مقتل شوشتری

مقتل شوشتری, گردآورنده: ابراهیم سلطانی نسب(معاصر)، مؤلف: آیت‌الله علامه شیخ جعفر شوشتری(۱۲۳۸-۱۳۰۳ق) عالم بزرگ و خطیب توانا. این کتاب مجموعه‌ای از روضه‌ها و سخنرانی‌های تأثیرگذار شیخ جعفر شوشتری است که به‌صورت جامع به واقعه کربلا و مصائب امام حسین(ع) و یارانش می‌پردازد.

مقتل شوشتری
مقتل شوشتری
پدیدآورانسلطانی نسب، ابراهیم (نويسنده)
عنوان‌های دیگرسوگنامه اهل‌بیت علیهم‌السلام از لسان علامه شیح جعفر شوشتری(ره) ** فوائد المشاهد ** مجالس المواعظ
ناشرآرام دل
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1388ش
چاپ10
شابک964-6930-01-5
موضوعحسین بن علی(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - شوشتری، جعفر بن حسین، 1230 - 1303ق. - وعظ - واقعه کربلا، 61ق. - وعظ - متون قدیمی تا قرن 14
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
‎‏/‎‏س‎‏8‎‏م‎‏7‎‏ 41/5 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

انگیزه نگارش

علامه شوشتری انگیزه خود از نگارش این اثر را تلاشی برای آشناکردن بیشتر مردم با معارف قرآن و اسلام بیان می‌کند. ایشان پس از فراغت از تحصیل در حوزه نجف و بازگشت به شوشتر، بر آن شدند تا با ادامه منبر و سخنرانی، به این مهم بپردازند. ایشان همچنین ذکر می‌کنند که در عالم رؤیا خود را در سرزمین کربلا، هنگام ورود کاروان امام حسین(ع) دیده‌اند و این رؤیا عزم ایشان را برای تألیف این کتاب، با یاری و عنایت امام حسین(ع)، تقویت کرده است[۱].

اهمیت کتاب

این اثر به دلایل متعددی از اهمیت بالایی برخوردار است:

  1. تأثیرگذاری عمیق و روحانی: کتاب بر پایه روضه‌ها و سخنرانی‌های علامه شوشتری است که به دلیل قدرت کلام و بیان نافذ ایشان، تأثیر روحی و عمیقی بر مخاطبان می‌گذاشته و بسیاری از روضه‌خوانان و اهل منبر از آن بهره می‌برده‌اند.
  2. منبع جامع و مستند: این اثر به‌عنوان مجموعه‌ای از منابر و آثار یک عالم برجسته، مطالب مربوط به واقعه کربلا و فضائل اهل‌بیت(ع) را به‌صورت طبقه‌بندی شده و سازمان‌یافته باتوجه‌به الهامی که به وی شده بود، ارائه می‌دهد[۲].

ساختار

کتاب در یک جلد تنظیم شده و شامل بخش‌های متعددی است که با یک مقدمه آغاز شده و در ادامه به موضوعات گوناگون مرتبط با امام حسین(ع) و واقعه کربلا، از جمله صفات، ولادت، نام‌گذاری، مقتل شهدا، فضایل، و مراسم عزاداری می‌پردازد.

سبک نگارش

سبک نگارش این کتاب ویژگی‌های خاصی دارد که آن را متمایز می‌کند:

  1. روایی و داستانی: محتوای کتاب غالباً به‌صورت داستانی و نقل وقایع و گفتگوها ارائه شده است که خواننده را به بطن ماجرا می‌برد و آن را شبیه به یک مقتل روایی می‌سازد[۳].
  2. عاطفی و شورانگیز: باتوجه‌به خاستگاه کتاب که از روضه‌ها و سخنرانی‌های عاشورایی است، زبان کتاب سرشار از احساس و عاطفه است و هدف آن برانگیختن تأثر و همدردی خواننده با مصائب اهل‌بیت(ع) است[۴].
  3. توصیفی و جزئی نگار: وقایع و شخصیت‌ها با جزئیات توصیف می‌شوند که به تصویرسازی ذهنی و درک عمیق‌تر خواننده از فضا و رخدادها کمک می‌کند[۵].
  4. استنادی و حدیث محور: اگرچه لحن عاطفی دارد، اما مطالب ریشه در روایات و احادیث دارند و به فضایل و ویژگی‌های ائمه اطهار(ع) با استناد به منابع دینی پرداخته می‌شود[۶].

گزارش محتوا

مقدمه کتاب با بیان شخصیت نویسنده، آیت‌الله علامه شیخ جعفر شوشتری، آغاز می‌شود. در این بخش، او از تحصیلات خود در حوزه نجف اشرف و بازگشت به شوشتر سخن می‌گوید. مقدمه همچنین بیان می‌کند که این کتاب، جمع‌آوری منابر و آثار علامه شوشتری است تا برای ذاکرین اهل‌بیت(ع) قابل‌استفاده باشد[۷].

صفات اختصاصی امام حسین(ع) این بخش به بیان ویژگی‌های منحصربه‌فرد و فضایل والای امام حسین(ع) می‌پردازد. ویژگی‌هایی چون "نور"(نور الهی)، "طینت"(خاک خاص خلقت)، و "آداب"(فضایل اخلاقی) ایشان را ممتاز می‌سازد. از جمله نکات برجسته، فضیلت زیارت و تربت امام حسین(ع) است که حتی سجده بر تربت ایشان را دارای پاداش عظیم می‌داند و شفا و نورانیت را از خواص آن برمی‌شمرد. همچنین، این بخش به صبر و بردباری بی‌نظیر امام حسین(ع) و ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری ایشان در مواجهه با مصائب اشاره دارد[۸].

ولادت و نام‌گذاری امام حسین در این قسمت، جزئیات مربوط به ولادت و نام‌گذاری امام حسین(ع) تشریح شده است. روایت می‌شود که جبرئیل امین از سوی خداوند بر پیامبر(ص) نازل شد تا ولادت حسین را تبریک گوید و نام او را "حسین" بگذارد. این بخش شامل گفتگوهای پیامبر(ص) با جبرئیل است که در آن از شهادت آینده امام حسین(ع) و مصائب او خبر داده می‌شود، و این خبر باعث اندوه پیامبر(ص) می‌گردد. همچنین، گریه فرشتگان و حضور آنان در زمان ولادت امام حسین(ع) برای تسلیت و کمک به ایشان، نشان‌دهنده عظمت این واقعه است. بخش دیگری به این نکته می‌پردازد که امام حسین(ع) از انگشت پیامبر(ص) شیر می‌خورده و از زبان حضرت زهرا(س) تغذیه می‌نموده که نشان‌دهنده ارتباط معنوی و برکت الهی ایشان است[۹].

در قسمت خصایص حسینیه، ویژگی‌های معنوی و جسمانی خاص امام حسین(ع) و سایر ویژگی‌های مرتبط با ایشان اختصاص دارد. نویسنده به جنبه‌های مختلف فضائل و مقام والای امام حسین(ع) می‌پردازد. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به توصیف دقیق پوشش و ظاهر مبارک ایشان اشاره کرد که هر جزء آن دارای معنای خاصی است. همچنین، شجاعت بی‌نظیر امام(ع) در میدان نبرد و پایداری ایشان در برابر ظلم موردتأکید قرار می‌گیرد. این بخش به مقام و منزلت بی‌بدیل امام حسین(ع) نزد خداوند و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و او را نمونه اعلای فداکاری و ایثار معرفی می‌کند[۱۰].

پانویس

  1. مقدمه، ص6-4
  2. همان
  3. متن کتاب، ص16، 17
  4. متن کتاب، ص112، 175
  5. متن کتاب، ص164، 150،78
  6. متن کتاب، ص152،126
  7. مقدمه، ص4- 6
  8. متن کتاب، ص7- 10
  9. همان، ص11- 15
  10. همان، ص43- 53

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها