الأماكن أو ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الأمكنة: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR14170J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
|- | |- | ||
|سال نشر | |سال نشر | ||
|data-type='publishYear'| | |data-type='publishYear'| | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type='automationCode'| | |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE14170AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
كتاب اول، كتاب الهمزة است و در 68 باب بيان شده است؛ مثلا در باب اول آن، از كلمات«ابلة» و«ايلة» و«اثلة» ياد شده، آن‌گاه اولى، با همزه مضموم و باء مضموم و لام مشدد مفتوح تلفظ گرديده و شهرى معروف در نزديكى بصره، در قسمت دريايى آن و قديمى‌تر از بصره دانسته شده و دومى، با همزه مفتوح و ياء ساكن و لام مخفف مفتوح تلفظ گرديده و شهرى بندرى و به قولى، آخر حجاز و اول شام معرفى شده است و سومى، هم‌وزن دومى، با اين تفاوت كه به جاى ياء، ثاء قرار دارد، تلفظ شده و موضعى حجازى از ناحيه مدينه دانسته شده است. | كتاب اول، كتاب الهمزة است و در 68 باب بيان شده است؛ مثلا در باب اول آن، از كلمات«ابلة» و«ايلة» و«اثلة» ياد شده، آن‌گاه اولى، با همزه مضموم و باء مضموم و لام مشدد مفتوح تلفظ گرديده و شهرى معروف در نزديكى بصره، در قسمت دريايى آن و قديمى‌تر از بصره دانسته شده و دومى، با همزه مفتوح و ياء ساكن و لام مخفف مفتوح تلفظ گرديده و شهرى بندرى و به قولى، آخر حجاز و اول شام معرفى شده است و سومى، هم‌وزن دومى، با اين تفاوت كه به جاى ياء، ثاء قرار دارد، تلفظ شده و موضعى حجازى از ناحيه مدينه دانسته شده است. | ||
برخى از شهرها، نواحى و مناطق ديگرى كه در كتاب معرفى شده‌اند، عبارتند از: (آرة و آوة)، ( | برخى از شهرها، نواحى و مناطق ديگرى كه در كتاب معرفى شده‌اند، عبارتند از: (آرة و آوة)، (اَبَّا و اَنا و اَيا و اُنَّا)، (اَبْواء و اَبْوا و اَبَوا)، (اَبْيَن و اُبَيْر و اُثَيْر و اَبْتَر)، (اُبْلَى و اُبْلِىّ)، (اَبَان و اُبَار و آفار)، (آبِل و اَثْل)، (اَبْهَر و اَيْهَب)، (اِيرَم و اَيْدَم)، (بابِل و بانُك و ناتَل و ثافِل)، (تارَم و يارَم)، (ثَبِير و سُرّ)، (جار و جَأْز و خَار)،(حامِد و حامِر)،(خاخ و حاج)، (داثِر و داثِن و زابِن)، (ذَرْوان و دَوْران و دُوران و دَوْدان)، (راران و راذان و رازان و زاذان)، (زارة و زاوة)، (سامة و شامة)، (شاش و شاس)، (صار و صارة و صارى)، (ضان و صاد)، (طَفِيل و طُفَيْل)... | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8623 مطالعه کتاب الأماکن أو ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الأمکنة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/8623 مطالعه کتاب الأماکن أو ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الأمکنة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:جغرافیا (عمومی) | [[رده:جغرافیا (عمومی)، اطلس، نقشه]] | ||
[[رده:وجه تسمیه شهرها ونقاط (از جمله در فرهنگ جغرافیایی، نام جغرافیایی و شرایط)]] | [[رده:وجه تسمیه شهرها ونقاط (از جمله در فرهنگ جغرافیایی، نام جغرافیایی و شرایط)]] | ||
نسخهٔ ۲۶ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۹:۰۷
| نام کتاب | الأماکن أو ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الأمکنة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامکنه |
| پدیدآورندگان | حازمی، محمد بن موسی (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | G 101 /ح2الف8 |
| موضوع | فرهنگ جغرافیایی - متون قدیمی تا قرن ۱۴
کشورهای اسلامی - فرهنگ جغرافیایی |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | - - |
| سال نشر | |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE14170AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«الاماكن او ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الامكنة»، تأليف ابو بكر، محمد بن موسى الحازمى(584 - 548ق)، به زبان عربى و موضوع آن، شناخت مكان‌هايى از بلاد اسلامى(غالبا عربى و گاه عجمى) است كه در تلفظ به هم نزديك و گاه شبيهند، ولى در معنا با هم اختلاف دارند.
ساختار
مطالب كتاب، به ترتيب حروف الفبا تنظيم شده است؛ بدين صورت كه اسم‌هايى از بلاد كه با حرف همزه و با حرف باء آغاز شده‌اند، در ذيل عنوان«كتاب الهمزة» و«كتاب الباء» و اسم‌هايى كه با بقيه حروف شروع شده‌اند، در ذيل عنوان«حرف...» و هر كتاب يا حرف، در قالب چند باب(در ابواب نيز رعايت ترتيب حروف الفبا شده است) بيان گرديده‌اند. تعداد كل ابواب 902 باب است كه بسيارى از آنها، كوتاه، در حد يك خط و برخى ديگر، بلند و در حد چند صفحه مى‌باشد.
گزارش محتوا
كتاب اول، كتاب الهمزة است و در 68 باب بيان شده است؛ مثلا در باب اول آن، از كلمات«ابلة» و«ايلة» و«اثلة» ياد شده، آن‌گاه اولى، با همزه مضموم و باء مضموم و لام مشدد مفتوح تلفظ گرديده و شهرى معروف در نزديكى بصره، در قسمت دريايى آن و قديمى‌تر از بصره دانسته شده و دومى، با همزه مفتوح و ياء ساكن و لام مخفف مفتوح تلفظ گرديده و شهرى بندرى و به قولى، آخر حجاز و اول شام معرفى شده است و سومى، هم‌وزن دومى، با اين تفاوت كه به جاى ياء، ثاء قرار دارد، تلفظ شده و موضعى حجازى از ناحيه مدينه دانسته شده است.
برخى از شهرها، نواحى و مناطق ديگرى كه در كتاب معرفى شده‌اند، عبارتند از: (آرة و آوة)، (اَبَّا و اَنا و اَيا و اُنَّا)، (اَبْواء و اَبْوا و اَبَوا)، (اَبْيَن و اُبَيْر و اُثَيْر و اَبْتَر)، (اُبْلَى و اُبْلِىّ)، (اَبَان و اُبَار و آفار)، (آبِل و اَثْل)، (اَبْهَر و اَيْهَب)، (اِيرَم و اَيْدَم)، (بابِل و بانُك و ناتَل و ثافِل)، (تارَم و يارَم)، (ثَبِير و سُرّ)، (جار و جَأْز و خَار)،(حامِد و حامِر)،(خاخ و حاج)، (داثِر و داثِن و زابِن)، (ذَرْوان و دَوْران و دُوران و دَوْدان)، (راران و راذان و رازان و زاذان)، (زارة و زاوة)، (سامة و شامة)، (شاش و شاس)، (صار و صارة و صارى)، (ضان و صاد)، (طَفِيل و طُفَيْل)...
وضعيت كتاب
فهرست مطالب و موضوعات در پايان كتاب ذكر شده است. كتاب، فاقد ذكر منابع و مصادر و پاورقى مى‌باشد.
منابع
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب الأماکن أو ما اتفق لفظه و افترق مسماه من الأمکنة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور