کسائی مروزی
کسائی مروزی (341-391ق)، شاعر فارسیسرای قرن چهارم هجری قمری. او از نخستین شاعران شیعهمذهب است که در مدح ائمه دوازدهگانه شعر سروده است. ابتدا در دربار سامانیان و عباسیان و سپس سلطان محمود غزنوی شعر میسرود، اما در اواخر عمر از ستایش مخلوق روی گرداند و به تفکرات عارفانه روی آورد. تحول فکری و مذهبی او را مرتبط با گرایش به ملیت ایرانی و ارتباط با حلقههای باطنیان در خراسان دانستهاند. کسایی را از پیشگامان و زمینهسازان ظهور شاعرانی مانند ناصرخسرو میدانند.
| کسائی مروزی | |
|---|---|
 | |
| لقب | مجدالدین |
| تخلص | کسایی |
| ولادت | 341 قمری |
| محل تولد | مرو |
| محل زندگی | مرو |
| رحلت | 391 قمری |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه دوازده امامی |
| پیشه | شاعر |
| اطلاعات علمی | |
| برخی آثار | |
هویت و القاب
کسایی، شاعر مروزی است. بر اساس نقل آذر و هدایت، کنیه او ابواسحق و لقب وی مجدالدین بوده است[۱].
ولادت
کسایی در سال 341 هجری قمری در شهر مرو متولد شد. و تا پنجاه و پنجمین سال عمر خود، به قول خودش، خیرهسر سبک مغز بوده است.
تحصیلات
در مورد تحصیلات رسمی یا اساتید کسایی مروزی اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. با این حال، از اشعار و گرایشهای فکری او میتوان دریافت که فردی دانشآموخته و آشنا با فرهنگ و ادب زمان خود بوده است.
فعالیتها
کسایی مروزی فعالیت ادبی خود را با قصیدهسرایی برای درباریان سنیمذهب مانند سامانیان، عباسیان و سلطان محمود غزنوی آغاز کرد. مهمترین تحول در زندگی او، گرایش به مذهب تشیع دوازدهامامی و سرودن اشعاری در مدح اهل بیت(ع) بود. او نخستین شاعر ایرانی شناخته شدهای است که به این کار دست زد. در اواخر عمر، از مدح پادشاهان اظهار پشیمانی کرد و به سرایش اشعار با مضامین عارفانه پرداخت. تحول فکری او تأثیر قابل توجهی بر شاعران پس از خود داشت.
کسایی در ابداع و مقدمات ظهور شاعرانی چون ناصرخسرو را فراهم ساخت.
وفات
کسایی مروزی سرانجام در سال 391 هجری قمری درگذشت. محل دفن او مشخص نیست.
آثار
از کسایی مروزی دیوان کامل شعر بر جای نمانده است و تنها نمونههایی پراکنده از اشعارش در تذکرهها موجود است.
سه قصیده و یک غزل در وصف حضرت علی(ع) که مشهورترین اشعار باقیمانده از او هستند.[۲].
پانويس
منابع مقاله
حقیقت، عبدالرفیع، شاعران بزرگ ایران، از رودکی تا بهار، تهران، کومش، 1381