العرف حقيقته و حجيته: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ب' به 'ی‌ب'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ت' به 'ه‌ت')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ب' به 'ی‌ب')
خط ۳۳: خط ۳۳:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه، ضمن اشاره به موضوع فصول کتاب، به بیان این نکته پرداخته شده است که موضوع عرف، از جمله مسائلی است که پیرامون حجیت یا عدم حجیت آن و اینکه آیا عرف اصل بوده و سیره داخل آن می‎باشد یا نه، همواره میان اصولیون مورد بحث و مناقشه و تبادل ‎نظر بوده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/2 ر.ک: مقدمه، ص2]</ref>.
در مقدمه، ضمن اشاره به موضوع فصول کتاب، به بیان این نکته پرداخته شده است که موضوع عرف، از جمله مسائلی است که پیرامون حجیت یا عدم حجیت آن و اینکه آیا عرف اصل بوده و سیره داخل آن می‌باشد یا نه، همواره میان اصولیون مورد بحث و مناقشه و تبادل ‎نظر بوده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/2 ر.ک: مقدمه، ص2]</ref>.


در فصل نخست، به بررسی تعاریف لغوی و اصطلاحی که برای «عرف» مطرح گردیده، پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/5 ر.ک: متن کتاب، ص5-‎6]</ref> و در فصل دوم، به انواع عرف اشاره شده و توضیح مختصری، پیرامون هریک، ارائه گردیده است. این انواع عبارتند از:
در فصل نخست، به بررسی تعاریف لغوی و اصطلاحی که برای «عرف» مطرح گردیده، پرداخته شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/5 ر.ک: متن کتاب، ص5-‎6]</ref> و در فصل دوم، به انواع عرف اشاره شده و توضیح مختصری، پیرامون هریک، ارائه گردیده است. این انواع عبارتند از:
خط ۴۳: خط ۴۳:
# عرف خاص: آنچه میان گروه خاصی از مردم، متعارف و معمول است.
# عرف خاص: آنچه میان گروه خاصی از مردم، متعارف و معمول است.
# عرف صحیح: آنچه میان مردم متعارف است و مخالف با دلیلی از ادله نبوده و موجب فوت مصلت یا جلب مفسده‌ای نیست.
# عرف صحیح: آنچه میان مردم متعارف است و مخالف با دلیلی از ادله نبوده و موجب فوت مصلت یا جلب مفسده‌ای نیست.
# عرف فاسد: آنچه میان مردم متعارف است و مخالف با ادله شرعی می‎باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/8 ر.ک: همان، ص8-‎11]</ref>.
# عرف فاسد: آنچه میان مردم متعارف است و مخالف با ادله شرعی می‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/8 ر.ک: همان، ص8-‎11]</ref>.


در پایان این فصل، اقسام عرف، در قالب نمودار، ارائه شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>.
در پایان این فصل، اقسام عرف، در قالب نمودار، ارائه شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref>.
خط ۵۵: خط ۵۵:
همچنان که بیان گردید، از ناحیه عمل، تفاوتی میان سیره و بنای عقلا نیست، اما از لحاظ فقهی، تفاوت‎هایی میان این دو وجود دارد که به آنها، اشاره شده است. از جمله این تفاوت‎ها، عبارتند از اینکه:
همچنان که بیان گردید، از ناحیه عمل، تفاوتی میان سیره و بنای عقلا نیست، اما از لحاظ فقهی، تفاوت‎هایی میان این دو وجود دارد که به آنها، اشاره شده است. از جمله این تفاوت‎ها، عبارتند از اینکه:
# سیره متشرعه تأسیسی بوده، اما سیره عقلاییه، امضایی است؛
# سیره متشرعه تأسیسی بوده، اما سیره عقلاییه، امضایی است؛
# رابطه آنها، عموم و خصوص مطلق می‎باشد؛
# رابطه آنها، عموم و خصوص مطلق می‌باشد؛
# سیره عقلاییه، خود به‌تنهایی، کاشف از نظر شارع نیست، بلکه با ضمیمه نمودن سکوتی که دال بر امضا است، کاشف می‎باشد؛ اما سیره متشرعه، می‌تواند بنفسه، کاشف از دلیل شرعی باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/17 ر.ک: همان]</ref>.
# سیره عقلاییه، خود به‌تنهایی، کاشف از نظر شارع نیست، بلکه با ضمیمه نمودن سکوتی که دال بر امضا است، کاشف می‌باشد؛ اما سیره متشرعه، می‌تواند بنفسه، کاشف از دلیل شرعی باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/17 ر.ک: همان]</ref>.


در فصل چهارم، به بحث از حجیت عرف پرداخته شده و در این زمینه، ادله مثبتین حجیت آن، از قرآن، سنت و اجماع و نیز ادله منکرین حجیت آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته<ref>ر.ک: همان، ص20-‎29</ref> و در فصل پنجم، موضوع اصل بودن یا نبودن عرف، مطرح گردیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/31 ر.ک: همان31]</ref>.
در فصل چهارم، به بحث از حجیت عرف پرداخته شده و در این زمینه، ادله مثبتین حجیت آن، از قرآن، سنت و اجماع و نیز ادله منکرین حجیت آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته<ref>ر.ک: همان، ص20-‎29</ref> و در فصل پنجم، موضوع اصل بودن یا نبودن عرف، مطرح گردیده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8532/1/31 ر.ک: همان31]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش