الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده دوم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱: خط ۱:
    <div class="boxTitle"><big>'''[[تأملی در نهضت عاشورا]]'''</big></div>
    [[پرونده:NUR15763J1.jpg |بندانگشتی|تأملی در نهضت عاشورا|175px]]


    <div class="boxTitle"><big>'''[[سبزواری، هادی بن مهدی|حاج ملاهادی سبزواری]]'''</big></div>
    '''تأملی در نهضت عاشورا'''، اثر [[جعفریان، رسول|رسول جعفریان]]، پژوهشی است پیرامون قیام امام حسین(ع) و نهضت عاشورا که به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.
    [[پرونده:NUR00150.jpg|بندانگشتی|سبزواری، هادی بن مهدی|175px]]


    '''ملاهادی سبزواری'''(۱۲۱۲-۱۲۸۹قملقب به '''أسرار'''، فقیه، عارف، شاعر و فیلسوف مشهور دوران قاجاریه است. «[[دیوان حکیم سبزواری «اسرار»|منظومه سبزواری]]» و «[[أسرار الحكم في المفتتح و المختتم|اسرار الحكم]]» از جمله آثار اوست.
    نخستین گفتار کتاب به بررسی اجمالی منابع تاریخ عاشورا پرداخته است که در این میان «[[مقتل أبي مخنف|مقتل الحسين» ابی‌مخنف]]، «[[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|طبقات]]» [[ابن سعد، محمد بن سعد|ابن سعد]]، «[[أنساب الأشراف (5 جلدی)|أنساب الأشراف]]» [[بلاذری، احمد بن یحیی|بلاذری]]، «[[الأخبار الطوال]]» [[دینوری، احمد بن داود|دینوری]]، «[[الفتوح]]‌«[[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]]، «[[مقتل الحسين (عليه السلام) (خوارزمی)|مقتل الحسين]]» خوارزمی و «مقتل الحسين» [[طبرانی، سلیمان بن احمد|طبرانی]] به‌عنوان برجسته‌ترین و کهن‌ترین منابع قابل‌توجه که به‌صورت نسبتا مفصل به واقعه عاشورا پرداخته‌اند، مطرح گردیده است.


    او در سال 1212 ق در سبزوار متولد شد و تحصيلات ابتدايى، صرف و نحو را از 7 - 8 سالگى شروع نمود. بعد از فوت پدر در سن 10 سالگى نزد پسر عمه‌اش حاج ملا حسين سبزوارى اقامت كرد.
    گزارش دوم تحت عنوان «گزارشی دیگر از رویداد کربلا» با ارائه اطلاعاتی که بخش زیادی از آنها در گزارش نخست ذکر گردیده سامان یافته است؛ با این تفاوت که به بُعد تحلیلی مطالب، بیشتر پرداخته است. بنا بر آنچه مؤلف در مقدمه کتاب آورده، این دو بخش مستقل از یکدیگر نگاشته شده و هریک ویژگی خاص خود را داراست.


    مهم‌ترين دورۀ حيات علمى وى، 27 سال آخر عمرش بود كه در سبزوار حوزۀ بزرگ و گرمى را ايجاد كرد و با وجود حوزه‌هاى پر رونق اصفهان و تهران، دانش پژوهان از سراسر ايران به سويش مى‌شتافتند تا از محضرش استفاده كنند.
    پنجمین گفتار حاوی مطالبی بسیار مختصر پیرامون اربعین امام حسین(ع) است. بخش بعدی کتاب تحت عنوان «حکمت شهادت امام حسین(ع)» رویکردی متفاوت از آنچه در بخش‌های پیشین شاهد بودیم، دارد و به گفته مؤلف، وی روش تاریخی را در این بخش کنار گذاشته و بیشتر به مسائل فکری پرداخته است. تمام سعی مؤلف در این بخش بر آن است که نشان دهد بار عاطفی حادثه کربلا بر بار سیاسی آن سایه افکنده است و مانع از آن شده که پیام سیاسی این واقعه بزرگ و الگوسازی مناسب از آن صورت گیرد. درعین‌حال که متذکر می‌شود: «پرداختن به جنبه‌های عاطفی می‌تواند به‌طور مستقیم خاطره یک حادثه را زنده کند و به‌نحوی بار سیاسی آن را انتقال دهد».


    از اسامى شاگردان او معلوم مى‌شود كه حتى بزرگان نيز براى كسب علم به محضرش مى‌آمدند و بسيارى از محققين مشكلات علمى خويش را از طريق مكاتبه با ايشان حل مى‌نمودند.
    نویسنده در بخش دیگری از کتاب تحت عنوان «آثار نهضت امام حسین(ع)» تأثیر نهضت آن حضرت بر سقوط حکومت امویان را از طریق زیر سؤال بردن اسلامیت حکومت آنان و نشان دادن فعالیت و زنده بودن خط بنی هاشم به‌عنوان تنها رقیب سیاسی بنی امیه، بررسیده است. در این بخش همچنین تأثیر قیام آن حضرت بر قیام‌های بعدی علویان مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات سودمندی از لحاظ تاریخی ارائه گردیده است.


    شهرت حكيم سبزوارى در زمينۀ شرح و بسط و تنظيم افكار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدر المتألهين]] است و مكتب فلسفى او همان مكتب [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدر المتألهين]] كه بين چهار مشرب دينى، اشراقى، عرفانى و مشاء در تفكر اسلامى را جمع نموده است و هر كدام را توضيح و تبيين كنندۀ ديگرى مى‌داند و معتقد است اگر بواسطۀ برهان بر مرز صحيح قدم بگذاريم، به آنچه عارفان شهود كرده و در دين بر آن تأكيد شده است خواهيم رسيد.
    <div class="mw-ui-button">[[تأملی در نهضت عاشورا|'''ادامه''']]</div>
     
    البته در شيوۀ سبزوارى تفاوت‌هايى نيز با [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدر المتألهين]] ديده مى‌شود. او بيشتر به فلسفۀ اشراق و تصوف گرايش دارد تا برهان و لذا عناصر عرفانى در مكتب حكيم سبزوارى شرح و بسط بيشترى يافته است.
     
    او عرفان و حكمت را در محدودۀ شرع پذيرفته است كه حداقل نبايد تغايرى با مبانى شرعى داشته باشند و از اين رو در مسألۀ دوام عذاب مخلدين در آتش، بر خلاف [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و بعضى ديگر همان طور كه آيات قرآن كريم بر آن تأكيد دارد معتقد به خلود در آتش و دوام عذاب اهل نار گرديد.
     
    يكى از خصوصيات مكتب علمى مرحوم سبزوارى توأم نمودن بحث نظرى با عمل است. او معتقد بود كه انسان براى دريافت حقايق علاوه بر بحث، نياز به سير و سلوك دارد و خود يكى از عاملان به اين نظريه بوده و علم و عمل را توأم نموده است.
     
     
    <div class="mw-ui-button">[[سبزواری، هادی بن مهدی|'''ادامه''']]</div>

    نسخهٔ ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۱۷، ساعت ۲۲:۲۸

    تأملی در نهضت عاشورا

    تأملی در نهضت عاشورا، اثر رسول جعفریان، پژوهشی است پیرامون قیام امام حسین(ع) و نهضت عاشورا که به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.

    نخستین گفتار کتاب به بررسی اجمالی منابع تاریخ عاشورا پرداخته است که در این میان «مقتل الحسين» ابی‌مخنف، «طبقات» ابن سعد، «أنساب الأشراف» بلاذری، «الأخبار الطوال» دینوری، «الفتوح‌«ابن اعثم، «مقتل الحسين» خوارزمی و «مقتل الحسين» طبرانی به‌عنوان برجسته‌ترین و کهن‌ترین منابع قابل‌توجه که به‌صورت نسبتا مفصل به واقعه عاشورا پرداخته‌اند، مطرح گردیده است.

    گزارش دوم تحت عنوان «گزارشی دیگر از رویداد کربلا» با ارائه اطلاعاتی که بخش زیادی از آنها در گزارش نخست ذکر گردیده سامان یافته است؛ با این تفاوت که به بُعد تحلیلی مطالب، بیشتر پرداخته است. بنا بر آنچه مؤلف در مقدمه کتاب آورده، این دو بخش مستقل از یکدیگر نگاشته شده و هریک ویژگی خاص خود را داراست.

    پنجمین گفتار حاوی مطالبی بسیار مختصر پیرامون اربعین امام حسین(ع) است. بخش بعدی کتاب تحت عنوان «حکمت شهادت امام حسین(ع)» رویکردی متفاوت از آنچه در بخش‌های پیشین شاهد بودیم، دارد و به گفته مؤلف، وی روش تاریخی را در این بخش کنار گذاشته و بیشتر به مسائل فکری پرداخته است. تمام سعی مؤلف در این بخش بر آن است که نشان دهد بار عاطفی حادثه کربلا بر بار سیاسی آن سایه افکنده است و مانع از آن شده که پیام سیاسی این واقعه بزرگ و الگوسازی مناسب از آن صورت گیرد. درعین‌حال که متذکر می‌شود: «پرداختن به جنبه‌های عاطفی می‌تواند به‌طور مستقیم خاطره یک حادثه را زنده کند و به‌نحوی بار سیاسی آن را انتقال دهد».

    نویسنده در بخش دیگری از کتاب تحت عنوان «آثار نهضت امام حسین(ع)» تأثیر نهضت آن حضرت بر سقوط حکومت امویان را از طریق زیر سؤال بردن اسلامیت حکومت آنان و نشان دادن فعالیت و زنده بودن خط بنی هاشم به‌عنوان تنها رقیب سیاسی بنی امیه، بررسیده است. در این بخش همچنین تأثیر قیام آن حضرت بر قیام‌های بعدی علویان مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات سودمندی از لحاظ تاریخی ارائه گردیده است.