نمایش مبدأ برای احادیث و قصص مثنوی

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR2182J1.jpg
| عنوان =احادیث و قصص مثنوی
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[فروزانفر، بدیع‌الزمان]] (نویسنده)
[[داودی، حسین]] (مترجم و تنظیم‌کننده)
|زبان 
| زبان =
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏ف‎‏4‎‏الف‎‏3‎‏ / 5301 PIR 
| موضوع = مولوی، جلال‌الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوی- نقد و تفسير
مولوی، جلال‌الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوی- احاديث
مولوی، جلال‌الدين محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوی- ماخذ
شعر فارسی - قرن 7ق. - تاريخ و نقد
احاديث در ادبيات فارسی
|ناشر 
| ناشر =امیرکبیر 
| مکان نشر =تهران
| سال نشر =1387ش.  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE2182AUTOMATIONCODE
| چاپ =چهارم  
| شابک =978-964-00-0278-0
| تعداد جلد =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
'''احادیث و قصص مثنوی، تلفیقی از کتاب احادیث و مآخذ مثنوی''' تألیف [[فروزانفر، بدیع‌الزمان|بدیع‌الزمان فروزانفر]]، ترجمۀ کامل و تنظیم مجدّد توسط [[داودی، حسین|حسین داودی]]؛  این کتاب، تلفیق دو اثر: احادیث [[مثنوی معنوی|مثنوی]]، مآخذ قصص و تمثیلات [[مثنوی معنوی|مثنوی]] به اضافۀ احادیث و اقوال مشایخ مندرج در [[شرح مثنوی شریف (فروزانفر)|شرح مثنوی شریف فروزانفر]] است. اين دو اثر پیش از اين به صورت مستقل و از سوی ناشران مختلف چاپ و منتشر می‌شده است. مقصود از احادیث در اینجا مواردی است که صریحاً یا به تلمیح و اشاره یا به روش‌های دیگر در [[مثنوی معنوی]] آمده و نگارنده که از مولوی‌شناسان و شارحان ممتاز [[مثنوی معنوی|مثنوی]] است، می‌گوید پس از مطالعه و جستجو در شرح‌های [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و منابع مختلف، اصل این احادیث را بیرون از تصرفات شاعرانه به دست آورده است. همچنین برای به دست آوردن مآخذ و مبانی قصه‌ها و تمثیل‌های [[مثنوی معنوی|مثنوی]] به تحقیق پرداخته و مآخذ و منابعی را که مولانا از آن‌ها اقتباس کرده، مشخص و معین نموده است.

ترتیب کار به این صورت است که ابتدا هر بیت یا ابیات [[مثنوی معنوی|مثنوی]] را که با حدیثی یا کلامی از اولیا و مشایخ صوفیه یا قصّه و تمثیلی مرتبط یافته، با خط درشت در ذیل شماره‌ای از ۱ تا ۱۰۸۴ ذکرکرده و بعد در ذیل آن‌ها، شمارۀ دفتر [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و شمارۀ ابیات را نیز ضبط نموده است. سپس، حدیث يا قصه و کلامی که بیت به آن اشاره دارد، به طور کامل و با ذکر منابع و مآخذ بیان نموده است. در ادامه، هرجا که استفاده و اقتباسی از حدیث تکرار شده، پس از ذکر بیت، مرجع و مآخذ، آن را در اعداد و شماره‌های قبلی ارجاع داده و به اين ترتیب حدود ۱۰۸۴ مورد از منابع و مآخذ احادیث و مآخذ قصص و تمثیلات [[مثنوی معنوی|مثنوی]] را مشخص کرده است.

تدوین و تنظیم ابیات در اين کتاب. به ترتیب دفترهای شش گانه مثنوی است. متن [[مثنوی معنوی|مثنوی]] مورد نظر مؤلف، چاپ علاءالدوله بوده که در چاپ فعلی توسط تنظیم کننده، نسخۀ [[نیکلسون، رینولد الین|نیکلسون]] اساس قرار داده شده است. تنظیم کننده، همچنین احادیث و عبارات عربی را اعراب گذاری و به فارسی روان ترجمه نموده و غیر از آن‌هایی که در کتاب مآخذ احادیث و قصص [[مثنوی معنوی|مثنوی]] آمده، تعدادی حدیث، قصه و تمثیلی که به صورت پراکنده در کتاب دیگر مؤلف، یعنی [[شرح مثنوی شریف (فروزانفر)|شرح مثنوی شریف]] ذکر شده، آن‌ها را نیز وارد این کتاب نموده است.

تنظیم فهرست‌های ذیل از دیگر کارهای [[داودی، حسین|حسین داودی]] است: فهرست تفصیلی و موضوعی کتاب با ۱۰۸۴ مدخل با تفکیک احادیث، اقوال، قصص، تمثیلات؛ فهرست‌های الفبایی مفاهیم واصطلاحات؛ ابیات عربی ؛ آیات؛ احادیث؛ ابیات مثنوی؛ اشخاص، مکان‌ها و کتاب‌ها.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص342-343</ref>