۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '(علیهالسلام)' به ' علیهالسلام') |
جز (جایگزینی متن - 'مساله' به 'مسأله') |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| سال نشر = 1418 ق | | سال نشر = 1418 ق | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01140AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =4 | | چاپ =4 | ||
| شابک =978-964-357-256-3 | | شابک =978-964-357-256-3 | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
برخى از مسائل علم كلام به بابى ويژه اختصاص ندارد، بلكه در تمام ابواب كلامى جريان دارد و مأخذ و منبع برخى مسائل كلامى قرار گرفته و به عنوان برهان و دليل بر آنها مورد استفاده قرار مىگيرد. از اين رو با عنوان قواعد كلامى از آنها ياد مىشود، بر خلاف مسائلى كه اين گونه نيستند كه از آنها به عنوان مسائل كلامى نام برده مىشود. مؤلف در اين كتاب به شرح و بررسى اين قواعد پرداخته كه عبارتند از: قاعده تحسين و تقبيح عقلى، عدل و حكمت، قاعده لطف و قاعده أصلح. | برخى از مسائل علم كلام به بابى ويژه اختصاص ندارد، بلكه در تمام ابواب كلامى جريان دارد و مأخذ و منبع برخى مسائل كلامى قرار گرفته و به عنوان برهان و دليل بر آنها مورد استفاده قرار مىگيرد. از اين رو با عنوان قواعد كلامى از آنها ياد مىشود، بر خلاف مسائلى كه اين گونه نيستند كه از آنها به عنوان مسائل كلامى نام برده مىشود. مؤلف در اين كتاب به شرح و بررسى اين قواعد پرداخته كه عبارتند از: قاعده تحسين و تقبيح عقلى، عدل و حكمت، قاعده لطف و قاعده أصلح. | ||
اينها قواعد كلامى هستند كه بسيارى از مباحث كلامى عدليه بر آنها مبتنى است. نسبت اين قواعد به مسائل كلامى؛ همانند نسبت قواعد فقهى به مسائل فقهى است؛ بدين معنا كه مثلاًدر علم كلام، بحث از توحيد واجب تعالى و مراتب توحيد | اينها قواعد كلامى هستند كه بسيارى از مباحث كلامى عدليه بر آنها مبتنى است. نسبت اين قواعد به مسائل كلامى؛ همانند نسبت قواعد فقهى به مسائل فقهى است؛ بدين معنا كه مثلاًدر علم كلام، بحث از توحيد واجب تعالى و مراتب توحيد مسألهاى كلامى است؛ اما بحث از حكمت خداوند سبحان، قاعدهاى كلامى محسوب مىگردد، چرا كه بسيارى از مسائل كلامى بر آن مبتنى است. | ||
اولين قاعده كلامى كه مؤلف در اين كتاب به شرح و بسط آن مىپردازد، عبارت است از تحسين و تقبيح عقلى؛ از جمله مباحث كلامى كه بر قاعده مذكور مبتنى است، مىتوان از امور ذيل نام برد: | اولين قاعده كلامى كه مؤلف در اين كتاب به شرح و بسط آن مىپردازد، عبارت است از تحسين و تقبيح عقلى؛ از جمله مباحث كلامى كه بر قاعده مذكور مبتنى است، مىتوان از امور ذيل نام برد: | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
# اثبات عدل و حكمت خداوند | # اثبات عدل و حكمت خداوند | ||
# قاعده لطف و نيز قاعده اصلح، هر دو مبتنى بر قاعده حسن و قبح عقلى هستند. | # قاعده لطف و نيز قاعده اصلح، هر دو مبتنى بر قاعده حسن و قبح عقلى هستند. | ||
# بحث درباره اعواض و آلام و پاسخگويى به | # بحث درباره اعواض و آلام و پاسخگويى به مسأله شر نيز مبتنى بر اثبات اين قاعده است. | ||
# | # مسأله حسن تكليف و وجوب آن نيز بر اين قاعده مبتنى است. | ||
# حسن بعثت انبياء و در نتيجه ضرورت نيز توسط اين قاعده قابل اثبات است. | # حسن بعثت انبياء و در نتيجه ضرورت نيز توسط اين قاعده قابل اثبات است. | ||
# عصمت پيامبران و نيز راهبران الهى نيز با توجه به اين قاعده قابل اثبات است. | # عصمت پيامبران و نيز راهبران الهى نيز با توجه به اين قاعده قابل اثبات است. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
در اين بخش مؤلف درباره ارتباط اين قاعده با علم اخلاق و همچنين نقش آن در علم اصول فقه مطالبى را بيان نموده است. | در اين بخش مؤلف درباره ارتباط اين قاعده با علم اخلاق و همچنين نقش آن در علم اصول فقه مطالبى را بيان نموده است. | ||
در ادامه مؤلف به سير تاريخى طرح | در ادامه مؤلف به سير تاريخى طرح مسأله حسن و قبح عقلى در جهان اسلام اشاره كرده و تحولات آن را در علم كلام اسلامى مورد بررسى قرار داده است. | ||
سپس به موضوع عقل نظرى و عقل عملى اختصاص يافته و ضمن آن به موضوع عقل از نظر لغوى، كاربردهاى عقل در اصطلاح عالمان، بررسى ديدگاههاى موافق و مخالف حسن و قبح عقلى، معرفى كاربردهاى واژه حسن و قبح و تعيين محل نزاع، اخبارىها و | سپس به موضوع عقل نظرى و عقل عملى اختصاص يافته و ضمن آن به موضوع عقل از نظر لغوى، كاربردهاى عقل در اصطلاح عالمان، بررسى ديدگاههاى موافق و مخالف حسن و قبح عقلى، معرفى كاربردهاى واژه حسن و قبح و تعيين محل نزاع، اخبارىها و مسأله حسن و قبح عقلى و...پرداخته شده است. | ||
ذيل اين قاعده همچنين به يكى از مباحث مهم در موضوع حسن و قبح پرداخته شده كه عبارت است از، تبيين ملاك حسن و قبح به معنايى كه ميان معتزله و اشاعره مورد اختلاف است. | ذيل اين قاعده همچنين به يكى از مباحث مهم در موضوع حسن و قبح پرداخته شده كه عبارت است از، تبيين ملاك حسن و قبح به معنايى كه ميان معتزله و اشاعره مورد اختلاف است. | ||
ویرایش