دروس في التوحيد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
جز (جایگزینی متن - 'أسرار الآيات (ترجمه بانو علویه همدانی)' به 'أسرار الآيات (ترجمه بانو علویه همایونی)') |
||
| (۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =دروس في التوحيد | | عنوان =دروس في التوحيد | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[حیدری، کمال]] ( | [[حیدری، کمال]] (نویسنده) | ||
[[ | |||
[[ | [[عبادی، علی حمود]] (مقرر) | ||
[[افتخاری، عبدالرضا]] (مصحح) | |||
|- | |- | ||
| data-type="language" |عربي | | data-type="language" |عربي | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۴: | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
توحيد | توحيد | ||
خدا | خدا شناسی | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۴: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| شابک =978-964-2902-73-6 | | شابک =978-964-2902-73-6 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کد پدیدآور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =23843 | ||
| کتابخوان همراه نور =23843 | |||
| کد پدیدآور =04471 | |||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دروس في التوحيد'''، تقریرات درسهای [[حیدری، کمال|سید کمال حیدری]]، پیرامون مباحث توحید | '''دروس في التوحيد'''، تقریرات درسهای [[حیدری، کمال|سید کمال حیدری]]، پیرامون مباحث توحید می‌باشد که توسط [[عبادی، علی حمود|علی حمود عبادی]]، ثبت و به قلم [[افتخاری، عبدالرضا|عبدالرضا افتخاری]] تصحیح شده است. | ||
کتاب در اجابت به درخواست گروهی از فضلا مبنی بر نگارش کتابی مخصوص مباحث توحیدی، به رشته تحریر درآمده است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص8</ref>. | |||
کتاب در اجابت به درخواست گروهی از فضلا مبنی بر نگارش کتابی مخصوص مباحث توحیدی، به رشته تحریر درآمده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص8</ref>. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه مقرر آغاز و مطالب در قالب سی درس، ارائه گردیده است. | کتاب با مقدمه مقرر آغاز و مطالب در قالب سی درس، ارائه گردیده است. | ||
در پایان هر درس، | در پایان هر درس، خلاصه‌ای از مطالب همان درس، ذکر گردیده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، ضمن تبیین جایگاه معرفت توحیدی و اهمیت آن در منظومه اعتقادی به دلیل آثار و ثمرات آن، به انگیزه تألیف کتاب، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص5-8</ref>. | در مقدمه، ضمن تبیین جایگاه معرفت توحیدی و اهمیت آن در منظومه اعتقادی به دلیل آثار و ثمرات آن، به انگیزه تألیف کتاب، اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، ص5-8</ref>. | ||
درس اول، مباحث مقدماتی را در خود جای داده و نویسنده ابتدا، مراد از «الوحدة» در بحث توحید را توضیح داده و سپس به بیان فرق میان وحدت عددی و وحدت حقیقی پرداخته و توحید واحدی و توحید احدی، اقسام توحید ذاتی در قرآن و رابطه میان توحید ذاتی و صفاتی و افعالی را تبیین نموده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9-16</ref>. | درس اول، مباحث مقدماتی را در خود جای داده و نویسنده ابتدا، مراد از «الوحدة» در بحث توحید را توضیح داده و سپس به بیان فرق میان وحدت عددی و وحدت حقیقی پرداخته و توحید واحدی و توحید احدی، اقسام توحید ذاتی در قرآن و رابطه میان توحید ذاتی و صفاتی و افعالی را تبیین نموده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9-16</ref>. | ||
در درس دوم، با استفاده از استدلالهای قرآنی و روایی، به بحث پیرامون توحید واحدی پرداخته شده و به سه نتیجه زیر، رسیده شده است: عدم تناهی باری تعالی، اثبات ازلیت و ابدیت او و نفی تثلیث<ref>ر.ک: همان، 17-30</ref>. | در درس دوم، با استفاده از استدلالهای قرآنی و روایی، به بحث پیرامون توحید واحدی پرداخته شده و به سه نتیجه زیر، رسیده شده است: عدم تناهی باری تعالی، اثبات ازلیت و ابدیت او و نفی تثلیث<ref>ر.ک: همان، 17-30</ref>. | ||
| خط ۵۸: | خط ۶۱: | ||
# صفات ذاتیه، زائد بر ذات بوده و مانند ذات، قدیم هستند. | # صفات ذاتیه، زائد بر ذات بوده و مانند ذات، قدیم هستند. | ||
# صفات ذاتیه، زائد بر ذات بوده و حادث هستند. | # صفات ذاتیه، زائد بر ذات بوده و حادث هستند. | ||
# ذات متعالیه، مانند متلبس به صفات عمل | # ذات متعالیه، مانند متلبس به صفات عمل می‌کند. | ||
# صفات ذاتیه، همان سلب نقیض آنها از ذات متعال است. | # صفات ذاتیه، همان سلب نقیض آنها از ذات متعال است. | ||
# صفات ذاتیه، از لحاظ مفهومی و مصداقی، واحد بوده و عین ذاتند. | # صفات ذاتیه، از لحاظ مفهومی و مصداقی، واحد بوده و عین ذاتند. | ||
# عینیت صفات ذاتی با ذات الهی<ref>ر.ک: همان، ص49-63</ref>. | # عینیت صفات ذاتی با ذات الهی<ref>ر.ک: همان، ص49-63</ref>. | ||
درس پنجم، دربردارنده دو مسئله پیرامون استدلال بر عینیت صفات با ذات و نیز توحید صفاتی بوده<ref>ر.ک: همان، ص67-76</ref> و در درس ششم، نگاهی اجمالی به نظریات شناخت صفات، افکنده شده است<ref>ر.ک: همان77-87</ref>. | درس پنجم، دربردارنده دو مسئله پیرامون استدلال بر عینیت صفات با ذات و نیز توحید صفاتی بوده<ref>ر.ک: همان، ص67-76</ref> و در درس ششم، نگاهی اجمالی به نظریات شناخت صفات، افکنده شده است.<ref>ر.ک: همان77-87</ref>. | ||
در درس هفتم، از زائد و اضافی بودن صفات فعلیه، سخن به میان آمده و در درس هشتم، ابتدا حقیقت و ماهیت حیات تبیین گردیده و به این نکته اشاره شده است که حیات، ملازم علم و قدرت بوده، ولی عین آنها نیست و سپس، ادله حیات برای واجب تعالی، بررسی گردیده<ref>ر.ک: همان، ص89-105</ref> و در درس نهم تا سیزدهم، ضمن مقدمات ششگانه زیر، به مباحث مربوط به علم خداوند، پرداخته شده است: | در درس هفتم، از زائد و اضافی بودن صفات فعلیه، سخن به میان آمده و در درس هشتم، ابتدا حقیقت و ماهیت حیات تبیین گردیده و به این نکته اشاره شده است که حیات، ملازم علم و قدرت بوده، ولی عین آنها نیست و سپس، ادله حیات برای واجب تعالی، بررسی گردیده<ref>ر.ک: همان، ص89-105</ref> و در درس نهم تا سیزدهم، ضمن مقدمات ششگانه زیر، به مباحث مربوط به علم خداوند، پرداخته شده است: | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۶: | ||
# اتحاد عالم و معلوم<ref>ر.ک: همان، ص107-173</ref>. | # اتحاد عالم و معلوم<ref>ر.ک: همان، ص107-173</ref>. | ||
درس چهاردهم تا | درس چهاردهم تا بیست‌ویکم، به‌ترتیب، پیرامون موضوعات زیر می‌باشد: | ||
# بداء در قرآن و سنت<ref>ر.ک: همان، ص175-187</ref>؛ | # بداء در قرآن و سنت<ref>ر.ک: همان، ص175-187</ref>؛ | ||
# قدرت<ref>ر.ک: همان، ص189-210</ref>؛ | # قدرت<ref>ر.ک: همان، ص189-210</ref>؛ | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۵: | ||
# قضا و قدر و جبر<ref>ر.ک: همان، ص289-300</ref>. | # قضا و قدر و جبر<ref>ر.ک: همان، ص289-300</ref>. | ||
در درس | در درس بیست‌ودوم، به موضوع نظام احسن و وجود شرور در عالم هستی پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص301-317</ref> و در دروس بعدی، به‌ترتیب، موضوعات زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: توحید ربوبی؛ اسماء الحسنی؛ مظهر اسم اعظم بودن پیامبر(ص) و ائمه(ع)؛ ارتباط توحید با امامت؛ صفات سلبیه و رؤیت خداوند<ref>ر.ک: همان، ص319-431</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب و مصادر، در انتهای کتاب آمده و در | فهرست مطالب و مصادر، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها به ذکر منابع پرداخته شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۷: | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[عجائب القرآن]] | |||
[[تهليليه (شرح لا إله إلّا الله)]] | |||
[[التوحيد، بحوث في مراتبه و معطياته]] | |||
[[رساله فارسی إنه الحق]] | |||
[[التوحيد(ماتريدي)]] | |||
[[حکمت الهی عام و خاص]] | |||
[[دلائل التوحيد]] | |||
[[أسرار الآيات (ترجمه بانو علویه همایونی)]] | |||
[[جامع الافكار و ناقد الانظار]] | |||
[[التمهيد لقواعد التوحيد]] | |||
[[الأربعين في دلائل التوحيد]] | |||
[[رسالة التوحيد]] | |||
[[المسامرة شرح المسایرة]] | |||
[[كتاب التوحيد]] | |||
[[التوحيد، بحوث في مراتبه و معطياته]] | |||
[[شرح القصيدة النونية]] | |||
[[رسالة الطبيب البهبهاني]] | |||
[[تنبیهات حول المبدأ و المعاد]] | |||
[[رسالة في الذب عن أبي‌الحسن الأشعري]] | |||
[[توحید المفضل]] | |||
[[المسامرة شرح المسایرة]] | |||
[[راه نجات در دعای سمات]] | |||
[[شرح القصيدة النونية]] | |||
[[توحيد مفضل]] | |||
[[دلائل التوحيد]] | |||
[[هداية الأمة إلی معارف الأئمة]] | |||
[[توحید مفضل و اخلاق]] | |||
[[در آمدی بر سیر و سلوک]] | |||
[[أسرار الآيات به انضمام تعليقات حكيم مولی علی نوری]] | |||
[[أسرار الآيات (تحقیق خواجوی)]] | |||
[[شرح العقيدة الكبری]] | |||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۷۲: | ||
[[رده:الهیات (توحید)]] | [[رده:الهیات (توحید)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۴۰
| دروس في التوحيد | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حیدری، کمال (نویسنده)
عبادی، علی حمود (مقرر) افتخاری، عبدالرضا (مصحح) |
| ناشر | دار فراقد |
| مکان نشر | ايران - قم |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-2902-73-6 |
| موضوع | توحيد خدا شناسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 217 /ح9ر4* |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دروس في التوحيد، تقریرات درسهای سید کمال حیدری، پیرامون مباحث توحید می‌باشد که توسط علی حمود عبادی، ثبت و به قلم عبدالرضا افتخاری تصحیح شده است.
کتاب در اجابت به درخواست گروهی از فضلا مبنی بر نگارش کتابی مخصوص مباحث توحیدی، به رشته تحریر درآمده است.[۱].
ساختار
کتاب با مقدمه مقرر آغاز و مطالب در قالب سی درس، ارائه گردیده است.
در پایان هر درس، خلاصه‌ای از مطالب همان درس، ذکر گردیده است.
گزارش محتوا
در مقدمه، ضمن تبیین جایگاه معرفت توحیدی و اهمیت آن در منظومه اعتقادی به دلیل آثار و ثمرات آن، به انگیزه تألیف کتاب، اشاره شده است.[۲].
درس اول، مباحث مقدماتی را در خود جای داده و نویسنده ابتدا، مراد از «الوحدة» در بحث توحید را توضیح داده و سپس به بیان فرق میان وحدت عددی و وحدت حقیقی پرداخته و توحید واحدی و توحید احدی، اقسام توحید ذاتی در قرآن و رابطه میان توحید ذاتی و صفاتی و افعالی را تبیین نموده است.[۳].
در درس دوم، با استفاده از استدلالهای قرآنی و روایی، به بحث پیرامون توحید واحدی پرداخته شده و به سه نتیجه زیر، رسیده شده است: عدم تناهی باری تعالی، اثبات ازلیت و ابدیت او و نفی تثلیث[۴].
درس سوم، به توحید احدی اختصاص یافته است. نویسنده در این درس، به اقامه دو دلیل زیر، پرداخته و هریک را مفصلا، توضیح داده است:
الف)- برهان عقلی بر توحید احدی: بدین منظور، سه برهان بر عدم ترکب واجب از وجود و ماهیت، نفی اجزای فعلی از واجب و نفی ترکیب از وجود و عدم.
ب)- برهان نقلی بر عدم ترکب واجب: شامل برهان قرآنی و روایی[۵].
در درس چهارم، در ضمن دو مسئله زیر، به بحث از صفات واجب و توحید صفاتی پرداخته شده است:
در مسئله اول، اقسام صفات الهی که عبارتند از ثبوتیه و سلبیه و ذاتیه و فعلیه تشریح شده و صفات ثبوتیه نیز به حقیقه و اضافیه، تقسیم شده و وجه تسمیه ثبوتیه اضافیه، توضیح داده شده است.
در مسئله دوم، به بررسی معنای اتصاف واجب به صفات پرداخته شده و در این زمینه، شش قول، مطرح گردیده است که عبارتند از:
- صفات ذاتیه، زائد بر ذات بوده و مانند ذات، قدیم هستند.
- صفات ذاتیه، زائد بر ذات بوده و حادث هستند.
- ذات متعالیه، مانند متلبس به صفات عمل می‌کند.
- صفات ذاتیه، همان سلب نقیض آنها از ذات متعال است.
- صفات ذاتیه، از لحاظ مفهومی و مصداقی، واحد بوده و عین ذاتند.
- عینیت صفات ذاتی با ذات الهی[۶].
درس پنجم، دربردارنده دو مسئله پیرامون استدلال بر عینیت صفات با ذات و نیز توحید صفاتی بوده[۷] و در درس ششم، نگاهی اجمالی به نظریات شناخت صفات، افکنده شده است.[۸].
در درس هفتم، از زائد و اضافی بودن صفات فعلیه، سخن به میان آمده و در درس هشتم، ابتدا حقیقت و ماهیت حیات تبیین گردیده و به این نکته اشاره شده است که حیات، ملازم علم و قدرت بوده، ولی عین آنها نیست و سپس، ادله حیات برای واجب تعالی، بررسی گردیده[۹] و در درس نهم تا سیزدهم، ضمن مقدمات ششگانه زیر، به مباحث مربوط به علم خداوند، پرداخته شده است:
- انقسام وجود به خارجی و ذهنی؛
- تعریف علم؛
- از سنخ وجود بودن علم؛
- انقسام معلوم به بالذات و بالعرض؛
- انقسام علم به حصولی و حضوری؛
- اتحاد عالم و معلوم[۱۰].
درس چهاردهم تا بیست‌ویکم، به‌ترتیب، پیرامون موضوعات زیر می‌باشد:
- بداء در قرآن و سنت[۱۱]؛
- قدرت[۱۲]؛
- اراده[۱۳]؛
- سمع و بصر[۱۴]؛
- توحید افعالی و اقسام آن[۱۵]؛
- جبر و اختیار و افعال اختیاری[۱۶]؛
- قضا و قدر و جبر[۱۷].
در درس بیست‌ودوم، به موضوع نظام احسن و وجود شرور در عالم هستی پرداخته شده[۱۸] و در دروس بعدی، به‌ترتیب، موضوعات زیر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: توحید ربوبی؛ اسماء الحسنی؛ مظهر اسم اعظم بودن پیامبر(ص) و ائمه(ع)؛ ارتباط توحید با امامت؛ صفات سلبیه و رؤیت خداوند[۱۹].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب و مصادر، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها به ذکر منابع پرداخته شده است.
پانویس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص8
- ↑ ر.ک: همان، ص5-8
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص9-16
- ↑ ر.ک: همان، 17-30
- ↑ ر.ک: همان، ص31-46
- ↑ ر.ک: همان، ص49-63
- ↑ ر.ک: همان، ص67-76
- ↑ ر.ک: همان77-87
- ↑ ر.ک: همان، ص89-105
- ↑ ر.ک: همان، ص107-173
- ↑ ر.ک: همان، ص175-187
- ↑ ر.ک: همان، ص189-210
- ↑ ر.ک: همان، ص215-229
- ↑ ر.ک: همان، ص231-243
- ↑ ر.ک: همان، ص245-256
- ↑ ر.ک: همان، ص257-289
- ↑ ر.ک: همان، ص289-300
- ↑ ر.ک: همان، ص301-317
- ↑ ر.ک: همان، ص319-431
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.