نمایش مبدأ برای المباحث النحویة في شرح البهجة المرضیة

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR15218J1.jpg
| عنوان = المباحث النحویة في شرح البهجة المرضیة
| عنوان‌های دیگر = البهجه المرضیه فی شرح الالفیه. شرح ** الفیه. شرح ** المباحث النحویه: شرح سیوطی
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ذهنی تهرانی، محمد جواد]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی - فارسی
| کد کنگره =/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏الف‎‏7‎‏0254 6151 ‏PJ‎‏ 
| موضوع =ابن مالک، محمد بن عبد الله، 600؟ - 672ق. الفیه - نقد و تفسیر - زبان عربی - نحو - سیوطی، عبد الرحمن بن ابی بکر، 849 - 911ق. البهجه المرضیه فی شرح الفیه - نقد و تفسیر
|ناشر 
| ناشر = وجدانی
| مکان نشر = ایران - قم
| سال نشر = 1388ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15218AUTOMATIONCODE
| چاپ = 3
| شابک = -
| تعداد جلد = 4
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 15218
| کتابخوان همراه نور = 15218
| کد پدیدآور = 877
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''المباحث النحوية في شرح البهجة المرضية'''، اثر [[ذهنی تهرانی، سید محمدجواد|سید محمدجواد ذهنی تهرانی]]، شرحی است به زبان فارسی بر کتاب «[[البهجة المرضية في شرح الألفية في أسلوبها الجديد|البهجة المرضية في شرح الألفية]]» یا «النهجة المرضية» نوشته [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابی‌بکر سیوطی شافعی]] (849-‌911ق) که خود شرحی است مزجی بر کتاب «الألفية في النحو» [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک، ابوعبدالله جمال‌الدین محمد بن عبدالله بن مالک طایى جیانى]] (600-‌672ق).

از بین شرح‌های بسیاری که بر الفیه نگاشته شده، «[[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك|البهجة المرضية]]» یا «النهجة المرضية»، از شهرت فراوانی برخودار است که استفاده از اصطلاحات منطقی، استشهاد فراوان به شعر، استشهاد گسترده به قرائات قرآنی، استشهاد به روایات، اشاره به لهجه‌های مختلف زبان عربی، اشاراه به مباحث اصول نحو، پرداختن به دیدگاه دو مکتب نحوی بصره و کوفه، پرداختن به دیدگاه دیگر نحویان و نقل مطلب از کتاب‌های دیگر ابن مالک، از جمله ویژگی‌های آن می‌باشد<ref>ر.ک: آسه، جواد، ص69-‌72</ref>.

با تمام محاسن و ویژگی‌های مذکور، این کتاب خود نیز دارای ابهامات و پیچیدگی‌هایی است که این امر باعث شده است تا برای آن، شروح متعدد و فراوانی نوشته شود که اثر حاضر، از جمله آنها می‌باشد. چنان‌که شارح در ابتدای کتاب بدان اشاره کرده، وی این شرح را به درخواست و تقاضای برخی و به‌منظور توضیح و تشریح اغلاق و صعوبات موجود در این اثر، به رشته تحریر درآورده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص3</ref>.

از جمله ویژگی‌های مهم کتاب، شرح و توضیح مطالب به زبان پارسی روان، با استفاده از عبارات سلیس، به‌همراه تجزیه و ترکیب اجمالی اشعار الفیه، به‌اضافه ترجمه و شرح و توضیح عبارات [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] و شرح شواهد و امثله آن می‌باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.

روش شرح، بدین صورت است که ابتدا ابیات الفیه [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] ذکر شده و سپس، به تجزیه و ترکیب کلمات و عبارات آن، پرداخته شده است و سپس، ترجمه فارسی بیت، ذکر شده است. در ادامه، شرح عربی کتاب سیوطی آورده شده و به دنبال آن، به شرح و ترجمه فارسی کتاب سیوطی، پرداخته شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص5</ref>.