نمایش مبدأ برای قلائد الجمان في التعريف بقبائل عرب الزمان

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR62605J1.jpg
| عنوان = قلائد الجمان في التعريف بقبائل عرب الزمان
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[قلقشندی، احمد بن علی]] (نويسنده)
[[ابیاری، ابراهیم]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /ق8ق8 218 DS 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار الکتاب اللبناني ** دار الکتاب المصري ** دار الکتب الإسلامیة
| مکان نشر = ایران - تهران ** لبنان - بیروت ** مصر - قاهره
| سال نشر = 1402ق - 1982م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE62605AUTOMATIONCODE
| چاپ = 2
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 62605
| کتابخوان همراه نور = 62605
| کد پدیدآور = 2182
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''قلائد الجمان في التعريف بقبائل عرب الزمان'''، اثر [[قلقشندی، احمد بن علی|ابوالعباس احمد بن علی قلقشندی]] (متوفی 821ق)، کتابی است در معرفی قبایل و انساب عرب موجود در زمان مؤلف که با تحقیق [[ابیاری، ابراهیم|ابراهیم ابیاری]]، منتشر شده است.

کتاب با مقدمه محقق در اشاره به موضوع و اهمیت آن، آغاز شده و مطالب مؤلف در یک مقدمه، یک مقصد و خاتمه، تنظیم شده است. مقدمه خود از پنج فصل، به شرح زیر، تشکیل شده است:
# فصل نخست، پیرامون فضلیت علم انساب بوده و دلیل نیاز و احتیاج به این علم، توضیح داده شده است.
# در فصل دوم، به توضیح این موضوع پرداخته شده است که اسم عرب، بر چه کسانی صدق کرده و انواع و اقسام آن، به چه صورت است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص4</ref>.
# در فصل سوم، طبقات انساب و موضوعات مرتبط با آن، توضیح داده شده است که عبارتند از:
## شعب: نسب دورتر (پدر قبایلی که به او منسوبند)، مانند عدنان در نسب پیامبر(ص).
## قبیله: آنچه شعب در آن منقسم می‌شود، مانند ربیعه و مضر.
## عماره: آنچه انساب قبیله، در آن منقسم می‌شود، مانند قریش و کنانه.
## بطن: آنچه اقسام عماره، در آن منقسم می‌شود، مانند بنی‌عبدمناف و بنی‌مخزوم.
## فخذ: آنچه اقسام بطن، در آن منقسم می‌شود، مانند بنی‌هاشم و بنی‌امیه.
## فصیله: آنچه اقسام فخذ، در آن منقسم می‌شود، مانند بنی‌عباس<ref>ر.ک: متن کتاب، ص14-15</ref>.
# در چهارمین فصل، به ذکر خانه‌ها و مساکن و مواطن قدیمی اعراب که از آنجا به سایر نواحی رفته و ساکن شده‌اند، پرداخته شده است.
# فصل پنجم، به توضیح و تشریح اموری اختصاص یافته است که محقق و پژوهشگر علم انساب، به اشراف و احاطه به آنها، نیازمند است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص4</ref>.

در مقصد، در ضمن دو فصل زیر، از جزیئات نسب‌نامه‌های قبایل عرب، سخن به میان آمده است:

فصل نخست، به ذکر رکن نسب نبوی(ص) و نسب‌های منشعب‌شده از آن، اختصاص یافته است.

در فصل دوم، به ذکر مشخصات اقوم و قبایل عرب پرداخته شده و مساکن و مواطنی که در زمان مؤلف، موجود بوده، تشریح شده است.

در خاتمه نیز به معرفی اوصاف «مقر، اشرف ناصری» که این کتاب برای وی تألیف شده و بیان فضایل و خلاصه‌ای از شرح حال وی، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص4-5</ref>.