زرقانی، محمد عبدالعظیم
نام | زرقانی، محمد عبدالعظیم |
---|---|
نامهای دیگر | محمد عبدالعظیم الزرقانی
عبدالعظیم الزرقانی، محمد |
نام پدر | عبدالعظیم |
متولد | قرن 14 |
محل تولد | الجعفریة، در استان غربى مصر |
رحلت | 1367ق یا 1948م |
اساتید | |
برخی آثار | ترجمه مناهل العرفان فی علوم القرآن |
کد مؤلف | AUTHORCODE02023AUTHORCODE |
محمد عبدالعظیم الزرقانی (متوفای 1367ق)، استاد علوم قرآن وعلوم حدیث در دانشکده اصول دین دانشگاه الازهر، مفسر
ولادت
از اهالى الجعفریة، در استان غربى مصر و منتسب به زرقان(به ضم زاء) است.زرقان یکى از شهرهاى تابع استان المنوفیۀ مصر است.به احتمال قوى وى در آغاز قرن چهاردهم هجرى متولد شده است.
تحصیلات
زرقانى در سال 1911م تحصیل خود را در معهد الاحمدى آغاز کرد.و در سال 1925م از دانشکدۀ اصولالدین فارغالتحصیل و در سال 1925م موفق به کسب درجۀ عالمیه مىشد و از سال بعد تدریس در معهد الزقازیق را آغاز مىکند.سپس به معهد طنطا منتقل شده و پس ازآن تدریس در معهد قاهره را شروع مىکند و پس از آن در سال 1939م به تدریس علوم القرآن و حدیث در رشتۀ دعوت و ارشاد دانشکدۀ اصولالدین مىپردازد.
خیرالدین زرکلى به معرفى کوتاهى از وى، به شرح زیر بسنده کرده است: «محمد عبدالعظیم زرقانى (م 1372 ق) از عالمان الازهر مصر.وى از دانشکدۀ اصولالدین، دانشگاه الازهر فارغ التحصیل شد و به عنوان مدرس علوم قرآن و حدیث در همان دانشکده به تدریس پرداخت.آثار او عبارتند از: «مناهل العرفان فى علوم القرآن» و کتابى به نام «بحث دربارۀ تبلیغ و ارشاد»[۱]
زرقانى یکى از عالمان دورۀ بیدارى اسلامى مصر است.این عالمان هریک با آثار و تألیفات خود، رشتۀ علوم القرآن را در قرن چهاردهم بارور ساختند.
مرورى بر کتاب مناهل، اطلاعات بیشترى از وى به دست مىدهد.زرقانى از نسل همان عالمانى است که برشمردیم و با آنان حشر و نشر داشته است.
او در کتاب مناهل به دوستى خود با شیخ عبدالله درّاز که از عالمان برجستۀ مصرى است تصریح دارد[۲]علاوه بر دو اثرى که زرکلى از وى ثبت کرده، آثار دیگرى نیز به رشتۀ تحریر در آورده است.از جمله کتاب «المنهل الحدیث فى علوم الحدیث»[۳]با توجه به تشابه نام این کتاب با نام کتاب مناهل، به نظر مىرسد زرقانى براى تدوین کتابى همانند مناهل، در زمینۀ علوم الحدیث نیز طبع خود را آزموده است.
هم چنین وى در کتاب مناهل به مقالات و بحثهایى از خود که در مجلۀ «الهدایة الاسلامية» منتشر شده، اشاره دارد[۴]
وفات
وى در سال 1367ق وفات یافت.
آثار
از تألیفات زرقانى علاوه بر مناهل العرفان فی علوم القرآن، به کتاب دیگرى به نام «بحث» اشاره مىکنند که احتمالا متن درس تبلیغ و ارشاد او در دانشکدۀ اصولالدین بوده است.
همچنان که بیان شد، خود زرقانى در «مناهل العرفان» از کتاب دیگرى از خویش به نام «المنهل الحدیث فی علوم الحدیث» یاد مىکند.
ظاهرا این کتاب همچون دو کتاب دیگر متن درس علم الحدیث وى در دانشکدۀ اصولالدین بوده است.