علم و ایدئولوژی
علم و ایدئولوژی تألیف لویی آلتوسر با ترجمه مجید مددی؛ این کتاب به بررسی مفهوم "گسست معرفتشناختی" در اندیشه مارکس میپردازد و نشان میدهد چگونه مارکس از اندیشههای ایدهآلیستی جوانی خود فاصله گرفت و به بنیانگذاری علم تاریخ (ماتریالیسم تاریخی) نائل آمد.
| علم و ایدئولوژی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | آلتوسر، لویی (نویسنده) مددی، مجید (مترجم) |
| ناشر | نیلوفر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | 1396 |
| شابک | 978-964-448-674-6 |
| موضوع | مارکسیسم، ایدئولوژی، فلسفه مارکسیستی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | B۸۲۳/۳/آ۷ع۸ ۱۳۹۶ |
ساختار
کتاب شامل بخشهای متعددی است که مهمترین آنها عبارتند از: آثار اولیه: شبح هگل، مارکسیسم و اومانیسم، ایدئولوژی و دستگاههای ایدئولوژیک دولت، و علم و ایدئولوژی. همچنین شامل پیوستهای ارزشمندی مانند نامه انگلس به بلوخ است.
گزارش کتاب
آلتوسر در این اثر به تحلیل تحول فکری مارکس میپردازد و معتقد است در اندیشه مارکس "گسست معرفتشناختی" رخ داده است. به باور او، مارکس از اندیشههای ایدهآلیستی و اومانیستی دوره جوانی خود فاصله گرفت و به کشف "قاره تاریخ" و بنیانگذاری علم تاریخ (ماتریالیسم تاریخی) نائل آمد.
کتاب به دو بخش اصلی تقسیم میشود: بخش اول به بررسی مفهوم ایدئولوژی و کارکرد آن میپردازد و بخش دوم شامل نوشتههای اولیه آلتوسر درباره مارکسیسم است. آلتوسر در این اثر تأکید میکند که مارکسیسم یک علم است نه ایدئولوژی، و تنها آثار دوره بلوغ مارکس (1857-1883) دارای ارزش علمی هستند.
از نکات برجسته کتاب تحلیل آلتوسر از "دستگاههای ایدئولوژیک دولت" است که نشان میدهد چگونه ایدئولوژی از طریق نهادهایی مانند آموزش و پرورش، مذهب و رسانهها بازتولید میشود. این اثر برای اولین بار در ایران منتشر شده و شامل ترجمه بخشی از "ایدئولوژی آلمانی" مارکس و انگلس نیز هست که به درک بهتر مباحث کتاب کمک میکند.
آلتوسر با تأثیرپذیری از اسپینوزا و فلسفه علم فرانسوی، خوانش جدیدی از مارکسیسم ارائه میدهد که بر علمی بودن آن تأکید دارد و آن را از تفسیرهای اومانیستی و هگلی متمایز میکند. این کتاب برای علاقهمندان به فلسفه مارکسیستی و نظریه انتقادی منبعی ارزشمند محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات