منجی در ادیان

منجی در ادیان
پدیدآوران	شاکری زواردهی، روح‌الله (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	پژوهشی نو، در اندیشه نجات بخشی ادیان
ناشر	بنياد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج)
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1388 ش
چاپ	1
شابک	‎978-964-7428-53-8
موضوع	عیسی مسیح در قرآن محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - مهدویت - پیش گویی‏ها مهدویت در ادیان
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏224‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏م‎‏8

منجى در اديان پژوهشى نو، در انديشه نجات‌بخشى اديان اثر روح الله شاكرى زواردهى، در صدد است تا تلاش بشر براى ايجاد يك آينده اميدواركننده توأم با سعادت و خوش‌بختى و انتظار يك موعود مصلح مشترك را به تصوير درآورد.

كتاب به زبان فارسى و در سال 1387ش نوشته شده است.

ساختار

كتاب با مقدمه مؤلف آغاز شده و مطالب در دو بخش و هر بخش در چندين فصل، بر اساس تقسيم اديان به ابراهيمى و غير ابراهيمى، ايده نجات‌بخشى در آن‌ها را مورد بحث و بررسى قرار داده است.

مباحث به دور از هر گونه پيش‌داورى و با استعانت منطقى از منابع مستند و قابل اطمينان اديان، كتب و آموزه‌هاى مرتبط، به تحقيق و پژوهش در موضوع «منجى و موعود آينده بشر» پرداخته است.

گزارش محتوا

مقدمه، واژه‌هاى «نجات» و «اديان» را به طور اجمال، مورد بررسى قرار داده و چنين نتيجه‌گيرى كرده است:

الف) مراد از نجات و نجات‌بخشى كه مبناى مشترك اديان است، نجات اجتماعى، سياسى و معنوى انسان‌ها در سايه رهبر آسمانى بوده و بيشتر اديان در انتظار چنين ارمغانى هستند؛ اين نجات داراى سه ركن است:

1. انزجاراز وضع موجود جامعه
2. انتظار براى ورود به وضع مطلوب به كمك منجى
3. راه‌هاى گذر از وضع موجود و ورود به وضع مطلوب.

ب) تعبير اديان، تسامحى و بنابر روش متداول علم دين‌شناسى است، وگرنه از نظر قرآن و اسلام، دين يكى است كه در طول تاريخ به تناسب نياز بشر و اقتضاى زمان، در چهره شريعت‌ها، ظهور پيدا كرده است.

بخش اول، باورها و اعتقادات اديان ابراهيمى نسبت به منجى را در سه فصل مورد بررسى قرار داده است:

الف) ابتدا مفهوم موعود يهود يا ماشيح(معادل واژه فارسى «مسيحا») و زمينه پيدايش طرح آن در يهود را توضيح داده و بعد از بيان سير تحول اين مفهوم قومى‌نگر به يك انديشه فراقومى يا فراملى، پيامدهاى موعودباورى در يهود را مورد كنكاش قرار مى‌دهد.

برخى از اين پيامدها؛ عبارتند از: اميد به تحقق وعده الهى، صبر و آرامش در برابر مشكلات، ايجاد نشاط، وحدت قومى، تن دادن به شريعت و رفتار شرعى و...

ويژگى‌هاى ماشيح و كاركردهاى انديشه آن در يهود، محاسبات ظهور او و بررسى ديدگاه‌هاى موجود، وضعيت جهان در عصر ظهور ماشيح، موعود در نگاه منابع يهود از ديگر مباحث اين فصل است.

ب) بررسى مسيحيت و رجعت مجدد مسيح:

مؤلف معتقد است، مسيحيت تنها دينى است كه از دل دين ديگرى بيرون آمده و يكى از مذاهب يهود است و دو چهره از مسيح در عهد جديد وجود دارد:

1. مسيح يهودى - مسيحى، تا قبل از مصلوب شدن عيسى(ع)
2. مسيح مسيحى، بعد از مصلوب شدن

البته وى چهره سومى هم براى مسيحا ترسيم مى‌كند كه اين چهره، مسيح در نگاه غير يهوديان و مسيحيان است؛ مثلاًمسلمانان مى‌گويند مسيح در نگاه اسلام(قصه بشارت برآمدن كسى ديگر به نام فارقليط).

ويژگى‌هاى موعود مسيحى و معناى بازگشت مجدد مسيح، پيش‌گويى‌هايى در مورد ظهور مجدد، هزاره‌گرايى در مسيحيت، تفاوت‌هاى موجود ميان موعود مسيحى و موعود يهودى - مسيحى، اهداف و ثمرات بازگشت وى؛ از جمله: داورى در ميان امت‌ها، آزاد ساختن و بركت دادن، برقرارى ملكوت، نجات بنى اسرائيل و... از مباحث مهم اين فصل هستند.

ج) به مهدى موعود(عج) از نگاه اسلام نگريسته و بعد از توضيح ويژگى‌هاى اين دين؛ از جمله جامعيت، كمال، خاتميت و جاودانگى، اوصاف و ويژگى‌هاى كلى موعود اسلام در نگاه عامه و خاصه را تشريح كرده و به بيان علائم ظهور پرداخته است.

دوم، اعتقاد به منجى و موعود نهايى در آيين‌ها، كيش‌ها، فرهنگ‌ها و اديان غير ابراهيمى را كه خاستگاه آن‌ها (غير از زرتشت) كشورهاى آسيايى است را، در چهار بخش، مورد بررسى اجمالى قرار داده است:

اول، سابقه انديشه موعودگرايى زرتشت را نسبت به ساير اديان بيشتر دانسته و براى تبيين اين موضوع، عناوينى را مورد بحث قرار داده است؛ از جمله: ريشه‌يابى واژه سوشيانت و مفهوم آن، ادوار تاريخى در نگاه زرتشتیان و موعود سه‌گانه آن‌ها، جهان در آستانه ظهور «هوشيدر»، «هوشيدرماه» و «سوشيانت»، موعود در منابع و متون زرتشتى و تفاوت منجى و موعود زرتشتیان و مسلمانان.

دوم، هندوييزم را عبارت از يك سيستم مذهبى اجتماعى كه در ميان مردم سرزمين هند، در قرن سوم ق.م رشد و نمو يافته دانسته و عناوينى كه با توجه به اين موضوع مورد بحث قرار داده عبارتند از: موعود هندو، ويژگى‌هاى «كالى»، ادوار جهانى هندو و ويژگى‌هاى عصر ظهور.

آيين بودا، همچون نهرى جدا شده از بستر انديشه هندويى است و مؤلف در سوم، به بررسى موارد ذيل درباره بودا و موعود آن(ميتريه) مى‌پردازد: واژه ميتريه و مفهوم آن، ادوار تاريخى در نگاه بودائيان، ويژگى ميتريه، جهان در عصر ظهور او و ميتريه در منابع و متون بودايى.

آخرين فصل، در بحثى كوتاه، نگاهى اجمالى به موعودهاى اديان ديگر؛ مانند كنفسوس، دائو، مانى و... انداخته است.

نويسنده معتقد است، باورهاى پيروان اين كيش‌ها به نجات و نجات‌بخش نهايى را نمى‌توان به عقايد و آموزه‌هاى زرتشتى، يهودى، مسيحى و اسلامى منطبق دانست، بلكه مى‌توان پاره‌اى از اين باورها را شبيه و همانند آموزه‌هاى اين اديان تلقى كرد.

وضعيت كتاب

فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مآخذ در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها به ذكر منابع و توضيح كلمات و عبارات متن پرداخته است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.

وابسته‌ها

سوشیانت منجی ایرانویج