الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده دوم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱: خط ۱:
    <div class="boxTitle"><big>'''[[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]'''</big></div>
    <div class="boxTitle"><big>'''[[موسوی گلپایگانی، جمال‌الدین احمد|آیت‌الله سید جمال‎الدین گلپایگانی]]'''</big></div>
    [[پرونده:NUR00823.jpg|بندانگشتی|مقبره شیخ طوسی در نجف اشرف|175px]]
    [[پرونده:NUR04807.jpg|بندانگشتی|موسوی گلپایگانی، جمال‌الدین احمد|175px]]


    '''محمد بن حسن طوسی'''، معروف به '''شیخ طوسی'''، کنیه او '''ابوجعفر'''، در ماه رمضان سال 385ق در طوس به دنیا آمد و در همان جا بزرگ شد. طوس در آن زمان، یکی از مراکز علمی مهمّ خراسان بود. وی تا سال 408ق؛ یعنی تا 23 سالگی، در همان طوس زیست و احتمالا علوم ادبی، فقه، اصول، حدیث و کلام را تا آن تاریخ در همان طوس خوانده است.
    '''سيد جمال‌الدين گلپايگانى''' (1295-1377ق)، فقیه، اصولی، عارف، مرجع تقلید
    وى، علم معقول و اخلاق را پيش بزرگانى همچون آخوند ملامحمد كاشى كه خود حكيم و عارفى بزرگ و از نوادر عصر خويش بود و [[قشقایی، جهانگیر|جهانگيرخان قشقايى]] كه از بزرگ‌ترين حكيمان و فيلسوفان اسلامى به شمار مى‌رفت، آموخت.


    وی در سال 408ق به بغداد مهاجرت کرد. ورود شیخ طوسی به این شهر، در زمانی بود که مردان علم و فکر و ادب با دیدگاه‌های مختلف در آنجا حضور داشتند و علوم عقلی و نقلی را در مراکز علمی بغداد تدریس می‌کردند.
    او، علاوه بر شركت در درس [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانى]]، از درس  [[همدانی، رضا بن محمد هادی|حاج آقا رضا همدانى]] و [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمد كاظم يزدى]] نيز بهره جست.


    در آن زمان، [[شیخ مفید]] (338-413ق) رهبری فکری شیعه امامی‌مذهب را بر عهده داشت و مجلس درس او محلّ حضور نخبگان فرهنگی و صاحب‌نظران برجسته آن عصر بود. حتّی عالمان سایر گروه‌های مذهبی هم در جلسه درس او حضور داشتند. [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی علم‌الهدی]] (م 436ق) نیز - که در فنّ مناظره، شاگرد [[شیخ مفید]] بود - مجلسی داشت که در آن، میان دانشمندان تمام مذاهب، مناظره صورت می‌گرفت. بنابراین، وجود فضای فرهنگی اصیل و درعین‌حال، نوآوری‌های بسیار در بغداد، موجب جلب توجّه شیخ طوسی به بغداد و مهاجرت وی به آن شهر شد، همچنان‌که سنّت سفر برای علم‌آموزی را هم نباید از نظر دور بداریم. در آن عصر، فقها برای تکمیل معلوماتشان به دیگر مناطق اسلامی برای تحصیل و تدریس سفر می‌کردند، به‌خصوص بغداد که مرکز خلافت و مرکز تمدّن اسلامی بزرگ آن روز بود؛ ازاین‌رو، بغداد، بزرگان نام‌آور و برجسته‌ای را از مذاهب مختلف در خود جای داده بود.
    هم‌چنين از انفاس ملكوتى آقاى شيخ هادى طهرانى، آخوند [[نهاوندی نجفی، علی بن فتح‌الله|ملا على نهاوندى]]، شيخ محمد بهارى و سيد ابوتراب خوانسارى نيز استفاده كرد.


    این شرایط باعث شد که عالمان بسیاری و از جمله شیخ طوسی، به بغداد مهاجرت نمودند. البتّه استقرار حکومت آل بویه در بغدادِ آن عصر نیز در اقبال شیخ طوسی به آن شهر، بی‌تأثیر نبوده است.
    مدتى هم در سامرا، در درس [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|آیت‌الله محمدتقى شيرازى]] شركت نمود و بخش زيادى از تقريرات او را به رشته تحرير درآورد و سپس به نجف بازگشت. سرانجام در سال 1329ق، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانى]] دار فانى را وداع گفت و سيد جمال‌الدين كه مدت 10 سال در درس او شركت كرده بود، در درس هيچ‌كس حاضر نشد تا آن هنگام كه متوجه [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله ميرزا حسين غروى نايينى]] گرديد. شركت سيد جمال‌الدين، در درس [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نايينى]]، عامل بزرگى براى شركت علما و فضلاى حوزه علميه نجف در درس ايشان شد. شركت او، در درس [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نايينى]] باعث تعجب خيلى از علماى نجف شد، چون او، خود، يكى از استوانه‌هاى حوزه نجف بود. در واقع، او به‌عنوان مشاور علمى نايينى بوده است؛ يعنى [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نايينى]] از وجود ايشان استفاده مى‌نمود. آنچه مؤيد اين مطلب است، اجازه اجتهادى است كه [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نايينى]] به ايشان داده و از ايشان به‌عنوان حجت‌الاسلام ياد كرده و اين، در حالى است كه [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نايينى]] چنين عنوانى را براى كمتر كسى به كار برده و شايد براى هيچ‌كدام از شاگردانش به كار نبرده است.


    شیخ طوسی (رحمه‌الله) با ورود به بغداد، در مجلس درس [[شیخ مفید]] - که در آن زمان، شیخ متکلّمان و فقیهان شیعه و رئیس آنها شناخته می‌شد - شرکت کرد. او به مدّت پنج سال از درس [[شیخ مفید]] در اصول و کلام استفاده کرد و در همین دوره، تألیف کتاب «تهذیب الأحکام»(شرح کتاب «المقنعة» اثر [[شیخ مفید]]) را آغاز کرد. در این شرح، تأثیر جوّ کلامی بغداد بر شیخ طوسی، مشهود است.


     
    <div class="mw-ui-button">[[موسوی گلپایگانی، جمال‌الدین احمد|'''ادامه''']]</div>
    <div class="mw-ui-button">[[طوسی، محمد بن حسن|'''ادامه''']]</div>

    نسخهٔ ‏۶ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۰:۴۷

    موسوی گلپایگانی، جمال‌الدین احمد

    سيد جمال‌الدين گلپايگانى (1295-1377ق)، فقیه، اصولی، عارف، مرجع تقلید وى، علم معقول و اخلاق را پيش بزرگانى همچون آخوند ملامحمد كاشى كه خود حكيم و عارفى بزرگ و از نوادر عصر خويش بود و جهانگيرخان قشقايى كه از بزرگ‌ترين حكيمان و فيلسوفان اسلامى به شمار مى‌رفت، آموخت.

    او، علاوه بر شركت در درس آخوند خراسانى، از درس حاج آقا رضا همدانى و سيد محمد كاظم يزدى نيز بهره جست.

    هم‌چنين از انفاس ملكوتى آقاى شيخ هادى طهرانى، آخوند ملا على نهاوندى، شيخ محمد بهارى و سيد ابوتراب خوانسارى نيز استفاده كرد.

    مدتى هم در سامرا، در درس آیت‌الله محمدتقى شيرازى شركت نمود و بخش زيادى از تقريرات او را به رشته تحرير درآورد و سپس به نجف بازگشت. سرانجام در سال 1329ق، آخوند خراسانى دار فانى را وداع گفت و سيد جمال‌الدين كه مدت 10 سال در درس او شركت كرده بود، در درس هيچ‌كس حاضر نشد تا آن هنگام كه متوجه آیت‌الله ميرزا حسين غروى نايينى گرديد. شركت سيد جمال‌الدين، در درس آیت‌الله نايينى، عامل بزرگى براى شركت علما و فضلاى حوزه علميه نجف در درس ايشان شد. شركت او، در درس آیت‌الله نايينى باعث تعجب خيلى از علماى نجف شد، چون او، خود، يكى از استوانه‌هاى حوزه نجف بود. در واقع، او به‌عنوان مشاور علمى نايينى بوده است؛ يعنى مرحوم نايينى از وجود ايشان استفاده مى‌نمود. آنچه مؤيد اين مطلب است، اجازه اجتهادى است كه مرحوم نايينى به ايشان داده و از ايشان به‌عنوان حجت‌الاسلام ياد كرده و اين، در حالى است كه مرحوم نايينى چنين عنوانى را براى كمتر كسى به كار برده و شايد براى هيچ‌كدام از شاگردانش به كار نبرده است.