شکیبی اصفهانی

شکیبی اصفهانی (۹۶۴-۱۰۲۳ق)، متخلص به شکیبی، از شاعران نامی پارسی‌سرای قرن دهم هجری بود که در دربار مغولان هند فعالیت داشت. وی از مریدان خواجه علاءالدین عطار نقشبندی بود و در نجوم و رمل نیز دست داشت. مهمترین اثر او ساقی‌نامه‌ای است که برای خان‌خانان سرود.

شکیبی اصفهانی
NURشکیبی اصفهانی.jpg
نام کاململامحمدرضا فرزند خواجه عبدالله اصفهانی
نام‌های دیگرشکیبی اصفهانی، شکیبی
تخلصشکیبی
نسباز بازماندگان خواجه عبدالله امامی عارف و از اولاد خواجه امین‌الدین حسن
نام پدرخواجه عبدالله
ولادت۹۶۴ قمری
محل تولداصفهان، ایران
محل زندگیاصفهان، شیراز، هندوستان، دهلی
رحلت۱۰۲۳ قمری
مدفندهلی
طول عمر۵۹ سال
خویشاوندانامیر روزبهان صبری (دایی)
دیناسلام
پیشهشاعر
منصبصدارت دهلی
اطلاعات علمی
اساتید
مشایخخواجه علاءالدین عطار نقشبندی
معاصرینخان خانان، اکبر گورکانی، جهانگیر گورکانی
برخی آثار

ولادت

ملامحمدرضا فرزند خواجه عبدالله اصفهانی، معروف به شکیبی اصفهانی، در سال ۹۶۴ قمری در اصفهان متولد شد. او از بازماندگان خواجه عبدالله امامی عارف و از اولاد خواجه امین‌الدین حسن معاصر حافظ بود. خاندان او به امامی نیز شهرت داشتند.

تحصیلات

شکیبی در جوانی به تحصیل علم و دانش در اصفهان و شیراز پرداخت. از استادان او می‌توان به امیر روزبهان صبری از شاعران عهد صفوی اشاره کرد که شکیبی خواهرزاده‌اش به شمار می‌رفت. همچنین از امیر تقی‌الدین نسابه شیرازی نیز بهره برد. وی مدتی نیز در مشهد و هرات به تحصیل پرداخت.

فعالیت‌ها

ایشان مدتی از خدمت خان خانان سر باز زد و به شهر سرونج در خاک مالوا رفت ولی در آنجا سخت بیمار شد و نذر کرد اگر شفا یابد به زیارت حرمین رود و چون شفا یافت در سال 1012ق به این سفر عزیمت کرد و پس از سه سال از راه سورت به هندوستان برگشت و در برهانپور با خان خانان مصادف شد و بار دیگر به خدمت او پیوست. در سال 1018ق دوباره از خدمت وی کناره گرفت و خان خانان وظیفه‌ای درباره او برقرار کرد و صدارت دهلی را از جهانگیر برای او خواست. این شاعر توانا مدتی در دهلی زیست، تا سرانجام در سال 1023ق در این شهر زندگی را بدرود گفت.

شکیبی از مریدان خواجه علاءالدین عطار نقشبندی و شاعری داشنمند و نیک‌خو بودتده و در نجوم و رمل دست داشته است، علاوه بر انواع شعر ساقی نامه‌ای برای خان خانان سروده و ده هزار روپیه صله دریافت داشته است[۱].

وفات

شکیبی اصفهانی سرانجام در سال ۱۰۲۳ قمری در دهلی درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.

آثار

  • دیوان اشعار در چهار هزار بیت
  • ساقی‌نامه
  • مثنوی در بحر خسرو و شیرین

پانويس

  1. ر.ک: حقیقت، عبدالرفیع، ص395-396

منابع مقاله

حقیقت، عبدالرفیع، شاعران بزرگ ایران، از رودکی تا بهار، تهران، کومش، چاپ اول، 1381ش.