نمایش مبدأ برای فرهنگ ریشه‌شناختی افعال فارسی میانه (زبان پهلوی)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NURفرهنگ ریشه‌شناختی افعال فارسی میانهJ1.jpg
| عنوان =فرهنگ ریشه‌شناختی افعال فارسی میانه (زبان پهلوی)
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[منصوری، یدالله]] (نویسنده)
|زبان 
| زبان =فارسی
| کد کنگره =PIR ۱۹۸۵/م۸ف۴ ۱۳۹۹
| موضوع =فعل‌ زبا‌ن‌ پهلوی,ریشه‌ شنا‌سی‌ زبا‌ن‌ پهلوی,ریشه‌ شنا‌سی‌ زبا‌نها‌ی ایرانی‌
|ناشر 
| ناشر = آوای خاور
| مکان نشر = تهران
| سال نشر = 1394ش

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE.....AUTOMATIONCODE
| چاپ =اول
| شابک =978-600-95387-1-3
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''فرهنگ ریشه‌شناختی افعال فارسی میانه (زبان پهلوی)''' تألیف [[منصوری، یدالله|یدالله منصوری]] (متولد 1325ش)، پژوهشگر زبان‌های باستانی؛ این فرهنگ تخصصی به بررسی ریشه‌شناختی فعل‌های زبان پهلوی (فارسی میانۀ زردشتی) می‌پردازد. انگیزۀ اصلی نگارنده از تدوین این اثر، بررسی مستقل و مجزای فعل‌های زبان پهلوی بوده است. این فرهنگ بر اساس متن‌های معتبر پهلوی از جمله ارداویراف نامه، بندهش، پهلوی وندیداد، دادستان دینی، دینکرد و دیگر متون ویراسته شده تدوین گردیده و شامل تحلیل ساختاری، دستوری و ریشه‌شناسی افعال پهلوی است.

==ساختار==
کتاب در یک جلد و 644 صفحه تنظیم شده و شامل پیش‌گفتار، دو گفتار مقدماتی، پیکرۀ اصلی فرهنگ، فهرست واژگان و کتابنامه است.

==گزارش کتاب==
کتاب «فرهنگ ریشه‌شناختی افعال فارسی میانه (زبان پهلوی)» اثر [[منصوری، یدالله|یدالله منصوری]]، پژوهشی جامع و تخصصی در زمینۀ ریشه‌شناسی فعل‌های زبان پهلوی است. نگارنده در این اثر با بررسی متون معتبر پهلوی از جمله ارداویراف نامه، بندهش، پهلوی وندیداد، دادستان دینی، دینکرد و دیگر منابع، به تحلیل ساختاری و ریشه‌شناختی افعال این زبان پرداخته است.

ساختار کتاب شامل دو گفتار مقدماتی است: گفتار نخست به بررسی ساختار فعل‌های فارسی میانۀ زردشتی از نظر دستوری (صرفی-نحوی) می‌پردازد و انواع زمان‌ها و ساختار آنها را با مثال‌هایی مختصر ارائه می‌دهد. گفتار دوم تحولات و دگرگونی‌های آوایی آواهای زبان فارسی میانه را بر اساس فعل‌های بررسی شده، از زبان‌های هندواروپایی تا فارسی دری مورد بررسی قرار می‌دهد.

پیکرۀ اصلی کتاب به صورت واژه‌نامه‌ای تنظیم شده که فعل‌های فارسی میانۀ زردشتی را بر اساس ترتیب حروف لاتین از A تا Z در بر می‌گیرد. هر مدخل شامل مصدر و مادۀ مضارع به صورت آوانویسی، معانی متعارف، مثال‌هایی از فعل ماضی و مضارع با ذکر مرجع و ترجمه فارسی است. بخش ریشه‌شناختی هر مدخل شامل مادۀ ماضی و مضارع ایرانی باستان، ریشۀ هندواروپایی، معادل‌های سنسکریت، فارسی باستان، اوستایی و نیز معادل‌های زبان‌های ایرانی میانۀ غربی و شرقی است. در پایان هر مدخل، صورت‌های تحول یافتۀ افعال در فارسی دری و معادل‌های برخی زبان‌ها و گویش‌های نو مانند آسی، پشتو، بلوچی و کردی ذکر شده است.

این اثر به عنوان مرجعی ارزشمند برای پژوهشگران زبان‌های باستانی، زبانشناسان و علاقه‌مندان به ریشه‌شناسی زبان فارسی تدوین شده و تحولی مهم در مطالعات زبان پهلوی محسوب می‌شود.<ref>[https://literaturelib.com/books/2627 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>

==پانويس ==
<references />

==منابع مقاله==
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:مقالات(شهریور 1404) باقی زاده]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1404]]
[[رده:فاقد اتوماسیون]]