نمایش مبدأ برای دانش تخریج حدیث در شیعه

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR126450J1.jpg
| عنوان = دانش تخریج حدیث در شیعه
| عنوان‌های دیگر = سرآغاز و زیرساخت‌ها
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[محمودی، عباس]] (نويسنده)
[[مؤسسه  معارف  اهل  البیت علیهم‌السلام]] (سایر)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  2د3م 106/5 BP 
| موضوع =احادیث شیعه - تدوین 
|ناشر 
| ناشر = 
| مکان نشر = 
| سال نشر = 1399ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE126450AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 978-922-968176-3
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 126450
| کتابخوان همراه نور = 126450
| کد پدیدآور = 102200
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''دانش تخریج حدیث در شیعه (سرآغاز و زیرساخت‌ها)'''، تألیف [[محمودی، عباس|عباس محمودی]] (متولد 1355)، به گونه‌شناسی تخریج حدیث و بررسی عملکرد شیعه و سنی و نیز قواعد و فایده‌های تخریج حدیث پرداخته است.

هدف این پژوهش، سنجش اعتبار روایات به‌واسطه تحصیل قواعد منظم دانش تخریج و فایده آن، شناسایی طرق نقل حدیث، شناخت رابطه منبع، سند و متن و تأثیر هریک بر اعتبار حدیث، گونه‌شناسی احادیث معصومان(ع)، ذوق، سلیقه و تخصص هر راوی در نقل روایات، شناخت تعامل منابع حدیثی نسبت به یکدیگر و تفاوت روش آنان، به‌ویژه در نقل روایت و دفاع از برخی احادیث مشکل‌دار و اعتباربخشی به آن است<ref>ر.ک: مقدمه، ص18</ref>‏.

این اثر پایان‌نامه سطح سه حوزه نویسنده بوده است و ازآن‌رو که پرداختن به دانش تخریج حدیث به‌صورت مستقل در شیعه سابقه زیادی ندارد، در این پایان‌نامه بیشتر به سرآغاز و زیرساخت‌های این موضوع اشاره شده است<ref>ر.ک: سخن مؤسسه، ص14</ref>.

این کتاب در چهار بخش مبادی و مبانی تخریج، مفهوم‌شناسی و منبع‌شناسی دانش تخریج، گونه‌شناسی تخریج و عملکرد عالمان شیعه و سنی و قواعد و فایده‌های تخریج حدیث تنظیم شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص18</ref>.

بررسی کتاب‌های تطبیقی تخریج نشان می‌دهد که ضرورت تألیف چنین کتاب‌هایی از زمانی احساس شد که احادیث، با سند ناقص یا متن تقطیع‌شده در آثار فقهی، تفسیری و اخلاقی مؤلفان آورده شد. به همین دلیل، اولین کتاب تخریج در قرن سوم نوشته شد. گرچه بیشتر تخریج‌نویسان اهل سنت، به تخریج روایات یک کتاب خاص پرداخته‌اند، اما مبنای اغلب آنها در ارجاع احادیث و برگرداندن آنها به اصل، دو کتاب [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] و [[صحيح مسلم|صحیح مسلم]] بوده است و همین باعث تکراری بودن بسیاری از مطالب آنها شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص316</ref>.

علمای شیعه، گرچه در اصول، قواعد و مبانی دانش تخریج، کتابی تألیف نکرده‌اند، اما بیشتر آنها به مسئله تخریج حدیث توجه داشته‌اند و با شیوه‌های گوناگونی به تخریج حدیث پرداخته‌اند. از [[برقی، احمد بن محمد|احمد بن محمد بن خالد برقی]]، [[صفار، محمد بن حسن|محمد بن حسن بن فروخ صفار]] و [[نعمانی، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهیم نعمانی]] تا صاحبان جوامع اولیه، همگی به تخریج حدیث دقت داشته‌اند و نمونه‌های فراوانی از تخریج در آثار آنها دیده می‌شود. تخریج در شیعه محدود به این دوران نیست و در جوامع ثانویه نیز ادامه یافت؛ به‌گونه‌ای که می‌توان گفت بیشترین و کامل‌ترین تخریج‌ها را شیخ حر عاملی انجام داده است<ref>ر.ک: همان</ref>.