نمایش مبدأ برای أداء ما وجب من بیان وضع الوضاعین في رجب

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR85060J1.jpg
| عنوان = أداء ما وجب من بیان وضع الوضاعین في رجب
| عنوان‌های دیگر = جزء فی فضل رجب ** جزء فیه حدیثان أحدهما في فضل رجب
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ابن دحیه، عمر بن حسن]] (نويسنده)
[[عزون، جمال]] (مصحح)
[[ابن عساکر، علی بن حسن]] (نویسنده)
[[ابومعشر قطان، عبدالکریم بن عبدالصمد]] (نویسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره = 13 /الف2الف4 144/4 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = [بی نا]
| مکان نشر = [بی جا] - [بی جا]
| سال نشر = 13سده
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE85060AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 85060
| کتابخوان همراه نور = 85060
| کد پدیدآور = 687
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''کتاب اداء ما وجب من بیان وضع الوضاعین فی رجب''' اثری از [[ابن دحیه، عمر بن حسن|ابوالخطاب عمر بن حسن اندلسی سبتی]] مشهور به [[ابن دحیه، عمر بن حسن|ابن دحیه کلبی]](546- 633ق) در علم حدیث است و توسط [[عزون، جمال|جمال عزون]] تحقیق شده است. ذیل کتاب یاد شده دو نوشته است. نخست«جزء فیه فضل رجب» به املای [[ابن عساکر، علی بن حسن|علی بن حسن]] معروف به [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] (متوفای 571) و دیگری «جزء فیه حدیثان احدهما فی فضل رجب» از [[ابومعشر قطان، عبدالکریم بن عبدالصمد|ابومعشر عبدالکریم بن عبدالصمد طبری معری]] (متوفای 478ق) است.

کتاب حاضر به ماه رجب و احادیث موضوعه در فضیلت آن اختصاص یافته است.<ref> مقدمه، ص 28</ref>نویسنده به اعمال و عباداتی که در این ماه مطرح شده پرداخته و ضمن بررسی احادیث مرتبط با آن، ساختگی و موضوع بودن آنها را بیان نموده است. وی به ضرورت تحقیق و واکاوی در روایت سخنان پیامبر(ص) توصیه کرده و از به کاربردن روایات دروغین برحذر داشته است.<ref>رک: همان، ص 35</ref> از این کتاب با عنوان «اداء ما وجب فی بیان وضع ما ورد فی رجب» و «اداء ما وجب فی وضع الوضاعین فی شهر رجب» نیز یاد شده است.<ref> رک: همان، ص 27</ref> تاریخ تألیف کتاب بین 615ق و 625ق تخمین زده شده است.<ref> رک:همان، ص 35 </ref> نویسنده آن را برای سلطان مصر الملک الکامل ناصر نوشته است. <ref>متن، ص 67</ref>

مطالب کتاب در قالب ساختار مشخصی تنظیم نشده است. نویسنده پس از مقدمه، مطالبی در خصوص حدیث، جرح و تعدیل و پیدایش وضع در حدیث ذکر نموده و نمونه‌ای از احادیث موضوعه را آورده است.<ref>رک:همان، 72- 81</ref>وی در ادامه به نام‌های رجب و مطالب پیرامون آنها اشاره کرده است.<ref>رک: همان، 85- 99</ref> و به دنبال آن احادیث مختلف در فضیلت اعمال و عبادات در این ماه را مورد بررسی و نقد قرار داده و در این میان مطالبی پیرامون علم حدیث نیز ذکر کرده است.

نویسنده در این کتاب روش خاصی را دنبال نکرده است و مانند سایر نوشته‌های او است که به فراخور حال گاهی از سخنی به سخن دیگر منتقل شده است، لکن فاصله گرفتن از اصل موضوع مورد بحث در این کتاب بی‌سابقه دانسته شده؛ چراکه نویسنده اساسا از بحث پیرامون ماه رجب خارج شده و به مسائلی مرتبط با علم حدیث است ورود کرده و به تعریف انواع گوناگون علم حدیث و....به شکلی که می‌توان گفت نویسنده به همراه کتاب مورد بحث نوشته‌ی مختصری را نیز در علم حدیث تدوین کرده است.<ref>مقدمه، ص 36- 37</ref>

کار محقق علاوه بر تحقیق کتاب و اشاره به اختلاف عبارات آن در پاورقی، معنی برخی عبارات و الفاظ دشوار آن را بیان نموده و توضیحاتی ضروری در مورد برخی مطالب، احادیث و راویان ذکر کرده است. <ref>متن، ص 69 و ص 72 -73</ref> وی همچنین به معرفی برخی از شخصیت‌ها که نام آنها در متن آمده پرداخته است.<ref>رک: همان، ص 75</ref> نویسنده شماره صفحات نسخه اصلی را در کنار صفحه همراه با علامت / آورده<ref>رک: همان، ص 71</ref> و در پایان کتاب مورد بحث فهرست‌های را تنظیم کرده است.

#'''جزء فیه فضل رجب''' از [[ابن عساکر، علی بن حسن|علی بن حسن]] معروف به [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]](متوفای 571)
#:این جزء حدیثی حاوی احادیثی در فضیلت ماه رجب است که [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] آنها را در دو مجلس املاء کرده است. تاریخ املای احادیث به سال 566ق بوده و به سمع جمع زیادی رسیده است.<ref>رک: همان، ص293</ref>مطالب این جزء حدیثی شامل 15 حدیث و روایت از پیامبر(ص) و صحابه در فضیلت ماه رجب به همراه یک قطعه شعر در فضیلت این ماه است.
#:محقق مقدمه‌ای پیرامون جزء و احادیث آن آورده<ref>رک: همان، ص 291</ref>و در پاورقی به مستندسازی احادیث ذکرشده پرداخته و توضیحاتی مرتبط با اسناد و راویان آنها داده است.<ref>رک: همان، ص 303- 304</ref>
#'''جزء فیه حدیثان احدهما فی فضل رجب''' از [[ابومعشر قطان، عبدالکریم بن عبدالصمد|ابومعشر عبدالکریم بن عبدالصمد طبری معری]] (متوفای 478ق) است.
#:در این جزء حدیثی به دو حدیث پرداخته شده است.یکی از احادیث درباره فضیلت ماه رجب است. گفته شده این حدیث که به پیامبر نسبت داده شده است جزو موضوعاتی است که به هدف ترویج نماز رغائب متعلق به شب اولین جمعه از ماه ساخته و پرداخته شده است.<ref>رک: همان، ص 323</ref>محقق در توضیحاتی که در پاورقی آورده به ارزش‌گذاری این حدیث اشاره کرده و آن را از موضوعات قلمداد کرده است.<ref>رک: همان، ص 342- 343</ref> حدیث دیگر این جزء در مورد اعمال روز جمعه و ارزش آن است.<ref>رک: همان، ص 343</ref>
#:محقق در مقدمه توضیحاتی را در خصوص این جزء داده و به معرفی راویان آن پرداخته است. <ref>رک: همان، ص 323- 330</ref>همچنین در پاورقی تعلیقاتی را در خصوص هر یک از احادیث ذکر کرده است. <ref>رک: همان، ص 343</ref>

==پانویس ==
<references/>

==منابع مقاله==
#مقدمه و متن کتاب.


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
 
[[رده:حدیث]]
 
[[رده:متون احادیث]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1404]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ فروردین 1404 توسط فاضل گرنه زاده]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ فروردین 1404 توسط فریدون سبحانی]]