مطلب السؤال

مطلب السؤال
پدیدآوران	شریف تنکابنی، احمد بن محمد حسین (نويسنده) اصفهانی، محمدمهدی (مقدمه نويس)
عنوان‌های دیگر	رساله اسهالیة رساله برء الساعه
ناشر	دانشگاه علوم پزشکی ايران، موسسه مطالعات تاريخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1382 ش
چاپ	1
موضوع	پزشکی سنتی - متون قدیمی تا قرن 14
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏R‎‏ ‎‏128‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏ت‎‏9‎‏م‎‏6

«مطلب السؤال» مهم‌ترين اثر حكيم تنكابنى پزشک نامدار قرن سيزدهم هجرى قمرى است كه به شيوه سؤال و جواب تنظيم يافته است و مؤلف در آن به بررسى بيمارى‌ها و شيوه درمان آن‌ها در ضمن سؤال و جواب مى‌پردازد.

مؤلف اين اثر را به نام محمد شاه قاجار و به درخواست برخى از دوستان تأليف نموده است.(مطلب السوال، ص2-3).

ساختار

كتاب در سه مقاله و پانزده مطلب تدوين شده است. مقاله اول در شرافت علم طب و وصاياى اطباء؛ مقاله دوم در معرفت امراض متشابه و امتياز فيما بين آن و معالجات آن؛ مقاله سوم در اجوبه بعضى اسئله كه خالى از غموض و اشكال نباشد. (همان، ص3)

گزارش محتوا

به غير از بخشى از مقدمه اين اثر كه بيشتر شامل مباحث اخلاقى و توصيه‌هايى در اين زمينه به پزشکان است، دو مقاله ديگر اين كتاب ارزشمند، شامل مطالب علمى و پزشکى كاربردى است. مؤلف در نگارش اين اثر به ترتيب كتب معالجات نظر داشته است و از اين‌رو مقاله دوم را كه مهم‌ترين و مفصل‌ترين بخش اين اثر است، از مبحث بيمارى‌هاى سر شروع مى‌كند و با مبحث بيمارى‌هاى پوستى به اتمام مى‌رساند.

نكته ديگر اين‌كه هر چند قصد مؤلف بر اين است كه مباحث مورد نظر را با ايجاز و اختصار مطرح كند؛ ولى در عين حال به بسيارى از منابع معتبر هم اشاره مى‌نمايد و به ارزش اين اثر مى‌افزايد.

ابن‌سينا (مطلب السوال، ص8)، بقراط (همان، ص10)، محمد بن زكرياى رازى (همان، 19)، حكيم مؤمن تنكابنى (همان، 19)، مؤلف ترويح الارواح (همان، ص22)، جالینوس (همان، ص22) بخشى از اين استنادات است.

وضعيت كتاب

اين كتاب در سال 1297ق به كوشش فرزند مؤلف ميرزا محمد حكيم باشى در تهران انتشار يافته است.

همراه اين كتاب، رساله اسهاليه مؤلف و نيز ترجمه كتاب برء الساعة به قلم مؤلف چاپ شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب