۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
←شرح و گزارشى از تاريخ قم
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(') |
|||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
تاريخ قم | '''تاريخ قم'''، ترجمه حسن بن على بن حسن بن عبدالملك قمى، به تصحيح سيد جلال الدين طهرانى، چاپ اول، تهران، 1313 ش، [چاپ دوم، انتشارات طوس، تهران، 1361]؛ (هوتم شيندلر))reldnihcS mutuoH(كتاب)8981,nodnoL(karI naisrep nretsaE در فصلى تحت عنوان «قم نامه» به كرّات از تاريخ قم نقل قول كرده است. توسط حسن بن محمد بن حسن قمى، در سال 378 قمرى به تشويق صاحب بن عبّاد اسمعيل كافى الكفاة، در عصر فخر الدوله ديلمى به عربى تاليف شده است. اكنون هيچ نسخه‌اى از اصل آن در دست نيست. | ||
اما برگردان فارسى آن توسط حسن بن على بن حسن بن عبدالملك قمى در سال‌هاى 805 و 806 قمرى، براى ابراهيم بن محمود بن محمد بن على الصّفى صورت گرفته است. مترجم اشاره مى‌كند كه متن اصلى حاوى بيست باب و پنجاه فصل بوده است. اما نسخ فارسى تاريخ قم كه تا حال ديده شده، بيش از پنج باب آن را، نداشته است. | اما برگردان فارسى آن توسط حسن بن على بن حسن بن عبدالملك قمى در سال‌هاى 805 و 806 قمرى، براى ابراهيم بن محمود بن محمد بن على الصّفى صورت گرفته است. مترجم اشاره مى‌كند كه متن اصلى حاوى بيست باب و پنجاه فصل بوده است. اما نسخ فارسى تاريخ قم كه تا حال ديده شده، بيش از پنج باب آن را، نداشته است. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
پنج باب كتاب كه از طريق ترجمه فارسى آن به ما رسيده به شرح زير است: | پنج باب كتاب كه از طريق ترجمه فارسى آن به ما رسيده به شرح زير است: | ||
#در ذكر قم و سبب نام نهادن قم بدين نام...، و سبب جدا كردن آن از اصفهان و وقت شهر ساختن آن و آنچه در بقعه و خطه قم داخل است و بدان تعلق دارد از ضياع‌ها و نام‌هاى آن و ذكر باروى كهنه و نو... ذكر سراهاى خراج و دار الضرب و سراهاى حكام و ولات و زندانها و ذكر كاريزها و جوى‌ها و رودخانه‌ها و آسياها و مقاسم آب‌هاى آن و مساتيق آن و عدد ضياع‌ها و رساتيق آن از اهل عرب و عجم و... | |||
#در آن كه قم را چند نوبت مساحت كرده‌اند و چند نوبت مال بر آن نهادند و مبلغ خراج آن چند نوبت بوده است... | |||
#در ذكر طالبيّه كه به قم نزول كردند و وطن ساختند و عدد فرزندان ايشان و... | |||
#در ذكر آمدن عرب از آل ملك بن عامر اشعرى، به قم و آوه (ساوه) و وطن ساختن ايشان به قم و آوه... | |||
#در ذكر اخبار رجال عرب اشعريان، آنهايى كه مسلمان بودند و اسلام آوردند... و اخبار دربارۀ ايشان در ايام جاهليت و ذكر قبايل و عشاير ايشان... | |||
بنا بر فهرست باب‌هاى كتاب، ابواب مفقوده شامل شرح انساب عرب و به ويژه عرب يمن، افزودن بر آن جزئيات بيشتر دربارۀ تاريخ اعراب قم، ذكر جماعتى از عرب و عجم از خلفا و ساير سلاطين كه به قم والى و حاكم و صاحب مرتبه بودند... و ذكر بعضى از كتّاب ديوان كه اسامى ايشان محفوظ بوده است. ذكر قضاة، علما، شعرا، ذكر يهوديان و مجوسيان و ترسايان قم، ذكر ضياع و حصص سلطان به قم و آوه... ذكر مبلغ خراج آن و عدد سهام آن و ذكر تفحص احوال بدين حصص موقوفه و به متوليان از جهت خلفا و ولاة به قم تا آن گاه كه جمله اقطاع شدند. همانجا، ص 18-17 | بنا بر فهرست باب‌هاى كتاب، ابواب مفقوده شامل شرح انساب عرب و به ويژه عرب يمن، افزودن بر آن جزئيات بيشتر دربارۀ تاريخ اعراب قم، ذكر جماعتى از عرب و عجم از خلفا و ساير سلاطين كه به قم والى و حاكم و صاحب مرتبه بودند... و ذكر بعضى از كتّاب ديوان كه اسامى ايشان محفوظ بوده است. ذكر قضاة، علما، شعرا، ذكر يهوديان و مجوسيان و ترسايان قم، ذكر ضياع و حصص سلطان به قم و آوه... ذكر مبلغ خراج آن و عدد سهام آن و ذكر تفحص احوال بدين حصص موقوفه و به متوليان از جهت خلفا و ولاة به قم تا آن گاه كه جمله اقطاع شدند. همانجا، ص 18-17 | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۴: | ||
نقل از كتاب ماه تاريخ و جغرافيا شماره 46/47 مرداد و شهريور 1380 | نقل از كتاب ماه تاريخ و جغرافيا شماره 46/47 مرداد و شهريور 1380 | ||
== پیوندها == | == پیوندها == | ||
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/4377 مطالعه کتاب تاریخ قم در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/4377 مطالعه کتاب تاریخ قم در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||