نمایش مبدأ برای الحوادث الجامعة (رویدادهای قرن هفتم هجری)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر = NUR16524J1.jpg
| عنوان = ‏الحوادث الجامعة (رویدادهای قرن هفتم هجری)
| عنوان‌های دیگر = الحوادث الجامعه و التجارب النافعه في المائه السابعه. فارسی
| پدیدآوران = 
[[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد]] (نويسنده)

[[آیتی، عبدالمحمد]] (مترجم)
| زبان = فارسی-عربی
| کد کنگره = ‏‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ح‎‏9041‎‏ 76/4 ‏DS‎‏ 
| موضوع = بغداد - تاريخ - سال شمار، عباسيان - تاريخ - سال شمار 

| ناشر = انجمن آثار و مفاخر فرهنگی 

| مکان نشر = ايران - تهران 
| سال نشر = 1381ش

| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE16524AUTOMATIONCODE
| چاپ = 
| شابک = 964-7874-00-6 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =16524
| کد پدیدآور = 632، 1395
| پس از = 
| پیش از = 
}} 
 
'''الحوادث الجامعة (رویدادهای قرن هفتم هجری)'''، ترجمه کتاب «[[الحوادث الجامعة و التجارب النافعة في المائة السابعة]]»، تألیف [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابوالفضل، كمال‌الدين، عبدالرزاق بن احمد بن محمد بن ابى‌المعالى شيبانى]] (متوفی 723ق)، معروف به [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابن فوطى]] و [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابن صابونى]]، است به دست دکتر [[عبدالمحمد آیتی|عبدالمحمد آیتی]] (متوفی 1392ش). این ترجمه در سال 1381 شمسی توسط انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در تهران چاپ شده است. موضوع کتاب درباره تاریخ بغداد در دوره عباسیان در قرن هفتم به‌صورت سال‌شمار می‌باشد.

به ترجمه فارسی کتاب، پیشگفتاری از ناشر به قلم توفیق ه‍. سبحانی (عضو شورای علمی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی) افزوده شده. این پیشگفتار در مرداد 1381 شمسی نوشته شده است. سبحانی در این مقدمه از برخی موضوعاتی که درباره آنها در کتاب صحبت شده سخن می‌گوید. او در بخش اخیر سخنانش می‌نویسد: «مزیت نهادین این کتاب، جای خود دارد. برتری دیگری که برای فارسی‌زبانان ملموس است، ترجمه بسیار شیوای کتاب است، چنان شیوا که گویی در اصل به فارسی روان تألیف شده است.»<ref>ر.ک: پیشگفتار کتاب، صفحه هشت</ref> نسخه عربی که در انتشارات محمد علی بیضون در دارالکتب العلمیه بیروت در 2003 م. مطابق با 1424ق چاپ شده، دارای مقدمه محقق (مهدی نجم) است و ترجمه فارسی، پس از مقدمه ناشر، حاوی مقدمه مترجم (دکتر محمد آیتی). مقدمه مترجم، کامل‌تر از مقدمه محقق نسخه عربی کتاب به نظر می‌رسد: مثلاً ذکر تعداد آثار [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابن فوطی]] را می‌توان برای این مورد شاهد آورد و.... هرچند مقدمه محقق عربی حاوی نکاتی مانند نسخه خطی کتاب و... است که طبعاً مقدمه مترجم به دلیل عدم نیاز به این موارد، خالی از آن است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، صفحات نه تا سیزده؛ نجم، مهدی، مقدمه کتاب، ص3-11</ref>

[[عبدالمحمد آیتی|دکتر محمد آیتی]] در مقدمه کتاب می‌نویسد: «در نوشتن این مقدمه از مقدمه کتاب الحوادث به قلم دکتر [[بشار عوّاد]] معروف و دکتر [[عماد عبدالسلام رؤوف]] و مقدمه کتاب الحوادث الجامعة به قلم مصطفی جواد و نیز مقاله ممتع جناب یوسف رحیم‌لو در دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی درباره [[ابن فوطی، عبدالرزاق بن احمد|ابن‌فوطی]] بهره گرفته‌ام.»<ref>مقدمه کتاب، صفحه سیزده</ref>

در نسخه عربی کتاب، پس از محتوای مطالب، فهرست‌های منابع و موضوعات ارائه شده است ولی ترجمه فارسی کتاب، حاوی فهارس فنی وسیع‌تری است؛ فهرست‌های نام اشخاص، نام کتاب‌ها، طوایف و اقوام، ملل و نحل، صنایع و حرفه‌ها و جاها همگی به ترتیب الفبا در این بخش ذکر شده است. پس از ذکر این موارد نام کتاب به انگلیسی در آخرین صفحه نسخه فارسی ذکر شده است.

حجم پاورقی‌های نسخه عربی وسیع‌تر از ترجمه فارسی کتاب است؛ اما به‌هرحال، پاورقی‌ها در هر دو نسخه حاوی اطلاعات مفیدی در شرح محتوای مطالب است.

شاید بتوان نوع ترجمه را به‌صورت جمع میان ترجمه پاراگراف به پاراگراف و جمله به جمله دانست. به‌هرحال، ترجمه بسیار فنی و شیوا و زیبا و دقیق انجام شده است.