نمایش مبدأ برای گلشن راز «متن و شرح»

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR10432J1.jpg
| عنوان = گلشن راز «متن و شرح»
| عنوان‌های دیگر = "متن و شرح" براساس قدیمترین و مهمترین شروح گلشن راز؛ شرح صاین‌الدین علی ترکه اصفهانی... ** گلشن راز. شرح ** متن و شرح گلشن راز
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[شبستری، محمود بن عبدالکریم]] (نويسنده)
[[ترکه اصفهانی، علی بن محمد]] (شارح)
[[دزفولیان، کاظم]] (گردآورنده)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =   ‎‏/‎‏گ‎‏708‎‏4‎‏ 5502 BP 
| موضوع =شبستری، محمود بن عبد الکریم، 687 - 720ق. گلشن راز - نقد و تفسیر - شعر عرفانی - قرن 8ق. - تاریخ و نقد - شعر فارسی - قرن 8ق. - تاریخ و نقد
|ناشر 
| ناشر = طلايه
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1382ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10432AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 964-7751-38-9
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 10432
| کتابخوان همراه نور = 10432
| کد پدیدآور = 789
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''گلشن راز، متن و شرح''' مشتمل بر منظومه عرفانی عارف و شاعر قرن هشتم هجری [[شبستری، محمود|شیخ محمود شبستری]] (687-720ق) و پنج شرح مهم این کتاب است. این اثر به اهتمام [[دزفولیان، کاظم|کاظم دزفولیان]] منتشر شده است.

شروح ارائه شده در این کتاب به ترتیب عبارتند از:
#شرح [[ترکه اصفهانی، علی بن محمد|صاین‌الدین علی ترکه اصفهانی]] (متوفی 836ق): این شرح مشتمل بر ترکیبات و عبارات و اصطلاحات فراوانی است و بدین‌جهت نثر آن مصنوع و متکلف است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص47</ref>‏
#شرح [[داعی شیرازی، نظام‌الدین محمود|شاه داعی الی الله شیرازی]] (متوفی 870ق) موسوم به [[نسایم گلشن (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری)|نسائم گلشن]]: از شروح خوب و ارزنده گلشن راز است که مطالب خود را غالباً به‌صورت موجز و دور از اطناب نوشته و مانند شرح صاین‌‌الدین غالباً دو یا چند بیت را با همدیگر معنی و شرح کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص51-50</ref>‏
#شرح [[لاهیجی، محمد بن یحیی|شیخ محمد لاهیجی]] (متوفی 912ق) موسوم به «[[مفاتيح الإعجاز في شرح گلشن راز|مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]]»: جامع‌ترین و بهترین شرح گلشن راز و تنها شرحی است که تمام ابیات را بیت به بیت شرح و معنی کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص54</ref>‏
#شرح [[الهی اردبیلی، حسین بن عبدالحق|الهی اردبیلی]] (متوفی 950ق):  این شرح تا حدود زیادی تحت تأثیر [[مفاتيح الإعجاز في شرح گلشن راز|مفاتیح الاعجاز لاهیجی]] بوده و شارح گاه عیناً مطالب مفاتیح الاعجاز را در کتاب خود نقل کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص58</ref>‏
#شرح [[بابا نعمت‌الله نخجوانی]] (متوفی 920ق): از شروح نسبتاً خوب گلشن راز است که خیلی مختصر هر بیت را در دو یا چند جمله ساده شرح نموده و گاهی چند بیت را با همدیگر توضیح داده است.<ref>ر.ک: همان، ص63</ref>‏

[[دزفولیان، کاظم|دزفولیان]] در ذکر سبب گزینش این شروح چنین می‌نویسد: «در مقایسه‌ای که بین شروح به دست آمده انجام یافت، نتیجه گرفتم که بجز چند شرح آغازین –از نظر قدمت تاریخی- بقیه شروح حرف تازه‌ای ندارند».<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص8</ref>‏ در مقدمه کتاب فهرستی از چند ده شرح بر گلشن راز به اختصار معرفی شده است.<ref>ر.ک: مقدمه، ص43-41</ref>‏

نویسنده در این کتاب سعی کرده لب کلام هر شرح را در مورد هر بیت بنویسد تا خواننده هم با دیدگاه شارحین مختلف آشنا گردد و هم معنی جامع و مفید هر بیت را بر اساس مهم‌ترین شروح به‌دست آورد.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص8</ref>‏

فهرست آیات، احادیث، اقوال، واژگان، ترکیبات، اصطلاحات و اعلام متن و شرح و کشف الابیات در پایان کتاب درج شده است.