هدی العقول إلی أحاديث الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'الكافي (ط. الاسلامىه)' به 'الكافي (ط. الاسلاميه)') |
||
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
آل عبدالجبار | [[آل عبدالجبار قطیفی، محمد بن عبدعلی]] (نویسنده) | ||
مصطفي، عبدالحميد(محقق) | مصطفي، عبدالحميد(محقق) | ||
| ناشر | | ناشر = ذوی القربی | ||
| مکان نشر = ايران - قم | | مکان نشر = ايران - قم | ||
| سال نشر = 1431ق | | سال نشر = 1431ق | ||
| چاپ | | چاپ = | ||
| شابک | | شابک = | ||
| موضوع = احاديث شيعه - قرن 13ق | | موضوع = احاديث شيعه - قرن 13ق | ||
| زبان | | زبان = عربی | ||
| تعداد جلد = 9 | | تعداد جلد = 9 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =14558 | ||
| کد کنگره = BP 136/5 /آ7ه4 | | کد کنگره = BP 136/5 /آ7ه4 | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE14558AUTOMATIONCODE | ||
| کتابخوان همراه نور =14558 | |||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''هدی العقول إلی أحاديث الأصول'''، اثر [[آل عبدالجبار قطیفی، محمد بن عبدعلی|محمد بن عبدعلی آل عبدالجبار قطیفی]]، شرحی بر بخش ابتدایی کتاب کافی ([[اصول کافی (ترجمه و شرح کمره‌ای)|اصول کافی]]) است. این کتاب به همت مصطفی عبدالحمید آل مرهون تحقیق و در نه جلد منتشر شده است. | |||
بر [[اصول کافی (ترجمه و شرح کمره‌ای)|اصول کافی]]، شرح‌های زیادی نوشته شده که این کتاب از بزرگ‌ترین (مفصل‌ترین) شروح بشمار می‌رود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1724/197 صفره، حسین، ص197] و مقدمه کتاب، ص2</ref> | |||
محقق تهرانى از مؤلف «أنوار البدرين» نقل مىکند: این کتاب، بزرگ‌ترین شرح «[[الكافي (ط. الاسلاميه)|الكافي]]» است که در چهارده مجلد تدوین شده است. ده مجلد آن پاک‌نویس و بقیه آن به حالت اولیه باقى مانده است. برخى از مجلدات آن را دیدهام که پر از تحقیق و تدقیق است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5326/1/51 قنبری، محمد، ص51]</ref> | |||
محقق تهرانى از مؤلف «أنوار البدرين» نقل | |||
==روش شرح== | ==روش شرح== | ||
شارح، کتاب خود را با عناوین «قوله، قوله» انجام داده است. شارح در کتاب خود بر آراى فلاسفه و عرفا خصوصاً ملا صدرا و فیض کاشانى ایراد | شارح، کتاب خود را با عناوین «قوله، قوله» انجام داده است. شارح در کتاب خود بر آراى فلاسفه و عرفا خصوصاً [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]] و [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانى]] ایراد مىکند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5326/1/51 قنبری، محمد، ص51]</ref> | ||
شارح، در ابتدا یک یا چند روایت را با ذکر شماره می‌آورد و سپس به شرح هرکدام از آنها می‌پردازد. در این میان، ایشان از ذکر سند روایت پرهیز کرده و فقط به راوی از امام اشاره می‌کند. | شارح، در ابتدا یک یا چند روایت را با ذکر شماره می‌آورد و سپس به شرح هرکدام از آنها می‌پردازد. در این میان، ایشان از ذکر سند روایت پرهیز کرده و فقط به راوی از امام اشاره می‌کند. | ||
ایشان بعد از ذکر هر روایت، مشابه آن روایت را از سایر منابع از قبیل | ایشان بعد از ذکر هر روایت، مشابه آن روایت را از سایر منابع از قبیل «[[بصائر الدرجات في فضائل آل محمد(ص)|بصائر الدرجات]]»، «[[المحاسن|محاسن]]»، «[[من لا‌يحضره الفقيه|من لا يحضره الفقيه]]» و... نقل کرده و اختلاف متن روایات را در منابع مختلف متذکر شده، سپس به شرح برخی از واژگان مبهم پرداخته و در ادامه به کمک آیات و روایات و اقوال علما به شرح روایات می‌پردازد. وی در بسیاری از موارد، اقوال بزرگانی همچون: [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملا محسن فیض کاشانی]]، [[مازندرانی، محمدصالح بن احمد|ملا صالح مازندرانی]]، شیخ یوسف بحرانی، [[آل عصفور، حسین بن محمد|شیخ حسین آل عصفور]] و... را مطرح و سپس آن را شرح و یا رد می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص71 و 88</ref> | ||
شرح روایات بر اساس توضیحات شارح ممکن است در یک بند صورت بگیرد <ref>همان، ص25، 124، 126 و...</ref> و یا اینکه در چند و یا چندین صفحه انجام شود؛ بنابراین ملاک در شرح، پیچیدگی و اغماض روایات است. اگر روایتی دارای الفاظ مبهم باشد و علمای زیادی درباره آن نظر داده باشند، آن روایت شرح مبسوطی خواهد داشت. | شرح روایات بر اساس توضیحات شارح ممکن است در یک بند صورت بگیرد<ref>همان، ص25، 124، 126 و...</ref> و یا اینکه در چند و یا چندین صفحه انجام شود؛ بنابراین ملاک در شرح، پیچیدگی و اغماض روایات است. اگر روایتی دارای الفاظ مبهم باشد و علمای زیادی درباره آن نظر داده باشند، آن روایت شرح مبسوطی خواهد داشت. | ||
در پایان برخی از ابواب نیز توضیحاتی را در موضوع آن باب ارائه می‌کند. <ref>ر.ک: همان، ص30</ref> | در پایان برخی از ابواب نیز توضیحاتی را در موضوع آن باب ارائه می‌کند.<ref>ر.ک: همان، ص30</ref> | ||
== روش تحقیق== | == روش تحقیق== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
ایشان، کتاب را بر اساس سه نسخه به نام‌های اختصاری «ل»، «ه» و نسخه ثالثه تحقیق نموده و اختلاف بین این سه نسخه را در پاورقی خاطرنشان نموده است. | ایشان، کتاب را بر اساس سه نسخه به نام‌های اختصاری «ل»، «ه» و نسخه ثالثه تحقیق نموده و اختلاف بین این سه نسخه را در پاورقی خاطرنشان نموده است. | ||
وی در ابتدای کتاب چند تصویر از نسخه‌های فوق به معرض نمایش گذاشته است <ref>ر.ک: همان، ص23-27</ref> | وی در ابتدای کتاب چند تصویر از نسخه‌های فوق به معرض نمایش گذاشته است<ref>ر.ک: همان، ص23-27</ref> | ||
محقق، در این کتاب، رموز زیر را به کار گرفته است: | محقق، در این کتاب، رموز زیر را به کار گرفته است: | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
# | |: به معنای این است که مطلبی که در این علائم قرار می‌گیرد توضیح مطالب است. | # | |: به معنای این است که مطلبی که در این علائم قرار می‌گیرد توضیح مطالب است. | ||
# [ ]: جملات و کلمات غریب و نامفهومی که برای آنها توضیحی درنظر گرفته نشده، در این علائم قرار می‌گیرند. | # [ ]: جملات و کلمات غریب و نامفهومی که برای آنها توضیحی درنظر گرفته نشده، در این علائم قرار می‌گیرند. | ||
# [...]: جاافتادگی، در این علائم قرار می‌گیرد <ref>ر.ک: همان، ص34</ref> | # [...]: جاافتادگی، در این علائم قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: همان، ص34</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | |||
پاورقی‌ها به اختلاف نسخ و مستندسازی محتویات کتاب اختصاص یافته است. فهرست محتویات در پایان هر جلد از کتاب آمده است. | پاورقی‌ها به اختلاف نسخ و مستندسازی محتویات کتاب اختصاص یافته است. فهرست محتویات در پایان هر جلد از کتاب آمده است. | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# صفره، حسین، «کتاب‌شناسی جوامع حدیثی چهارگانه شیعه»، مجله علوم حدیث، تابستان 1383، شماره | #[[:noormags:29058|صفره، حسین، «کتاب‌شناسی جوامع حدیثی چهارگانه شیعه»، مجله علوم حدیث، تابستان 1383، شماره 32]]. | ||
# قنبری، محمد، «کتاب‌شناسی کلینی و کتاب کافی»، دارالحدیث، چاپ اول، قم، 1387ش. | # قنبری، محمد، «کتاب‌شناسی کلینی و کتاب کافی»، دارالحدیث، چاپ اول، قم، 1387ش. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۵۷
| هدي العقول إلي أحاديث الأصول | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | آل عبدالجبار قطیفی، محمد بن عبدعلی (نویسنده) مصطفي، عبدالحميد(محقق) |
| ناشر | ذوی القربی |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1431ق |
| موضوع | احاديث شيعه - قرن 13ق |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 9 |
| کد کنگره | BP 136/5 /آ7ه4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدی العقول إلی أحاديث الأصول، اثر محمد بن عبدعلی آل عبدالجبار قطیفی، شرحی بر بخش ابتدایی کتاب کافی (اصول کافی) است. این کتاب به همت مصطفی عبدالحمید آل مرهون تحقیق و در نه جلد منتشر شده است.
بر اصول کافی، شرح‌های زیادی نوشته شده که این کتاب از بزرگ‌ترین (مفصل‌ترین) شروح بشمار می‌رود[۱]
محقق تهرانى از مؤلف «أنوار البدرين» نقل مىکند: این کتاب، بزرگ‌ترین شرح «الكافي» است که در چهارده مجلد تدوین شده است. ده مجلد آن پاک‌نویس و بقیه آن به حالت اولیه باقى مانده است. برخى از مجلدات آن را دیدهام که پر از تحقیق و تدقیق است[۲]
روش شرح
شارح، کتاب خود را با عناوین «قوله، قوله» انجام داده است. شارح در کتاب خود بر آراى فلاسفه و عرفا خصوصاً ملا صدرا و فیض کاشانى ایراد مىکند[۳]
شارح، در ابتدا یک یا چند روایت را با ذکر شماره می‌آورد و سپس به شرح هرکدام از آنها می‌پردازد. در این میان، ایشان از ذکر سند روایت پرهیز کرده و فقط به راوی از امام اشاره می‌کند.
ایشان بعد از ذکر هر روایت، مشابه آن روایت را از سایر منابع از قبیل «بصائر الدرجات»، «محاسن»، «من لا يحضره الفقيه» و... نقل کرده و اختلاف متن روایات را در منابع مختلف متذکر شده، سپس به شرح برخی از واژگان مبهم پرداخته و در ادامه به کمک آیات و روایات و اقوال علما به شرح روایات می‌پردازد. وی در بسیاری از موارد، اقوال بزرگانی همچون: ملا محسن فیض کاشانی، ملا صالح مازندرانی، شیخ یوسف بحرانی، شیخ حسین آل عصفور و... را مطرح و سپس آن را شرح و یا رد می‌کند[۴]
شرح روایات بر اساس توضیحات شارح ممکن است در یک بند صورت بگیرد[۵] و یا اینکه در چند و یا چندین صفحه انجام شود؛ بنابراین ملاک در شرح، پیچیدگی و اغماض روایات است. اگر روایتی دارای الفاظ مبهم باشد و علمای زیادی درباره آن نظر داده باشند، آن روایت شرح مبسوطی خواهد داشت.
در پایان برخی از ابواب نیز توضیحاتی را در موضوع آن باب ارائه می‌کند.[۶]
روش تحقیق
محقق کتاب جناب آقای مصطفی عبدالحمید آل مرهون در ابتدای کتاب به زندگی‌نامه شارح و شیوه و روش تصحیح آن اشاره کرده است.
ایشان، کتاب را بر اساس سه نسخه به نام‌های اختصاری «ل»، «ه» و نسخه ثالثه تحقیق نموده و اختلاف بین این سه نسخه را در پاورقی خاطرنشان نموده است.
وی در ابتدای کتاب چند تصویر از نسخه‌های فوق به معرض نمایش گذاشته است[۷]
محقق، در این کتاب، رموز زیر را به کار گرفته است:
- | |: به معنای این است که مطلبی که در این علائم قرار می‌گیرد توضیح مطالب است.
- [ ]: جملات و کلمات غریب و نامفهومی که برای آنها توضیحی درنظر گرفته نشده، در این علائم قرار می‌گیرند.
- [...]: جاافتادگی، در این علائم قرار می‌گیرد[۸]
وضعیت کتاب
پاورقی‌ها به اختلاف نسخ و مستندسازی محتویات کتاب اختصاص یافته است. فهرست محتویات در پایان هر جلد از کتاب آمده است.
پانویس
- ↑ صفره، حسین، ص197 و مقدمه کتاب، ص2
- ↑ قنبری، محمد، ص51
- ↑ قنبری، محمد، ص51
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج1، ص71 و 88
- ↑ همان، ص25، 124، 126 و...
- ↑ ر.ک: همان، ص30
- ↑ ر.ک: همان، ص23-27
- ↑ ر.ک: همان، ص34
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- صفره، حسین، «کتاب‌شناسی جوامع حدیثی چهارگانه شیعه»، مجله علوم حدیث، تابستان 1383، شماره 32.
- قنبری، محمد، «کتاب‌شناسی کلینی و کتاب کافی»، دارالحدیث، چاپ اول، قم، 1387ش.