۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type='automationCode'| | |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1387AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''احكام القرآن''' تأليف [[شافعی، محمد بن ادریس|محمد بن ادريس شافعى]] (متوفى 204ق) مؤسس مكتب فقهى شافعيه، از قديمى‌ترين متون باقيمانده اين رشته مى‌باشد. [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبكر احمد بن حسين بيهقى]] (متوفى 458ق) آراى شافعى را در كتب او و كتب شاگردان و يارانش مانند: مزنى، بويطى، ربيع جيزى، ربيع مرادى، ابو ثور، ابو عبدالرحمن، يونس بن عبدالاعلى و ديگران تتبع و نقل كرده و تأييداتى از سنن نيز به همراه آن آورده است.مهم‌ترين آراء و نظريات شافعى درباره قرآن و حجيت آن، رابطه آن با سنت، مسأله نسخ قرآن با قرآن و عدم نسخ آن با سنت متواتر (از شاذترين آراء در عالم اسلامى) است. | |||
مسائل ديگر اصولى مانند استحسان و نيز مهم‌ترين مسائل فقهى قرآن در اين كتاب آمده است.در واقع شافعى پس از بيان مهم‌ترين پايه‌هاى اصول فقه به استنباط احكام آيات فقهى پرداخته است. | مسائل ديگر اصولى مانند استحسان و نيز مهم‌ترين مسائل فقهى قرآن در اين كتاب آمده است.در واقع شافعى پس از بيان مهم‌ترين پايه‌هاى اصول فقه به استنباط احكام آيات فقهى پرداخته است. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
لازم به يادآورى است كه شافعى به برخى فتاوى و استدلال‌هاى عجيب، مشهور است كه از آن جمله است: | لازم به يادآورى است كه شافعى به برخى فتاوى و استدلال‌هاى عجيب، مشهور است كه از آن جمله است: | ||
#در استدلال به آيه 15 مطففين ''' «كلاّ إنهم عن ربهم يومئذ لمحجوبون» ''' مى‌گويد:چون آيه ناظر به مقام سخط (ناخشنودى) است و نشان مى‌دهد كه (افراد مورد اشاره در آيه) در حالت سخط از رؤيت خدا محرومند، مى‌توان نتيجه گرفت كه در حالت رضا (خوشنودى) مى‌توانند خداوند را ببينند <ref>متن كتاب، ج1، ص 40</ref>. | |||
#استدلال به جبر: آيه 30 سوره انسان ''' «و ما تشاؤون الاّ ان يشاء اللّه» ''' <ref>همان</ref>. | |||
#براى اثبات حجيت خبر واحد به آيات بعثت انبياء استناد ورزيده، نتيجه مى‌گيرد كه خداوند توسط يك نفر حجت را بر ملت‌ها اقامه مى‌كرد. بيهقى نيز مى‌گويد: «شافعى به آياتى استدلال ورزيده كه در مورد وجوب اطاعت از پيامبر تا قيام قيامت، در قرآن آمده است و اطاعت از او در هر زمان بر هر شخصى واجب است. كسى هم كه در زمان پيامبر(ص) نبوده، امروزه از طريق روايت و خبر واحد از دستوراتش مطلع مى‌شود» <ref>همان، ص31 و 32</ref>. | |||
#در برداشت از آيه 8-7 سوره سجده ''' «و بدأ خلق الانسان من طين ثم جعل نسله من سلالة من ماء مهين» ''' مى‌گويد:«از اين آيه فهميده مى‌شود كه منى، پاك است زيرا اصل و منشأ انسان از آب و خاك است كه هر دو پاك هستند و آفرينش نسل آدم از آب، دلالت بر طهارت و پاكى آن دارد. | |||
همچنين مى‌گويد: «خداوند خلقت انسان را از آب و خاك آغاز نمود و آن دو را پاك قرار داد و فرزندان آدمى را از آبى جهنده آفريد،پس خلقت انسان در ابتدا از دو چيز پاك بود و همين دليل بر آن است كه خلقت نسل او نيز پاك است.بنابراين منى نجس نيست؛ زيرا خداوند گرامى‌تر از آن است كه كسى را كه مورد تكريم خود قرار داده و او را بر خلايق ديگرش برترى داده، از چيزى نجس خلق كند». وى همچنين مى‌گويد: «اگر هم در مورد طهارت منى، حديثى از پيامبر(ص) نقل نشده باشد، شايسته است عقلها تشخيص دهند كه خداوند موجودى را كه گرامى داشته و در بهشت جاى داده است از چيزى نجس نمى‌آفريند». وى سپس نقل مى‌كند كه پيامبر(ص) هنگامى كه لباسش آلوده به منى شده بود آن را نشست <ref>همان، ص 81 و 82</ref>. | همچنين مى‌گويد: «خداوند خلقت انسان را از آب و خاك آغاز نمود و آن دو را پاك قرار داد و فرزندان آدمى را از آبى جهنده آفريد،پس خلقت انسان در ابتدا از دو چيز پاك بود و همين دليل بر آن است كه خلقت نسل او نيز پاك است.بنابراين منى نجس نيست؛ زيرا خداوند گرامى‌تر از آن است كه كسى را كه مورد تكريم خود قرار داده و او را بر خلايق ديگرش برترى داده، از چيزى نجس خلق كند». وى همچنين مى‌گويد: «اگر هم در مورد طهارت منى، حديثى از پيامبر(ص) نقل نشده باشد، شايسته است عقلها تشخيص دهند كه خداوند موجودى را كه گرامى داشته و در بهشت جاى داده است از چيزى نجس نمى‌آفريند». وى سپس نقل مى‌كند كه پيامبر(ص) هنگامى كه لباسش آلوده به منى شده بود آن را نشست <ref>همان، ص 81 و 82</ref>. | ||
#درباره آيه 107 سوره اسراء ''' «يخرّون للأذقان سجدا» ''' مى‌گويد:«منظور سجود است به اين صورت كه شخص بر زمين افتد و در آن حال،نخست چانه‌اش را بر خاك نهد،سپس با پيشانى سجده كند» <ref>همان، ص71</ref>. | |||
#آيه 56 سوره احزاب ''' «ان الله و ملائكته يصلون على النبى يا ايها الذين...» ''' را دليل بر وجوب صلوات فرستادن بر پيامبر(ص) در نمازهاى واجب مى‌داند <ref>همان، ص71 و 72</ref>. | |||
== اصطلاح آيات الاحكام == | == اصطلاح آيات الاحكام == | ||