رضوانی، سید محمد

    از ویکی‌نور
    (تغییرمسیر از محمد رضوانی)
    NUR18723.jpg
    نام سید محمد رضوانی
    نام‎های دیگر محمد رضوانی، فصیح‌الزمان
    نام پدر سلطان العلما سید ابوالقاسم فسائی
    متولد 1240ش
    محل تولد فسا
    رحلت 1324ش
    اساتید
    برخی آثار دیوان فصیح‌الزمان شیرازی
    کد مؤلف AUTHORCODE18723AUTHORCODE

    سید محمد فصیح‌الزمان شیرازی «رضوانی» (۱۲۴۰-۱۳۲۴ش)، ملقب به فصیح‌الزمان و متخلص به «رضوانی» شاعر، خطیب و واعظ اواخر دوره قاجار و بعد از آن، صاحب «دیوان فصیح‌الزمان شیرازی»

    ولادت

    سید محمد در سال ۱۲۴۰ش در شهر فسا متولد شد. پدرش به سلطان‌العلما سید ابوالقاسم فسایی شهرت داشت.

    تحصیلات

    او در سال 1256ق در ۱۶ سالگی، به اصفهان رفت و دو سال در آن شهر به تحصیل مقدمات پرداخت. سپس به قم رفت و ده سال در این شهر به تکمیل علوم عقلی و نقلی مشغول بود. در بیست‌وهشت سالگی یا سی سالگی به تهران مهاجرت کرد و به وعظ و خطابه پرداخت[۱].

    وی در تهران به دربار ناصرالدین شاه راه یافت و از او لقب «فصیح‌الزمان» دریافت کرد. هنگام قتل ناصرالدین شاه از ملازمین او بود و در آن محل حضور داشت و پس از آن واقعه در سال ۱۳۱۳ق برای تسلیت نزد ولیعهد مظفرالدین‌میرزا به تبریز رفت و همراه با وی به تهران برگشت و ملقب به «سلطان‌الواعظین» شد.

    وفات

    وی در روز 24 اسفند سال 1324ش برابر با دهم ربیع‌الاول 1365ق در تهران درگذشت[۲][۳].

    آثار

    دیوان اشعار او با نام «دیوان فصیح‌الزمان شیرازی (رضوانی)» مشتمل بر غزلیات، قصاید، قطعات و رباعیات و همچنین منتخبی از آن به نام «گل‌های فصیح‌الزمان رضوانی» به کوشش سید هادی حایری در شیراز به چاپ رسیده است[۴].

    فصیح‌الزمان در جریان انقلاب مشروطه به هواداری از آزادی‌خواهان‌ اشعاری‌ را سرود و به حوادث زمان‌ واکنش‌ نشان داد. او ترکیب‌بندی مشتمل بر بیست‌وپنج بند در مرثیه عبدالحمید و انتقاد از شاه و صدراعظم سروده است. این انتقاد از شاه‌ با‌ توجه به جایگاه والای‌ وی‌ نزد پادشاه آن زمان، مظفرالدین شاه، اهمیت بسیار دارد[۵].

    پانویس

    1. طهرانی، آقابزرگ، ج9، ص370- 371 و شیرازی، فصیح‌الزمان، ص5
    2. ر.ک: حائری، سید هادی، مقدمه کتاب، ص5
    3. طهرانی، آقابزرگ، ج9، ص371
    4. شیرازی، فصیح‌الزمان، ص6
    5. فروتن، عبدالرسول؛ مؤذنی، علی‌محمد، ص192

    منابع مقاله

    1. رضوانی، سید محمد، دیوان فصیح‌الزمان شیرازی «رضوانی»، گردآورنده: حائری، هادی، سلسله نشریات «ما»، چاپ اول، بهمن 1363ش
    2. طهرانی، آقابزرگ، «الذریعة الی التصانیف الشیعة»، بیروت، دارالأضواء، چاپ دوم، بی‌تا.
    3. شیرازی، فصیح‌الزمان، «دیوان فصیح‌الزمان شیرازی «رضوانی»»، سید هادی حائری، تهران، نشر ما، 1363.
    4. فروتن، عبدالرسول؛ مؤذنی، علی‌محمد، «نقش شاعران فارس در جنبش مشروطیت»، پایگاه مجلات تخصصی نور، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، بهار 1396- شماره 35.

    وابسته‌ها