۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'حضرت على(ع)' به 'حضرت على(ع) ') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
«نشئة التشيّع و الشيعة»، اثر [[صدر، محمدباقر|سيد محمدباقر صدر]] (ره)، از جمله آثار ارزشمندى است كه نويسنده آن به شيوه مستدل و علمى به بررسى چگونگى شكل‌گيرى مذهب تشيع و اساس و مبانى آن پرداخته است. اين اثر به زبان عربى، در يك مجلد منتشر شده است. اين اثر در اصل به‌عنوان مقدمه‌اى بر كتاب «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة»، اثر دكتر عبدالله فياض، نگاشته شده و بعدها به‌صورت كتابى مستقل انتشار يافته است <ref>مقدمه محقق، ص 10</ref> | «نشئة التشيّع و الشيعة»، اثر [[صدر، محمدباقر|سيد محمدباقر صدر]] (ره)، از جمله آثار ارزشمندى است كه نويسنده آن به شيوه مستدل و علمى به بررسى چگونگى شكل‌گيرى مذهب تشيع و اساس و مبانى آن پرداخته است. اين اثر به زبان عربى، در يك مجلد منتشر شده است. اين اثر در اصل به‌عنوان مقدمه‌اى بر كتاب «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة»، اثر دكتر عبدالله فياض، نگاشته شده و بعدها به‌صورت كتابى مستقل انتشار يافته است<ref>مقدمه محقق، ص 10</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
كتاب، مشتمل بر مقدمه محقق و مؤلف، دو فصل و يك بخش الحاقى است. هريك از فصول كتاب و بخش الحاقى در سه مبحث تدوين شده است. | كتاب، مشتمل بر مقدمه محقق و مؤلف، دو فصل و يك بخش الحاقى است. هريك از فصول كتاب و بخش الحاقى در سه مبحث تدوين شده است. | ||
[[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] در اين پژوهش، منطق پيراسته و اسلوب علمى متينى را به كار بسته و در مراحل مختلف بحث، با ژرف‌نگرى آگاهانه حركت كرده، گويا از همان آغاز مى‌دانسته چگونه خواننده را گام‌به‌گام به‌گونه‌اى منتقل كند كه منطق حق مى‌طلبد. مطالب كتاب على‌رغم موجز بودنش، به لحاظ قوت و متانت استدلال، سنگينى و دقت عبارات، نحوه پردازش و ظرافت مطالب، بى‌سابقه و شامل نكات و اشارات فراوانى است كه تنها اديبان و عالمان به آن پى مى‌برند و از كسانى كه با چنين بحث‌هاى عميق كلامى آشنايى چندانى ندارند و هنوز وارد ميدان مناظره و استدلال نشده و از قبل، وقايع تاريخى و روايات شريف نبوى را بررسى نكرده‌اند، مخفى مى‌ماند <ref>مقدمه محقق، ص 8</ref> | [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] در اين پژوهش، منطق پيراسته و اسلوب علمى متينى را به كار بسته و در مراحل مختلف بحث، با ژرف‌نگرى آگاهانه حركت كرده، گويا از همان آغاز مى‌دانسته چگونه خواننده را گام‌به‌گام به‌گونه‌اى منتقل كند كه منطق حق مى‌طلبد. مطالب كتاب على‌رغم موجز بودنش، به لحاظ قوت و متانت استدلال، سنگينى و دقت عبارات، نحوه پردازش و ظرافت مطالب، بى‌سابقه و شامل نكات و اشارات فراوانى است كه تنها اديبان و عالمان به آن پى مى‌برند و از كسانى كه با چنين بحث‌هاى عميق كلامى آشنايى چندانى ندارند و هنوز وارد ميدان مناظره و استدلال نشده و از قبل، وقايع تاريخى و روايات شريف نبوى را بررسى نكرده‌اند، مخفى مى‌ماند<ref>مقدمه محقق، ص 8</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
محقق اثر در مقدمه‌اش بر كتاب ابتدا به جايگاه والاى علمى و معنوى [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] اشاره و خاطرنشان مى‌كند كه انديشه و نظريات و آراى اصيل ايشان در اصالت‌بخشى به مكتب اسلام و نوسازى مباحث كلامى و غنا بخشيدن به معرفت قرآنى، سهم بسزايى داشت <ref>همان، ص 7</ref> | محقق اثر در مقدمه‌اش بر كتاب ابتدا به جايگاه والاى علمى و معنوى [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] اشاره و خاطرنشان مى‌كند كه انديشه و نظريات و آراى اصيل ايشان در اصالت‌بخشى به مكتب اسلام و نوسازى مباحث كلامى و غنا بخشيدن به معرفت قرآنى، سهم بسزايى داشت<ref>همان، ص 7</ref> | ||
مطالب كتاب، به‌اختصار بدين شرح است: | مطالب كتاب، به‌اختصار بدين شرح است: | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
2. نويسنده در اين فصل به مبدأ تقسيم امت اسلامى به دو گروه شيعه و سنى و دفع توهمى كه تشيع مذهبى را از تشيع سياسى جدا مى‌انگارد، مى‌پردازد. | 2. نويسنده در اين فصل به مبدأ تقسيم امت اسلامى به دو گروه شيعه و سنى و دفع توهمى كه تشيع مذهبى را از تشيع سياسى جدا مى‌انگارد، مى‌پردازد. | ||
اين فصل تحت عنوان «شيعه چگونه تولد يافت»، طى سه مبحث بيان شده است: مبحث اول، در باره دو گرايش اصلى است كه پابه‌پاى پيدايش امت وجود داشتند؛ مبحث دوم، در باره مرجعيت فكرى و رهبرى است و مبحث سوم، در باره مسئله تشيع مذهبى و تشيع سياسى مى‌باشد <ref>همان</ref> | اين فصل تحت عنوان «شيعه چگونه تولد يافت»، طى سه مبحث بيان شده است: مبحث اول، در باره دو گرايش اصلى است كه پابه‌پاى پيدايش امت وجود داشتند؛ مبحث دوم، در باره مرجعيت فكرى و رهبرى است و مبحث سوم، در باره مسئله تشيع مذهبى و تشيع سياسى مى‌باشد<ref>همان</ref> | ||
در بخش الحاقى كتاب كه به قلم محقق اثر مى‌باشد، در مبحث اول، فرايند آماده‌سازى فكرى - تربيتى [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] براى رهبرى امت اسلامى، در مبحث دوم، چگونگى آماده‌سازى تربيتى - فكرى امت اسلامى براى خلافت [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] و در بحث سوم، شناخت قرآن كريم و تأثير آن در آماده‌سازى [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] براى خلافت، مورد بررسى قرار گرفته است <ref>متن كتاب، ص 103 - 128</ref> | در بخش الحاقى كتاب كه به قلم محقق اثر مى‌باشد، در مبحث اول، فرايند آماده‌سازى فكرى - تربيتى [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] براى رهبرى امت اسلامى، در مبحث دوم، چگونگى آماده‌سازى تربيتى - فكرى امت اسلامى براى خلافت [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] و در بحث سوم، شناخت قرآن كريم و تأثير آن در آماده‌سازى [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] براى خلافت، مورد بررسى قرار گرفته است<ref>متن كتاب، ص 103 - 128</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
در چاپ‌هاى پيشين كتاب، علاوه بر خطاهاى فراوان چاپى، به تحقيق و تدقيق مطالب و نقل اسناد روايات و متن توجهى نشده بود. محقق در تصحيح اثر از دو نسخه چاپى و نسخه‌اى كه به‌عنوان مقدمه آمده استفاده كرده است. | در چاپ‌هاى پيشين كتاب، علاوه بر خطاهاى فراوان چاپى، به تحقيق و تدقيق مطالب و نقل اسناد روايات و متن توجهى نشده بود. محقق در تصحيح اثر از دو نسخه چاپى و نسخه‌اى كه به‌عنوان مقدمه آمده استفاده كرده است. | ||
محقق كتاب، به منابعى كه [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] ارجاع داده، مراجعه كرده و علاوه بر توثيق روايات مورد اطمينان ايشان، شماره جلد و صفحه منابعى را كه وى متعرض آنها نشده، اضافه نموده و به دنبال هريك از ارجاعات وى كه مجموعاً به 23 مورد مى‌رسد، كلمه [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] را بين دو پرانتز آورده است تا پاورقى نويسنده از تعليقات و پاورقى‌هاى محقق متمايز شود. همچنين آدرس آيات و روايات نبوى را ذكر كرده و متن‌هايى را كه [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] در كتاب آورده و يا به آنها اشاره كرده، ولى از منابع آنها ذكرى به ميان نياورده، از مصادر معتبر نقل نموده است. همچنين براى بسيارى از مطالب كتاب پاورقى‌هاى مناسب آورده و در آنها به توضيح مطالب پرداخته يا ادله و شواهد موجود را ارائه كرده است <ref>مقدمه محقق، ص 11</ref> | محقق كتاب، به منابعى كه [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] ارجاع داده، مراجعه كرده و علاوه بر توثيق روايات مورد اطمينان ايشان، شماره جلد و صفحه منابعى را كه وى متعرض آنها نشده، اضافه نموده و به دنبال هريك از ارجاعات وى كه مجموعاً به 23 مورد مى‌رسد، كلمه [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] را بين دو پرانتز آورده است تا پاورقى نويسنده از تعليقات و پاورقى‌هاى محقق متمايز شود. همچنين آدرس آيات و روايات نبوى را ذكر كرده و متن‌هايى را كه [[صدر، محمدباقر|شهيد صدر]] در كتاب آورده و يا به آنها اشاره كرده، ولى از منابع آنها ذكرى به ميان نياورده، از مصادر معتبر نقل نموده است. همچنين براى بسيارى از مطالب كتاب پاورقى‌هاى مناسب آورده و در آنها به توضيح مطالب پرداخته يا ادله و شواهد موجود را ارائه كرده است<ref>مقدمه محقق، ص 11</ref> | ||
مصادر و مراجع تحقيق و تعليق و ملحق و نيز فهرست مطالب در انتهاى اثر آمده است. | مصادر و مراجع تحقيق و تعليق و ملحق و نيز فهرست مطالب در انتهاى اثر آمده است. | ||