وائلی، احمد

وائلی، احمد

نام	وائلی، احمد
نام های دیگر	شیخ دکتر احمد وائلی
نام پدر	حسون
متولد	1347ق / 1928م
محل تولد	نجف
رحلت	1424ق / 2003م
اساتید	سید محمدتقی حکیم شیخ محمدحسین مظفر شیخ محمدتقی ایروانی شیخ هادی قرشی
برخی آثار	هوية التشيع هویت تشیع
کد مؤلف	AUTHORCODE02580AUTHORCODE

احمد بن حسّون بن سعيد لیثی وائلی (1347-1424ق)، خطیب شهیر، شاعر و نویسنده توانا

ولادت

او در‌ 17‌ ربیع‌الاول 1347ق در نجف اشرف دیده به جهان گشود.

تحصیلات و اساتید

پس از فراگیری ادبیات، برای آموختن سطوح به «منتدی النشر» رفت‌ و نزد‌ اساتیدی چون: سید محمدتقی حکیم، شیخ محمدحسین مظفر، شیخ محمدتقی ایروانی، شیخ هادی قرشی، شیخ علی سماکه، شیخ علی ثامر و شیخ حسین زایردهام سطوح عالیه را‌ آموخت‌ و در حکمت و فلسفه پیش شیخ علی کاشف‌الغطاء و در فن منبر و خطابه هم کنار سید باقر سلیمون تلمذ کرد. سپس به «کلیة‌الفقه» رفت و پس از فراغت از تحصیل در آن، به‌ بغداد‌ رفت و در سال 1389ق از‌ دانشگاه‌ بغداد‌، فوق لیسانس دریافت کرد. او سپس به قاهره رفت و از دانشگاه قاهره در سال 1392ق به اخذ دکترا نائل آمد‌. سپس‌ به‌ عراق بازگشت و تبلیغ دینی خود را از طریق‌ وعظ‌ و خطابه آغاز کرد. او در این زمان یکی از خطبای مشهور عراق بود و نامش در میادین شعر و ادب و مواقف‌ نظم‌ و انشاء‌ و خطابه در جهان عرب، طنین‌انداز بود و علاوه بر آن، مجالس‌ متعدد در مباحث عقاید و تاریخ و حدیث و فقه و تفسیر داشت و اشعارش در مجلات عربی به چاپ می‌رسید.

تخصص

وائلی در خطبه خواندن نوآوری و شیوه خاصی داشت و به روش معمولی منبر نمی‌رفت و چنان تحول چشمگیری در این زمینه ایجاد نمود که شیوه او، الگوی خطیبان بعد قرار گرفت. وائلی یک دوره سیاسی پر از حوادث و مخصوصاً در دو دهه 40 و 50 از تاریخ معاصر را پشت سر گذاشته و در آن دوره موضع‌گیری‌هایی را از آن خود ثبت نمود و نقش برجسته‌ای در جنبش اصلاح سیاسی و فکری عراق به یادگاری گذاشت. شعر نزد وائلی جنبه تفریح و ذوق و دوست داشتن نداشت بلکه او برای شعر رسالت بزرگی در پیام‌رسانی و ارشاد قائل بود و معتقد بود شاعر متعهد باید پیام‌رسان و راهنما باشد؛ همان‌طور که منبر دارای رسالت است شعر نیز دارای نقش و رسالت است. وی به‌وسیله شعر بر بسیاری از جریانات و امور سیاسی و اجتماعی تأثیر گذاشت؛ بنابراین قصائد زیادی در امور سیاسی دارد. او موفق شد به‌وسیله شعر با خواسته‌های مردم همراهی کند و با حکومت‌های پی‌درپی عراق مقابله نماید.

قصیده «خواب‌های کاذب» در مورد سوسیالیست‌ها و شعارهای آنان، قصیده «با رودخانه تایمز» درباره اشغال عراق توسط بریتانیا، قصیده «بغداد» درباره اوضاع نابسامان عراق در سایه حکومت بعثی‌ها و همچنین قصاید دیگری درباره فلسطین و دیگر مشکلات عرب‌ها و مسلمانان از مهم‌ترین اشعار سیاسی اوست.

ایشان بعدازاینکه وضع سیاسی عراق در سال 1978 برایش خطرآفرین شد، از عراق هجرت نمود و در دمشق مستقر شد و بعد از ورود نیروی‌های متحد به عراق و سقوط حکومت صدام در سال 2002 به عراق باز گشت.

وفات

وی در 82 سالگی در روز چهارشنبه 14 جمادی‌الاول 1424ق (2002م) در شهر کاظمین بدرود حیات گفت و در جوار مزار کمیل بن زیاد نخعی در نجف اشرف مدفون گردید.

آثار

1. نحو تفسير علمي للقرآن؛
2. من فقه الجنس في قنواته المذهبیة
3. دیوان‌ شعر؛
4. أحكام‌ السجون في الشريعة و القانون؛
5. استغلال الأجير و موقف الإسلام منه؛
6. هوية‌ التشيع؛
7. الأوليات في حياة الإمام علي(ع)؛
8. حماية الحيوان في الشريعة الإسلامية‌؛
9. الخليفة الحضارية لموقع النجف‌ قبل‌ الإسلام؛
10. منجتع الغيث في الصحابة من بني ليث.

منابع مقاله

1. جعفری نسب، حسن، «زندگینامه و اشعار سیاسی دکتر احمد وائلی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تاریخ دفاع 1387، دانشگاه اصفهان، ارائه شده در پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه به تاریخ ششم بهمن 1395
2. انصاری، ناصرالدین، «در سوگ خطیب شهیر عراقی شیخ احمد وائلی»، پایگاه مجلات تخصصی نور: درس‌هایی از مکتب اسلام، شهریور 1382، سال 43، شماره 6، صفحه 66.
3. پایگاه الشیعه

وابسته‌ها

هوية التشيع

هویت تشیع

دفاع عن الحقيقة

سيرة أهل البيت عليهم‌السلام من محاضرات الدکتور الشيخ أحمد الوائلي 1346هـ - 1424هـ