نمایش مبدأ برای خمسه خواجوی کرمانی

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR111471J1.jpg
| عنوان = خمسه خواجوی کرمانی
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[خواجوی کرمانی، محمود بن علی]] (نويسنده)
[[نیاز کرمانی، سعید]] (مصحح)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =PIR5450/خ8خ9     
| موضوع =شعر فارسی - قرن 8ق.
|ناشر 
| ناشر = دار الورد الاردنیة
| مکان نشر = ایران - کرمان
| سال نشر = 1370ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE111471AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 111471
| کتابخوان همراه نور = 111471
| کد پدیدآور = 2532
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''خمسه خواجوی کرمانی'''، پنج مثنوی از [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|کمال‌الدین ابوالعطا محمود بن على بن محمود]] (689-753ق)، است که به خمسه خواجوی کرمانی معروف شده و با تصحیح [[نیاز کرمانی، سعید|سعید نیاز کرمانی]]، منتشر شده است.

این پنج مثنوی، عبارتند از:
# همای و همایون: نخستین مثنوی از خمسه خواجوست. دیباچه این کتاب، به نام سلطان ابوسعید بهادر و وزیر او غیاث‌الدین محمد است و خاتمه آن به نام تاج‌الدین عراقی و شمس‌الدین محمود صاین و پسر او رکن‌الدین مهدی. این مثنوی، بر وزن «[[اسکندرنامه]]» [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] و «[[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]]» [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]] است و با بیت زیر آغاز می‌شود:
{{شعر}}
{{ب|''به نام خداوند بالا و پست''|2=''که از هستی‌اش هست شد هرچه هست''}}
{{پایان شعر}}

این مثنوی، داستانی است عشقی به سبک داستان‌های خمسه نظامی که دارای 4435 بیت می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص34</ref>.
# گل و نوروز: این مثنوی در بین مثنوی‌های [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]]، از زیبایی خاصی برخوردار است و بهترین آنهاست. موضوع آن عشقی است و به وزن [[خسرو و شیرین]] [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] سروده شده است، به همان سبک و سیاق. این مثنوی به نام تاج‌الدین احمد عراقی آغاز شده و به نام شاه شیخ ابواسحاق، پایان گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص35-36</ref>.
# روضة الانوار: در سبک و سیاق و وزن «[[مخزن الاسرار]]» [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] سروده شده و به سال 743، به پایان رسیده است. دیباچه این کتاب به نام شمس‌الدین محمود صاین است و در آن، شیخ مرشد ابواسحاق کازرونی و شیخ امین‌الدین کازرونی، مدح شده‌اند و همچنین تاج‌الدین احمد و شمس‌الدین محمود نیز ستوده شده‌اند. این مثنوی در مواعظ و حکم و سیر سلوک سروده شده و خاتمه کتاب نیز به نام شمس‌الدین محمود صاین است. تعداد ابیات این مثنوی، 2034 بیت می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص36-37</ref>.
# کمال‌نامه: در دوازده باب سروده شده است و یادآور «[[سير العباد الی المعاد|سير العباد إلی المعاد]]» [[سنایی، مجدود بن آدم|حکیم سنایی]] است و دارای همان مضامین عارفانه. این مثنوی، به نام شیخ ابواسحاق کازرونی سروده شده و ظاهرا کار نظم آن دو ماه به طول انجامیده است. ختم این کتاب، به مدح سلطان جمال‌الدین ابواسحاق محمود است<ref>ر.ک: همان، ص36</ref>.
# گوهرنامه: به نام بهاءالدین محمود وزیر ساخته شده است. وی از اعقاب [[نظام‌الملک، حسن بن علی|خواجه نظام‌الملک]]، وزیر مشهور سلطان ملک‌شاه سلجوقی است و [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]] در این مثنوی، سلسله نسب این خاندان را به رشته نظم کشیده و از این باب، این مثنوی دارای ارزش خاصی است<ref>ر.ک: همان، ص36-37</ref>.