمادی، شخصیت عظیم عرفانی و فلسفی حکیم عارف [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] و آثار و سیره علمی و عملی او آتشی بر جانم افکنده بود و عطشی در دل خود احساس می‌کردم و خواهان آشنایی هرچه بیشتر با مکتب الهی او – که آمیزه‌ای از حکمت ذوقی و استدلالی بود - شده بودم و در این عرصه، کتابی که به‌تنهایی روح مرا آرامش دهد و عطش مرا برطرف کند، نیافتم و از طرفی دیدم این حکیم بزرگ و مقتول در راه عقیده، همانند بسیاری از بزرگان دیگر آن‌گونه که سزاوار است معرفی نشده‌اند؛ هرچند خود را شایسته هیچگونه شرح و توصیفی بر مقام شیخ نمی‌دیدم، اما از باب «ما لا يدرك كله لا يترك كله» و با بضاعت مزجات خود به معرفی شیخ بزرگ در دو مجلد پرداختم». | ||
او سپس با اشاره به مباحث این دو جلد، انتشار جلد دوم اثرش را به بعد موکول می‌کند: «مجلد اول به | او سپس با اشاره به مباحث این دو جلد، انتشار جلد دوم اثرش را به بعد موکول می‌کند: «مجلد اول به زیست‌نامه و کلیات و آراء منطقی شیخ اختصاص دارد و در زمینه منطق به ترجمه و شرح اجمالی منطق از کتاب «[[حکمة الإشراق|حكمة الإشراق]]» پرداخته‌ام و مجلد دوم را به آراء فلسفی و کلامی او اختصاص داده‌ام، که با عنایت و فضل الهی به‌زودی در معرض دید قرار خواهد گرفت»<ref>ر.ک: مقدمه، ص2-1</ref>. | ||
نویسنده در اولین بخش کتاب، پس از اشاره مختصر به زندگانی [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]]، | نویسنده در اولین بخش کتاب، پس از اشاره مختصر به زندگانی [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]]، زیست‌نامه او را در منظر مریدش مطرح کرده و می‌نویسد: «گرچه شرح حال او در بسیاری از کتب رجال اسلامی و سیره و تراجم و تاریخ فلسفه آمده است، اما حکیم شهرزوری که خود از اعاظم حکما است، مانند مریدی که خود از حالات درونی مراد و استاد خودش خبر دارد، چهره معنوی و صوری او را به قلم آورده و به گفته [[نصر، سید حسین|استاد حسین نصر]]، شاید بهترین شرح حیات [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] همان کتاب شهرزوری باشد و شاید در تاریخ رجال اسلامی بی‌نظیر باشد»؛ لذا شرح حال او را عیناً نقل می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10</ref>. | ||
ترجمه متن حکیم شهرزوری، به قلم مقصودعلی تبریزی است و از مجموعه مصنفات [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]] نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص16، پاورقی 2</ref>. | ترجمه متن حکیم شهرزوری، به قلم مقصودعلی تبریزی است و از مجموعه مصنفات [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]] نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص16، پاورقی 2</ref>. | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۰: | ||
نویسنده، معتقد است که جایگاه و مقام علمی و عملی [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]]، اندیشمندان را به ستودن و ارجگذاری به او واداشت و سبب قتل او را نیز فراهم آورد<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>. | نویسنده، معتقد است که جایگاه و مقام علمی و عملی [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]]، اندیشمندان را به ستودن و ارجگذاری به او واداشت و سبب قتل او را نیز فراهم آورد<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>. | ||
وی حکمت اشراق را حکمت مبتنی بر تابش و روشنایی و از کهنترین و ابتدایی‌ترین | وی حکمت اشراق را حکمت مبتنی بر تابش و روشنایی و از کهنترین و ابتدایی‌ترین گونه‌های شناخت آدمی دانسته؛ چراکه از نخستین لحظه‌هایی که آدمی به مرحله تمیز و تشخیص و تفکر گام نهاده، چنین حکمتی نیز در جان و روان او پدید آمده است<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>. | ||
وجه تسمیه فلسفه اشراق و مآخذ و منابع فلسفه اشراق، از جمله مباحث دیگر کتاب است. منابع فلسفه اشراق، در چهار دسته منطق و فلسفه مشاء، فلسفه یونانی، حکمت ایران باستان یا حکمت مشارقه و آثار صوفیه | وجه تسمیه فلسفه اشراق و مآخذ و منابع فلسفه اشراق، از جمله مباحث دیگر کتاب است. منابع فلسفه اشراق، در چهار دسته منطق و فلسفه مشاء، فلسفه یونانی، حکمت ایران باستان یا حکمت مشارقه و آثار صوفیه به‌عنوان مآخذ فلسفه اشراق مورد بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص26-29</ref>. | ||
گرچه [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروری]] از منابع مختلف بهره برده است، اما هرگز نباید پنداشت که او نوعی مکتب التقاطی تأسیس کرده است. [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] خود را کسی می‌داند که آنچه را که «الحكمة اللدنية» و «الحكمة العتيقة» نامیده، از نو حالت وحدتی بخشیده است<ref>ر.ک: همان، ص29</ref>. | گرچه [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروری]] از منابع مختلف بهره برده است، اما هرگز نباید پنداشت که او نوعی مکتب التقاطی تأسیس کرده است. [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] خود را کسی می‌داند که آنچه را که «الحكمة اللدنية» و «الحكمة العتيقة» نامیده، از نو حالت وحدتی بخشیده است<ref>ر.ک: همان، ص29</ref>. | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۰: | ||
# این حکمت، موجب صفای باطن و پاکی درون خواهد شد که البته نیل به این هدف در سایه عمل به وصایای شیخ و آنچه در کلام او آمده است، می‌باشد. | # این حکمت، موجب صفای باطن و پاکی درون خواهد شد که البته نیل به این هدف در سایه عمل به وصایای شیخ و آنچه در کلام او آمده است، می‌باشد. | ||
# وقوع هر حادثه‌ای در هر مقطع و برهه‌ای از روزگار، انسان کنجکاو را به جستجو در زوایای آن فرامی‌خواند و یقیناً تأسیس و رواج حکمت اشراق که در طول پنج قرن یکه‌تاز میدان فلسفی بوده است، این جستجوگری را شکوفا می‌سازد. | # وقوع هر حادثه‌ای در هر مقطع و برهه‌ای از روزگار، انسان کنجکاو را به جستجو در زوایای آن فرامی‌خواند و یقیناً تأسیس و رواج حکمت اشراق که در طول پنج قرن یکه‌تاز میدان فلسفی بوده است، این جستجوگری را شکوفا می‌سازد. | ||
# برای فهم حکمت متعالیه حکیم | # برای فهم حکمت متعالیه حکیم عظیم‌الشأن ملاصدرا که آمیزه‌ای از مکاتب مختلف فلسفی، از جمله حکمت اشراق است، فهم این مکتب و حکمت ذوقی و الهی لازم است<ref>ر.ک: همان، ص35</ref>. | ||
دانشمندان مختلف، از کتاب‌های [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] | دانشمندان مختلف، از کتاب‌های [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] طبقه‌بندی‌های مختلفی به‌دست داده‌اند. [[ماسینیون، لویی|ماسینیون]]، [[کربن، هانری|هانری کربن]] و [[نصر، سید حسین|سید حسین نصر]]، از جمله این افراد هستند؛ مثلاً کربن تقسیمی چهارگانه و نصر با اختلاف اندکی پنج دسته و طبقه برای کتاب‌های [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]] ارائه می‌دهند<ref>ر.ک: همان، ص45 و 47</ref>. | ||
در انتهای مباحث بخش اول کتاب، آثار [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] به‌اجمال مورد بررسی قرار گرفته است. در بخشی از این | در انتهای مباحث بخش اول کتاب، آثار [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] به‌اجمال مورد بررسی قرار گرفته است. در بخشی از این بررسی‌ها چنین می‌خوانیم: «از مباحث مختلف در این کتاب [تلویحات [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]]] و کتب دیگر شیخ اشراق چنین به دست می‌آید که شیخ معتقد است طالب حق باید نخست در حکمت بحثی می‌پرداخته و سپس به حکمت ذوقی بپردازد؛ لذا برای شاگردان و پیروان خود ابتدا به تعلیم حکمت بحثی می‌پرداخته و سپس آنها را وارد مباحث اشراقی می‌کرده است»<ref>ر.ک: همان، ص59</ref>. | ||
در بخش دوم کتاب، منطق در منظر شیخ اشراق مورد بررسی قرار گرفته است. [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] مقصود خود را در کتاب «[[حکمة الإشراق|حكمة الإشراق]]»، در دو قسمت مورد بحث و کنکاش قرار داده است: قسمت اول، در ضوابط فکر است؛ یعنی قواعد و قوانینی که | در بخش دوم کتاب، منطق در منظر شیخ اشراق مورد بررسی قرار گرفته است. [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] مقصود خود را در کتاب «[[حکمة الإشراق|حكمة الإشراق]]»، در دو قسمت مورد بحث و کنکاش قرار داده است: قسمت اول، در ضوابط فکر است؛ یعنی قواعد و قوانینی که به‌واسطه آن می‌توان فکر صحیح و سالم را از فکر فاسد و ناسالم تمیز داد؛ یعنی پیرامون منطق و کیفیت حل مغالطات و بعضی از قواعد مهمی که در قسمت دوم، یعنی مبحث انوار مورد بررسی قرار می‌گیرد و قسمت منطق در سه مقاله ارائه می‌شود: مقاله اول: معارف و تعریف؛ مقاله دوم: استدلالات و مبادی آنها؛ مقاله سوم: مغالطات و بعضی حکومات بین سخنان اشراقی و مشایی. | ||
قسمت دوم، در انوار الهیه و آنچه وابسته به آن است..<ref>ر.ک: همان، ص101</ref>. | قسمت دوم، در انوار الهیه و آنچه وابسته به آن است..<ref>ر.ک: همان، ص101</ref>. | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۴: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[حکمة الإشراق]] | [[حکمة الإشراق]] | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۷: | ||
[[رده:عصر صاحب نظران فلسفه اسلامی]] | [[رده:عصر صاحب نظران فلسفه اسلامی]] | ||